جستجوی پیشرفته
بازدید
6782
آخرین بروزرسانی: 1398/07/01
خلاصه پرسش
بر اساس روایتی از امام علی(ع)، حضرتشان منشأ تمام دانش‌ها - حتی علوم غیر دینی - می‌باشند. آیا می‌توان پذیرفت که ایشان سرچشمه تمام پیش‌رفت‌های حیرت‌آور علمی امروز باشند؟!
پرسش
طبق حدیث امام علی(ع) که فرمود: «سَلُونِی‏ عَمَّا شِئْتُمْ‏ فَلَا تَسْأَلُونِّی‏ عَنْ شَی‏ءٍ إِلَّا أَنْبَأْتُکمْ بِهِ قَالَ إِنَّهُ لَیسَ أَحَدٌ عِنْدَهُ عِلْمُ شَی‏ءٍ إِلَّا خَرَجَ مِنْ عِنْدِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع فَلْیذْهَبِ النَّاسُ حَیثُ شَاءُوا فَوَ اللَّهِ لَیسَ الْأَمْرُ إِلَّا مِنْ هَاهُنَا وَ أَشَارَ بِیدِهِ إِلَى بَیتِهِ»، علم‌های جدید و امروزه چگونه به امام علی(ع) بر می‌گردند؟
پاسخ اجمالی

در روایات به گستره وسیع دانش ائمه اهل‌بیت(ع) اشاره شده است:

زراره می‌گوید: مردی از کوفیان از امام باقر(ع) در مورد این سخن امام علی(ع) پرسید که فرمود: «هر چه می‌خواهید از من بپرسید و هر چه از من بپرسید، به شما خبر خواهم داد».

امام باقر(ع) پاسخ داد: هیچ‌کس علمی ندارد، مگر آنچه از امام علی(ع) استفاده شده است. مردم هر کجا بخواهند بروند، به خدا قسم علم درست، جز این‌جا نیست و با دست اشاره به خانه(سینه) خود کرد».[1]

اگرچه این روایت عام است و شامل تمام علوم می‌شود، اما از آن‌جا که امام وظیفه و مسئولیت خطیر حفاظت از کیان دین و شریعت و تبیین احکام الهى و هدایت و اصلاح امر مردم را بر عهده دارد، ظاهر امر اقتضا می‌کند که روایت انصراف به دانش دینی داشته باشد؛ نه دانش‌های تجربی و ریاضی.

از طرفی این حدیث هم در نگاهی دیگر می‌گوید که در جامعه اسلامی آن‌روز، هیچ فردی نمی‌توانست ادعا کند که دانشی - و لو غیر دینی - را  ارائه کرده و منشأ آن علی(ع) نبوده است. به عبارتی، این روایت از لحاظ زمانی و مکانی محدود است و ظاهر آن دارای چنین قطعیّتی نیست که دانش‌های پیش‌رفته امروزی را نیز برگرفته از تعالیم امام علی(ع) است.

البته می‌توان گفت؛ با توجه به تصرفی که ائمه در عالم امکان دارند،[2] تمام علومی که بعدها نیز به وجود می‌آید به‌گونه‌ای با اجازه آنان بوده و اگر از آن‌ بزرگواران در مورد موضوعی علمی، سؤالی پرسیده می‌شد، جواب کاملی ارائه می‌کردند.[3] نه آن‌که در صحنه عمل، آن حضرات آموزش‌گاه‌هایی برای آموختن چنین دانش‌هایی ایجاد کرده و دانشجویانی از رشته‌های گوناگون را پرورانده باشند.

به عبارت دیگر، امام(ع) هرگاه ‌که بخواهد چیزی را بداند، بدون آن‌که نیازی باشد که حضرتشان آن‌را از دیگران بیاموزد، خداوند فوراً دانش آن‌را در اختیارش قرار خواهد داد. در همین زمینه امام صادق(ع) می‌فرماید: «إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا شَاءَ أَنْ یعْلَمَ عُلِّمَ».[4] امام هرگاه بخواهد که چیزی را بیاموزد(بداند)، به او خواهند آموخت.

با این وجود، عمده فعالیت ائمه(ع)، رشد معنوی انسان‌ها بوده، نه آن‌که به عنوان نمونه، بخواهند ترکیب یک فلز را مشخص فرمایند.

 

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 399، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[2]. «وجه الله بودن امام علی (ع)، 8680 ».

[3]. «منابع علم امام (ع)، 3024»؛ «گستردگی علم امامان(ع) »، 30316؛ «علم غیب ائمه(ع)»، 2775 ؛ «دانستن زبان‌های مختلف توسط امام»، 36775؛ «امام علی (ع) و علم غیب و خالق زمین و رعد و برق،7474».

[4]. کافی، ج ‏1، ص 258.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود