جستجوی پیشرفته
بازدید
13192
آخرین بروزرسانی: 1394/01/22
خلاصه پرسش
شرط قبول ادعای مسلمان بودن افراد چیست؟
پرسش
در قرآن صریحاً آمده که «اجْتَنِبُوا کَثیرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا» و نیز این‏که «وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقى‏ إِلَیْکُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا». امّا از طرفی دیگر از حضرت امیرالمؤمنین و نیز سایر ائمّه علیهم السّلام نقل شده که «اذا استولی الصّلاح علی الزّمان و اهله ثمّ اساء رجلٌ الظنّ برجل لم تظهر منه خزیة فقد ظلم؛ و اذا استولی الفساد علی الزّمان و اهلِه فاحسن رجلٌ الظّنّ برجلٍ فقد غرر» و این‏که «من الحزم سوء الظّنّ». الف. قانون کلّی در مورد ظنّی که باید (یا جایز است) به دیگران داشته باشیم چیست؟ ب. به طور خاصّ برخی از افراد را می‏بینیم که در کشوری غیر مسلمان زندگی می‏کنند و هنگام خرید گوشت وقتی فروشنده به آن‏ها می‏گوید که «من مسلمانم و گوشتم هم ذبح اسلامی و حلال است» به این سخن اکتفا و اعتماد نمی‏کنند، و گاهی اوقات دلائلی می‏آورند از این قبیل که «امروزه به هیچ‏کس اعتماد نیست» یا این‏که «این فروشنده هیچ گاه در مسجد دیده نشده و در مغازه‏اش موسیقی حرام پخش می‏شود» و به این نحو سخن و ادّعای او را رد می‏کنند. آیا این کار درست است یا خلاف؟ و در مقامِ تحقیق و تأمین روزی حلال تا چه حدّ باید جست و جو (یا تجسّس) کنیم؟ آیا باید به صِرفِ سخنِ طرف مقابل اعتماد کرد و ترتیب اثر داد یا این‏که باید بیش‏تر احتیاط کرد؟ 3. منظور از تعبّد در لسان شریعت چیست؟ و این تعبّد چه شرایطی دارد؟ و چه دلیلی می‏توان بیان کرد برای اثبات این‏که برخی امور تعبّدی هستند (به طور کلّ)، و تعیین مصادیق آن امور چگونه است؟
پاسخ اجمالی

در جامعه ای که مسلمانان زندگی می کنند و یا در محله ای که مخصوص مسلمانان است - اگر چه در کشورهای غیر اسلامی- و اجتماع آنان تشکیل شده است، شخص می تواند بدون سؤال و تجسس از ذبیحه های آنان استفاده کند.[1]

 

در کشورهای غیر مسلمان و در اجتماع مسلمانان اگر نسبت به شخصی که مطمئن هستیم مسلمان است، می توانیم اعمال و گفتار او را بر فعل صحیح و شرعی حمل کنیم.[2] ولی در صورتی که به این مطلب شک داریم و قرائنی نداریم که اثبات کند وی مسلمان است و جامعه، جامعه غیر اسلامی است، نمی توان اصالت صحت را در عمل و گفتار وی جاری کرد؛ زیرا این اصل در مورد مسلمانان (که قطعا علم به مسلمانی شان داریم) قابل اجرا است . برفرض هم که اصالت صحت در فعل و قول غیر مسلمان جاری شود، چون اصل در ذبیحه، عدم تذکیه است[3]، نمی توان از ذبائح وی استفاده کرد. بله! اگر اجتماع مسلمانان و متدینان با وی همانند یک مسلمان رفتار می کنند و از ذبیحه های او استفاده می کنند، می شود با اجرا اصالت صحت در قول و فعل این متدینان، به ذبائح او اعتماد کرده و مصرف کرد.

 

به عبارت دیگر؛ در جامعه اسلامی است که می توان وارد بازار شد و بدون نیاز به پرسش و جستجو از گوشتی فروخته می شود خرید و مصرف کرد. همچنین معاملات آن را حمل بر صحت کرد. و اصولا از نظر فقهی سوق المسلمین (یعنی اینکه آنچه در بازار مسلمانان عرضه و فروخته می شود دارای معیار ها و ضوابط شرعی است و بدون تحقیق و پرسش می توان آثارشرعی آن معیارها مثل جواز و صحت خرید و فروش ،طهارت ،حلال بودن و... را بر آن بار کرد) یک دلیل بسیار مهم برای حلال بودن اموالی است که در آنجا وجود دارد و خرید و فروش می شود. حضرت آیت الله العظمی بهجت ره در این زمینه فرموده اند:"آن چه در سوق (بازار) مسلمانها فروخته مى‏شود از لحوم ذبائح و جلود آنها که محتاج به تذکیه است، جائز است خریدن آنها، بدون فحص از تذکیه و از این که فروشنده مستحلّ ذبائح اهل کتاب یا مستحلّ تطهیر به دباغ هست یا نه، و هم چنین آن چه در زمین اسلام باشد از اینها و آن چه در زمین اسلام ساخته شده باشد از لباسها و ظاهر، صدق سوق مسلمین و زمین اسلام به غلبه مسلمانها در آن محل مى‏نماید".[4]

 

اما در کشورهای غیر اسلامی (کشورهایی اکثریت مردم شان غیر مسلمان هستند)، نمی شود با اصالت صحت حکم به حلیت ذبائح داد؛ زیرا اصل این است مردمی که در چنین کشور هایی زندگی می کنند غیر مسلمان هستند. بر این اساس فردی که در چنین کشورهایی ادعای اسلام و مسلمان بودن می کند،به سادگی ادعای او قابل قبول نیست و باید ابتدا یقین کنیم که راست می گوید بعد آثار مسلمان را بر او بار کرده و به اعمال او به عنوان اعمال یک فرد مسلمان ترتیب اثر بدهیم و مثلاً بتوانیم از مواد غذایی (مثل گوشت که حتما باید مسلمان بودن ذبح کننده آن ثابت شود) که در اختیار اوست، استفاده کنیم. بنا بر این در چنین کشورهایی به مجردی این که کسی بگوید من مسلمانم یا این گوشت ذبح اسلامی است نمی توان به گفته او اعتماد کرد و لازم است ابتدا از هر راهی که ممکن است (مثل شرکت در جمع مسلمانان،رعایت دستورات اسلامی یا...) به مسلمان بودن او اطمینان کنیم. زیرا قاعده سوق المسلمین مخصوص کشور های اسلامی است.[5]

 

 

[1] گلپایگانی،محمد رضا،هدایة العباد،ج2،ص 224،دارالقرآن الکریم،قم،1404

[2] انصاری،شیخ مرتضی،فرائد الاصول،ص717،موسسه نشر اسلامی،قم.

[3] امام خمینی،کتاب الطهارة،ط-الحدیثة، ج‏4، ص 234.

.[4] جامع المسائل (للبهجة)، ج‏4، ص: 370

[5]. وسیلة النجاة (مع حواشی الگلپایگانی)، ج‏1، ص: 104،حاشیه شماره3: "و اما المأخوذ منه فی سوق الکفار فالأحوط الاجتناب عنه الا إذا عامل المسلم معه معاملة الطهارة مع احتمال إحرازه لها."

 
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود