جستجوی پیشرفته
بازدید
10299
آخرین بروزرسانی: 1394/01/14
خلاصه پرسش
آیا بین حفظ قرآن و افسردگی رابطه ای وجود دارد؟
پرسش
آیا بین حفظ قرآن و افسردگی رابطه ای وجود دارد؟ چرا برخی از کسانی که قرآن حفظ می کنند ( با وجود تحصیل موفقیت گام به گام در این امر) دچار افسردگی می شوند؟
پاسخ اجمالی

جواب این پرسش در توجه به چند نکته روشن خواهد شد:

 

یک. اگر منظور شما از افسردگی، افسردگی روحی و روانی است، باید گفت: نه تنها هیچ رابطه و ملازمه ای بین حفظ کردن قرآن و افسردگی روحی وجود ندارد، بلکه بر عکس چه بسا موجب ابتهاج و نشاط روحی خواهد شد؛ چراکه قرآن به جهت معنویت و نورانیتی که دارد موجب شادی و نشاط روحی و روانی حافظ قرآن خواهد شد و ما نیز چنین افرادی را خود شاهد بوده ایم: "الا بذکر الله تطمئن القلوب"؛ همانا ذکر و یاد خدا به انسان آرامش روحی و روانی می بخشد.[1] البته این در ارتباط با کسانی است که مفاهیم قرآن را درک کرده باشند و با آن زندگی کنند و انس و الفت داشته باشند.[2] بدیهی است کسانی که فقط به حفظ قرآن اکتفا کرده باشند، بدون درک حقایق و معارف آن، و یا برای مقاصد دنیایی به این کار اقدام کرده باشند، نفعی از این کار نخواهند برد، چنان که از روایات نیز چنین استفاده می شود،[3] و پس از مدتی در خود دلسردی و یأس احساس می کنند. این امکان نیز وجود دارد که پس از سعی و تلاش فراوانی که در حفظ نمودن قرآن کرده و به حافظه خود فشار آورده، از نظر جسمی دچار خستگی شده باشد و افسرده به نظر آید که ان شاء الله به مرور زمان این خستگی و کسالت جسمی بر طرف خواهد شد.

 

دو. از جهت دیگر معمولاً چنین شخصی به دلیل ارتباط مداوم و انس با قرآن و تأمل و دقت در آیات الاهی برای حفظ کردن، سخنان دل نشین خدای متعال در دل و جانش اثر گذاشته – که ان شاء الله چنین است – و در چهره اش نمایان شده است، اما به نظر افسرده می آید؛ زیرا هنگامی که آیات انذار را مرور می کند ترس جهنم و عذاب الاهی را چنان باور دارد که گویی آن را دیده و در عذابش گرفتار است. چنان که امام عارفان علی (ع) در اوصاف پارسایان می فرماید: " وهم والنار کمن قد رآها، فهم فیها معذبون... قلوبهم محزونه، و شرورهم مأمونه، و اجسادهم نحیفه... ینظر الیهم الناظر فیحسبهم مرضی و ما بالقوم من مرض ..."؛ پارسایان (متقین) انسان های برجسته اند: ... جهنم را چنان باور دارند که گویی آن را دیده و در عذابش گرفتارند، قلب هایشان از غم آکنده است ... جسمشان نحیف و لاغر است ... ترس الاهی آنان را چونان تیر تراشیده لاغر کرده است، هرکه به آنان می نگرد می پندارد که بیمارند، اما حقیقت این است که آنان را هیچ بیماری نباشد، و می گوید مردم در اشتباه اند ..."!.[4] بنابراین هیچ ارتباطی بین حافظ قرآن شدن و افسردگی وجود ندارد.

 

سه. البته اگر چه در دنیای کنونی که ابزار و وسایل حفظ قرآن فراوان است، این کار برای همه توصیه نمی شود. حفظ قرآن برای گذشته های بسیار دور که هیچ گونه امکاناتی؛ نظیر کاغذ، نوار و ... برای حفظ و نگه داری قرآن وجود نداشت، کار پسندیده ای بود، اما امروز با پیشرفت وسایل و امکانات برای حفظ و نگه داری متون مقدس، بهتر آن است که انسان وقت و استعداد خویش را صرف مطالعه و دقت در آیات قرآن کند، تا به معارف بی کرانش دست یابد و آنها را در مسیر سعادت و کمال به کار بندد.

 

 

[1]  رعد، 28.

[2]  قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): "إِنَّ أَحَقَّ النَّاسِ بِالتَّخَشُّعِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلَانِیَةِ لَحَامِلُ الْقُرْآنِ وَ إِنَّ أَحَقَّ النَّاسِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلَانِیَةِ بِالصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ لَحَامِلُ الْقُرْآنِ ثُمَّ نَادَى بِأَعْلَى صَوْتِهِ یَا حَامِلَ الْقُرْآنِ تَوَاضَعْ بِهِ یَرْفَعْکَ اللَّهُ وَ لَا تَعَزَّزْ بِهِ فَیُذِلَّکَ اللَّهُ یَا حَامِلَ الْقُرْآنِ تَزَیَّنْ بِهِ لِلَّهِ یُزَیِّنْکَ اللَّهُ بِهِ وَ لَا تَزَیَّنْ بِهِ لِلنَّاسِ فَیَشِینَکَ اللَّهُ بِه‏". کافی، ج 2، ص 604، ح 5ِ. عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: "قُرَّاءُ الْقُرْآنِ ثَلَاثَةٌ: رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَاتَّخَذَهُ بِضَاعَةً وَ اسْتَدَرَّ بِهِ الْمُلُوکَ وَ اسْتَطَالَ بِهِ عَلَى النَّاسِ. وَ رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَحَفِظَ حُرُوفَهُ وَ ضَیَّعَ حُدُودَهُ وَ أَقَامَهُ إِقَامَةَ الْقِدْحِ فَلَا کَثَّرَ اللَّهُ هَؤُلَاءِ مِنْ حَمَلَةِ الْقُرْآنِ وَ رَجُلٌ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَوَضَعَ دَوَاءَ الْقُرْآنِ عَلَى دَاءِ قَلْبِهِ فَأَسْهَرَ بِهِ لَیْلَهُ وَ أَظْمَأَ بِهِ نَهَارَهُ وَ قَامَ بِهِ فِی مَسَاجِدِهِ وَ تَجَافَى بِهِ عَنْ فِرَاشِهِ فَبِأُولَئِکَ یَدْفَعُ اللَّهُ الْبَلَاءَ وَ بِأُولَئِکَ یُدِیلُ اللَّهُ مِنَ الْأَعْدَاءِ وَ بِأُولَئِکَ یُنَزِّلُ اللَّهُ الْغَیْثَ مِنَ السَّمَاءِ فَوَ اللَّهِ لَهَؤُلَاءِ فِی قُرَّاءِ الْقُرْآنِ أَعَزُّ مِنَ الْکِبْرِیتِ الْأَحْمَرِ". وسائل‏الشیعة، ج 6، ص182

[3]  قال امیر المؤمنین: "أَلَا لَا خَیْرَ فِی عِلْمٍ لَیْسَ فِیهِ تَفَهُّمٌ أَلَا لَا خَیْرَ فِی قِرَاءَةٍ لَیْسَ فِیهَا تَدَبُّرٌ أَلَا لَا خَیْرَ فِی عِبَادَةٍ لَیْسَ فِیهَا تَفَقُّهٌ". وسائل الشیعة، ج 6، ص 173.

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) فِی حَدِیثٍ قَالَ: "إِنَّ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَقْرَأُ الْقُرْآنَ لِیُقَالَ فُلَانٌ قَارِئٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرَأُ الْقُرْآنَ لِیَطْلُبَ بِهِ الدُّنْیَا وَ لَا خَیْرَ فِی‏ ذَلِکَ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرَأُ الْقُرْآنَ لِیَنْتَفِعَ بِهِ فِی صَلَاتِهِ وَ لَیْلِهِ وَ نَهَارِهِ". وسائل‏الشیعة، ج 6، ص 182.

[4]  معادیخواه، عبد المجید، خورشید بی غروب، نهج البلاغة، خ 184، (معروف به خطبه همام).

 
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها