جستجوی پیشرفته
بازدید
10295
آخرین بروزرسانی: 1394/10/13
 
کد سایت fa68097 کد بایگانی 83509 نمایه استلزام علم به علت با علم به معلول
طبقه بندی موضوعی علیت و معلولیت
گروه بندی اصطلاحات اصطلاحات فلسفی
برچسب علم|معلول|علت
خلاصه پرسش
این عبارت را توضیح دهید: «علم به علت از آن نظر که علت است، مستلزم علم به معلول است»؟
پرسش
علم به علت از آن نظر که علت است، مستلزم علم به معلول است یعنی چه؟
پاسخ اجمالی
در توضیح مطلب مورد پرسش چند نکته را باید توجه داشت:
1. مقصود از علت، علّت تامّه است که وجود معلول را ایجاب می‌کند و به آن ضرورت می‌دهد. علّت تامّه همان امرى است که وجود معلول، مستند به آن است و فقط مستند به آن ‏می‌باشد؛ یعنى امکان ندارد وجود معلول از امر دیگری ناشى شود.[1]
2. علم عبارت است از: حضور معلوم نزد عالم.[2]
3. نسبت میان علم به معلول و علم به علت همان نسبتى است که میان خود معلول و خود علت برقرار می‌‏باشد؛ چون علم کاملاً مطابق با معلوم است.[3]
4. مقصود از علم به علت از آن نظر که علت است، این است که علم به علت به آن خصوصیتی که علت است؛ یعنى علم به همان جهت و حیثیتى که شى‏ء از آن جهت علت می‌باشد.
حال با توجه مطالب گذشته می‌توان گفت؛ علم به علت از آن جهت که علت است، مستلزم علم به معلول است؛ به بیان دیگر، هنگامی که به علت آگاهی حاصل شود، در واقع علم به تمام کمالات وجود معلول حاصل شده است؛ زیرا همه‌ی کمالات معلول در نزد علت حاصل است، و بیان کردیم که علم عبارت است از: حضور معلوم نزد عالم و معلول با تمام وجود خود نزد علت حاصل است، بلکه معلول جلوه‌ای از جلوه‌های علت است. یعنی بعد از شناخته‌شدن علت، معلول چیزی از خود ندارد که ناشناخته باقی بماند.
 

[1]. ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، نهایة الحکمة، ص 261، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ پنجم، 1404ق.
[2]. ر. ک: علامه طباطبائی، سید محمد حسین، بدایة الحکمة، ص 173 – 176، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی‌تا.
[3]. ر. ک: نهایة الحکمة، ص 261.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها