یكی از زشت‌ترین خصلت‌های آدمی و از رذایل اخلاقی، روحیه استکبار و خود بزرگ بینی است. این صفت در آموزه‌های دینی ما به شدت مورد نکوهش قرار گرفته است. قرآن كریم در آیات متعدد از خطر استکبار، افکار، عقاید و عملکردهای باطل مستکبران سخن به میان آورده است. از نگاه قرآن مستکبران به دلیل داشتن صفت زشت و خطرناک احساس علو و برتری و خود بزرگ بینی، از اطاعت و پرستش خداوند متعال امتناع می‌ورزند.

ارتباط با خدا مشروط به زمان و مکان خاصی نیست، بلکه آنچه در ارتباط با خدا مهم است، این است که دعا از صميم قلب بوده و همراه با اخلاص کامل و احساس نیاز شخص به درگاه خدای مهربان باشد. اگر دعا تنها و تنها متوجه به خدا باشد و در آن شرک و ريایی وجود نداشته باشد، بدون شک، خداوند متعال دير يا زود آن‌را اجابت خواهد کرد.[1]

تمام مورخان اتفاق نظر دارند که امام سوم شیعیان در شهر مدینه متولد شده است، اما در مورد تاریخ ولادت امام حسین(ع) اختلاف نظرهای اندکی وجود دارد. شیخ طوسی(متوفای 460ق‏) ولادت آن‌حضرت را در روز سوّم ماه شعبان سال چهارم هجرت دانسته‌،[1] اما شیخ مفید(متوفای 413ق)،[2] همچنین برخی از مورّخان اهل‌سنت،[3] ولادت حضرتشان را شب پنجم شعبان همان سال می‌دانند.

ابن شهر آشوب ضمن درج گزارش اخیر به همزمانی میلاد سیدالشهداء با جنگ خندق و میلاد حضرتشان در یکی از روزهای پنج‌شنبه، يا سه‌شنبه نیز اشاره کرده است.[4]

امام علی بن الحسین(ع) معروف به سجاد و زین العابدین، چهارمین امام شیعیان است. آن‌حضرت در سال 38 قمری در شهر مدینه، و در زمانی به دنیا آمد كه جد بزرگوارش امام علی بن ابی‌طالب(ع) پس از سال‌ها خانه‌نشینی زمام‌دار مسلمانان شد. سید الساجدین دوران رشد خود را در عهد امامت عمو و پدرشان امام حسن(ع) و امام حسین(ع) سپری کرد. حضرتشان در حماسه‌ی عاشورا نیز حضور داشت، اما به دلیل بیماری نتوانست در جنگ شرکت کند. پس از آن، حدود 34 سال، امامت و رهبری شیعیان را بر عهده داشت. این دوره، برای امام و شیعیان دوره‌ای سخت بود و شیعیان به شدّت تحت فشار امویان قرار داشتند. آن‌حضرت از راه‌های گوناگون توانست شیعیان خالص را در اطراف خویش گرد‌آورد و از دست‌آوردهای پیامبر(ص) و امامان پیش از خود پاسداری کند و به نشر معارف دینی بپردازد. از مهم‌ترین یادگارهای امام سجاد(ع)؛ دعاهای آن‌حضرت است که سرشار از مفاهیم عالی اخلاقی، عبادی و سیاسی است. برخی از این دعاها در کتاب بسیار نفیسی به نام صحیفه سجادیه گرد آمده است. رساله‌ای هم از آن‌حضرت به جا مانده که به رساله حقوق معروف است.

امام سجاد(ع) در سال 94 یا 95 ق به تحریک ولید بن عبد الملک اموی مسموم و به شهادت رسید، و در کنار امام مجتبی(ع) در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

برای دریافت اطلاعات مرتبط با امام زین العابدین(ع) علاوه بر پاسخ‌هایی که در ذیل آمده، می‌توانید دیگر پاسخ‌های موجود در سرفصل امام سجاد(ع) را نیز ملاحظه فرمایید.

 دستور کلی برای خواندن نمازهای مستحبی، به صورت دو رکعتی است. بنابراین، اگر توصیه به چهار رکعت نماز مستحبی در موردی شده باشد، لازم است دو نماز دو رکعتی خواند.[1]

اما راجع به خواندن این نماز در ایام دیگر سال، در خود روایت تصریح به اجازه این کار شده است که متن روایت به صورت کامل چنین است:

در مورد پاداش زیارت حضرت معصومه(س) روایاتی نقل شده است:

امام خمینی(ره) در وصیت‌نامه الهی سیاسی خود که حاصل اندیشه‌های ناب ایشان در تمامی سال‌های زندگی‌شان است، چنین می‌نگارند:

«من با جرأت مدعی هستم که ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر بهتر از ملت حجاز در عهد رسول اللَّه(ص) و کوفه و عراق در عهد امیرالمؤمنین(ع) و حسین بن علی(ع) می‌باشند. آن حجاز که در عهد رسول اللَّه(ص) مسلمانان نیز اطاعت از ایشان نمی‌کردند و با بهانه‌هایی به جبهه نمی‌رفتند، که خداوند تعالی در سوره «توبه» با آیاتی آنها را توبیخ فرموده و وعده عذاب داده است؛

یکی از سخنان پیامبر اسلام(ص) در مورد آثار و برکات ماه مبارک رمضان که در منابع معتبر روایی؛ نظیر کتاب کافی، تهذیب و... آمده است. روایتی است که در آن این جمله آمده است: «آن هنگام كه هلال ماه رمضان سر برآورد، شيطان‏ هاى رانده شده به زنجير كشيده مى‏شوند». این روایت از طریق امام باقر (ع) از جد بزرگوارش نقل شده است: «أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَانَ عَنْ عَمْرِو بْن‏ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يُقْبِلُ بِوَجْهِهِ إِلَى النَّاسِ فَيَقُولُ يَا مَعْشَرَ النَّاسِ إِذَا طَلَعَ هِلَالُ شَهْرِ رَمَضَانَ غُلَّتْ مَرَدَةُ الشَّيَاطِينِ وَ فُتِحَتْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَ أَبْوَابُ الْجِنَانِ وَ أَبْوَابُ الرَّحْمَةِ وَ غُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ وَ اسْتُجِيبَ الدُّعَاءُ وَ كَانَ لِلَّهِ فِيهِ عِنْدَ كُلِّ فِطْرٍ عُتَقَاءُ يُعْتِقُهُمُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ وَ يُنَادِي مُنَادٍ كُلَّ لَيْلَةٍ هَلْ مِنْ سَائِلٍ هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ اللَّهُمَّ أَعْطِ كُلَّ مُنْفِقٍ خَلَفاً وَ أَعْطِ كُلَّ مُمْسِكٍ تَلَفاً...»؛[1] پيامبر خدا (ص) همواره چون به هلال ماه رمضان مى ‏نگريست، رو به قبله نموده و مى ‏فرمود: «اللهم اهله علينا بالامن و الايمان و السلامة و الاسلام و العافية المجللة و الرزق الواسع و دفع الاسقام و تلاوة القرآن و العون على الصلاة و الصيام اللهم سلمنا لشهر رمضان و سلمه لنا و تسلمه منا حتى ينقضى شهر رمضان و قد غفرت لنا»؛ خدايا اين ماه را بر ما نو كن، با امنيت، ايمان، تندرستى، مسلمانى، عافیت سراپا، روزی فراوان، دفع بیماری، تلاوت قرآن و كمک بر نماز و روزه. خدایا ما را برای رمضان سالم نگهدار و ماه رمضان را برای ما، و بپذیر از ما، تا این که ماه رمضان به اتمام رسد، و ما را آمرزيده باشى.

پس آن گاه رو به مردم نموده و مى ‏فرمود: اى مسلمانان! آن هنگام كه هلال ماه رمضان سر برآورد، شيطان‏ هاى رانده شده به زنجير كشيده مى ‏شوند، درهاى آسمان و درهاى بهشت و درهاى رحمت گشوده، و درهاى دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‏ ها بر آورده مى ‏شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانى است كه آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگرى ندا سر دهد: آيا خواهنده ‏اى هست؟ آيا آمرزش خواهى هست؟ خدايا! هر انفاقگرى را پاداشى جايگزين و هر بخيلى را تباهى ده.

بنابر این، چنان که در این روایت آمده، یکی از برکات ماه رمضان این است که شیطانی که هر لحظه در گمراه کردن انسان به کمین نشسته، به بند کشیده شده است.

البته، گفتنی است که در بند بودن شیطان، به معنای این نیست که از جانب او هیچ کوشش و تلاشی علیه ما صورت نمی گیرد، این سخن رسول خدا (ص) می تواند کنایه از این باشد که یکی از اسباب و عوامل گناه که شیطان باشد، قدرت اغواگری او در این ماه محدود شده، و این به بدان معنا نیست که چون در بند است نمی تواند کاری انجام دهد! چه بسا انسان در زندان گرفتار است و از همان درون زندان از طرق مختلف، حتی با ایما و اشاره ارتباطش را با بیرون بر قرار می کند. شیطان نیز این گونه است، او اگرچه در بند باشد باز از تلاش و کوشش در گمراه کردن انسان کوتاهی و سستی نمی کند.

 شایان توجه است که در واقع همیشه نیز این گونه نیست که شیطان در ارتکاب گناه و معاصی ما صد در صد دخیل و مقصر باشد. بسیاری از گناهانی را که انسان مرتکب می شود، با توجه به گناه و نافرمانی بودنش نسبت به خدا، خود وی انجام می دهد. همان گونه که می دانیم، شیطان هیچ گاه انسان را مجبور به فرمان خویش نمی کند، بلکه طبق صریح قرآن او دعوت به نافرمانی از خدا و دستوراتش می کند،[2] اما این خود انسان است که با اختیار خود به جای لبیک به دعوت پیامبران، دعوت شیطان را اجابت می کند، آن وقت او را مقصر می گیرد، در حالی که همین انسان دعوت پیامبران الاهی را نیز در جهت سعادت به همراه داشت.

بنابر این، سخن رسول خدا به این معنا نیست که چون شیطان در این ماه در حبس است، پس خیال ما از بابت گناه راحت باشد و یا اگر گناهی انجام می شود، پس معنای در بند بودن شیطان چیست؟

[1]. کلینی، کافی، ج 4، ص 67، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.

[2]. «و شيطان، هنگامى كه كار تمام مى‏شود، مى‏گويد: «خداوند به شما وعده حق داد و من به شما وعده (باطل) دادم، و تخلّف كردم! من بر شما تسلّطى نداشتم، جز اينكه دعوتتان كردم و شما دعوت مرا پذيرفتيد! بنا بر اين، مرا سرزنش نكنيد خود را سرزنش كنيد! نه من فريادرس شما هستم، و نه شما فريادرس من! من نسبت به شرك شما درباره خود، كه از قبل داشتيد، (و اطاعت مرا همرديف اطاعت خدا قرار داديد) بيزار و كافرم!» مسلّماً ستمكاران عذاب دردناكى دارند»!

 بر اساس نظر مشهور مورخان ‌که پیامبر اسلام(ص) در عام الفیل به دنیا آمد، و بر اساس نظر نسبتاً مشهوری که حضرت خدیجه(س) هنگام ازدواج با پیامبر اسلام، چهل ساله بود، می‌توان گفت که ایشان پانزده سال پیش از عام الفیل در مکه به دنیا آمد. وی از قبیله قریش بود، پدرش «خويلد بن اسد بن عبد العزّى بن قصىّ بن كلاب»، و مادرش «فاطمه بنت زائده بن الأصمّ بن رواحه» نام داشتند.[1]

ماه شعبان ماهى است که روزی‌مؤمنان براى ماه مبارک رمضان افزون مى‏شود، و بهشت در این ماه زینت می‌شود. به دلیل آن‌که روزى‏ مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیم‏بندى مى‏شود، نام این ماه را شعبان قرار داده‌اند.