جستجوی پیشرفته
بازدید
28547
آخرین بروزرسانی: 1392/04/08
 
کد سایت fa6268 کد بایگانی 6078 نمایه ایمان اجداد و فرزندان مالک اشتر
طبقه بندی موضوعی تاريخ بزرگان|شخصیت های شیعی
اصطلاحات مالک اشتر
گروه بندی اصطلاحات شخصیت‌ها
خلاصه پرسش
آیا اجداد و فرزندان مالک اشتر موحد و مؤمن به ولایت بوده اند؟
پرسش
آیا اجداد مالک اشتر موحد بوده اند؟ آیا مالک فرزندی داشته که در زمان ائمه بعد مانند خودش این گونه مرید امامش باشد؟
پاسخ اجمالی

در کتاب‌های معتبر تاریخ و سیره‌نگاری در خصوص موحد بودن اجداد مالک اشتر که از طایفه «نخع» و «مذحج» یمن بوده‌اند، چیزی ذکر نشده است. آنچه در تاریخ آمده است، تنها این مطلب است که این طایفه از پیشتازان یمن به سوی اسلام بودند.

 

مالک اشتر دو فرزند پسر داشت؛‌ یکی به نام اسحاق و دیگری به نام ابراهیم. اسحاق از یاران امام حسین (ع) در کربلا بود و در رکاب سیدالشهداء (ع) به شهادت رسید؛ ابراهیم در قیام خون‌خواهانه مختار ثقفی شرکت داشت و به عنوان فرمانده سپاه او به بهترین وجه ایفای نقش کرد و بسیاری از قاتلان امام حسین (ع) از جمله ابن زیاد را به سزای عمل ننگین‌شان رساند. از ابراهیم نیز پنج فرزند در کتاب های تاریخ یاد شده است: نعمان، مالک، محمد، قاسم و خولان. از میان فرزندان ابراهیم، محمد و قاسم از راویان حدیث بوده‌اند.

 

پاسخ تفصیلی

"مالک بن الحارث بن عبد یغوث بن سلمه بن ربیعه بن الحارث بن خریمه بن سعد بن مالک بن النخع" از خانواده‌های اصیل و برومند طایفه نخع و مذحج یمن برخاسته است.[1] وی در زمان جاهلیت و قبل از اسلام به دنیا آمد،[2] اما در مورد عقیده او و طایفه‌اش و این‌که چه زمانی مسلمان شده‌اند در کتاب‌های تاریخی مطلبی ثبت نشده و حدیث یا شبه حدیثی بر آن یافت نشده است.[3] برخی از نویسندگاه احتمال داده‌اند مسلمان شدن قبیله‌های بزرگ یمن چون «نخع»، «مذحج»، «همْدان» و ... پس از عزیمت امام علی (ع) به آن جا در سال دهم هجری به دستور پیامبر بود که گروه گروه به اسلام گرویدند.[4]

 

این خانواده اصیل عرب در زمان خلافت ابوبکر به شام آمدند و سپس راهی کوفه شده و در آن جا ساکن شدند و رفته رفته طوایف عظیمی از آنها در آن سرزمین به وجود آمد. از نسل مالک دودمان عظیمی به نام «بنو مالک»، «بنو ابراهیم» و غیره به وجود آمد. هم اکنون در عراق خانواده‌های شریفی چون خاندان آل کاشف الغطاء و آل شیخ راضی به مالک اشتر منتسب هستند.

 

از مالک دو فرزند در تاریخ ذکر شده است: اسحاق و ابراهیم. اسحاق در کربلا از یاران با وفای امام حسین (ع) بود و پس از حبیب بن مظاهر به میدان جنگ رفت و به درجه رفیع شهادت نائل شد.[5] ابراهیم فرزند برومند مالک اشتر، فردی شجاع و یکه‌تاز میدان نبرد، شیعه و دوستدار اهل بیت بود. وی در شیعه بودنش محکم و مطمئن بود و نه تنها از لحاظ روحیات و اخلاقیات شبیه پدرش بود، بلکه در ظاهر و صورت نیز مانند مالک بود.[6] ذهبی از سیره نگاران اهل سنت در مورد او نوشته است: «ابراهیم مانند پدرش از قهرمانان و بزرگان و شخص فاضلی بود».[7]

 

ابراهیم در قیام خون‌خواهانه مختار ثقفی شرکت کرد و به عنوان سردار رشید سپاه مختار منصوب شد. وی با شجاعت و یکه‌تازی بی‌مانندش توانست بر دشمنان اهل بیت پیروز شود و بسیاری از قاتلان امام حسین (ع) را به سزای اعمالشان برساند. وی شخص ابن زیاد را در روز دهم محرم الحرام سال 67ق به هلاکت رساند.[8]

 

در کتاب‌های تاریخ نام پنج تن در زمره فرزندان ابراهیم به چشم می‌خورد: نعمان، مالک، محمد، قاسم و خولان. از میان فرزندان ابراهیم محمد و قاسم از راویان حدیث بوده‌اند.[9]

 

برای آگاهی بیشتر نک: امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج 2 ، ص 200، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، 1406ه ق.

 

 

[1] الاعلمی الحائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعة العامة، ج 16، ص 40، چاپ دوم، موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، 1413؛ الامین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج 9، ص 38، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، 1403 ؛ العطار، قیس، مالک الاشتر، خطبه و آرائه، ص13، چاپ اول، موسسة الفکر الاسلامی، ایران، 1412.

[2] الزرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج 5، ص 259، چاپ پنجم، دارالعلم، بیروت، [بی‌تا].

[3] ر.ک: الحکیم، السید محمدرضا، مالک الاشتر، ص 33، چاپ اول، المکتبة الحیدریة، قم، 1427.

[4] ر.ک: محمدی اشتهاردی، محمد، مالک اشتر، ص 19، چاپ دوم، انتشارات پیام آزادی، تهران، 1372.

[5] محمدی اشتهاردی، محمد، مالک اشتر، ص 188.

[6] الاعلمی الحائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعة العامة، ج 2، ص 131.

[7] ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج 4، ص 35، چاپ نهم، موسسة الرسالة، بیروت، 1413.

[8] ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج 4، ص 264، به نقل از نظری منفرد، علی، قصه کربلا، ص670، چاپ ششم، انتشارات سرور، قم، 1379.

[9] بنگرید: م، محمود، تحقیقی در زندگی‌نامه مالک اشتر، روزنامه رسالت شماره 6054، 16/10/85.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • محدودۀ حجاب زن تا کجا است؟
    50450 حجاب 1387/01/14
    در آیۀ 31 سورۀ نور و در بسیاری از روایات محدودۀ حجاب بیان شده است. خداوند در آیۀ مذکور می‌­فرماید: "به زنان مؤمن بگو که چشمان خود فرو ­گیرند و شرمگاه خود نگه‌دارند و زینت‌های خود را جز آن مقدار که پیدا است، آشکار­ نکنند و روسری‌های خود ...
  • خطبه بدون نقطه امام علی(ع) کدام است؟ و چرا در نهج البلاغه سید رضی نیامده است؟
    75565 تألیفات شیعی 1391/12/09
    خطبه‌ای منسوب به امام علی(ع) وجود دارد که در آن از هیچ کلمه نقطه‌داری استفاده نشده است و تمام خطبه بدون نقطه می‌باشد. البته این خطبه در نهج البلاغه وجود ندارد، بلکه در منابع دیگر ذکر شده است. سید رضى در جمع‏آورى سخنان امام علی(ع)، روشى مخصوص به ...
  • آیا مواردی وجود دارد که صفت «تکبر»، ویژگی اخلاقی مثبتی برای انسانها به شمار آید؟
    4947 امام علی ع 1397/12/02
    تکبّر؛ به این معنا ‌که آدمى خود را بالاتر از دیگران ببیند، و معتقد شود که بر آنها برترى دارد، و دیگری را کوچک شمارد، مورد نکوهش است.[1] اما همین صفت نکوهش‌شده در برخی شرایط، می‌تواند ویژگی مثبتی به شمار آید:
  • نظریه پلورالیسم دینى و قرائت‌هاى مختلف از دین را توضیح دهید و تفاوتشان را ذکر کنید.
    20954 کلام جدید 1386/08/16
    «پلورالیسم» به معناى «کثرت‌گرایى» است که در حوزه‌هاى مختلف فلسفه دین، فلسفه اخلاق، حقوق و سیاست و... کاربردهاى مختلفى دارد، و حد مشترک همه اینها به رسمیت شناختن کثرت در برابر وحدت یا انحصارگرایى است.پلورالیسم دینى به معناى انحصار نداشتن رستگارى در یک دین ویژه و بهره‌مندى همه ...
  • آیا بعد از امام رضا(ع)، شیعیان دیگر دچار انشعاب نشدند؟!
    3064 فرقه های منشعب از شیعه 1399/11/18
    در دوران امامت ائمه(ع)، اگرچه بیشتر شیعیان در مسیر صحیح حرکت می‌کردند؛ اما با این وجود، فرقه‌های مختلفی نیز در میان آنها به وجود آمد که هر کدامشان تا شماری از امامان را قبول داشته و یکی از آنان را به عنوان آخرین امام دانسته و ...
  • آیا والدین حضرت محمد (ص) وارد بهشت خواهند شد؟
    28364 مناقب و ویژگی ها 1391/02/12
    بر اساس آیات قرآن کریم، به صورت کلّی، شرط ورود به بهشت، ایمان و عمل صالح است. علمای شیعه و نیز گروهی از اهل سنّت معتقدند که پدر و مادر و اجداد پیامبر اسلام(ص)، خداپرست و موحّد و مبنای زندگی آنان بر نیکویی عمل بود.
  • علت غیبت و پنهان بودن امام دوازدهم(عج) چیست؟
    98351 دلایل غیبت 1387/04/06
    منظور از غیبت امام دوازدهم(عج) پنهان شدن آن حضرت در غار و زندگی دور از مردم نیست، بلکه آن حضرت در بین مردم زندگی و رفت و آمد می‌کنند و همانند دیگر افراد جامعه، یک زندگى عادى دارند، حضرت مردم را می‌بینند و آنها را می‌شناسند مردم ...
  • اخلاق مبتنی بر دین به چه معنا است؟
    22722 معیار شناسی (دین و اخلاق) 1388/10/30
    در بحث رابطه بین دین و اخلاق دو دیدگاه کلی در مورد مبانی ارزش های اخلاقی مطرح بوده که عبارت اند از: 1. اخلاق امری مستقل از دین بوده و ارتباطی به دین ندارد.
  • اگر انسان به جهت بوی مخصوص منی شک کند که محتلم شده یا نه وظیفه‌اش چیست؟
    31500 جنابت 1386/04/26
    از نظر اسلام در مسائل طهارت و نجاست - که جنابت از شاخه‌های آن است -، شک و تردید هیچ اعتباری ندارد و نباید به آن اعتنا کرد. همچنین غسل جنابت در صورتی بر انسان واجب می‌شود که نشانه‌های منی وجود داشته باشد و یا ...
  • مساجد و مکان‌هایی که حضرت محمد(ص) ساخت چه نام دارند و علت ساختشان چه بود؟
    14448 گوناگون 1392/01/26
    نخستین اقدام پیامبر اسلام(ص) در مدینه، ساختن مسجد بود. جایگاهى که افزون بر مرکزیت عبادى، مرکزیت فرهنگى، سیاسى و ادارى نیز داشت؛ و یکى از تکیه‌گاه‌هاى اصلى اسلام در میان مسلمانان‏ بود.[1] زمانى که رسول خدا(ص) نخستین بار در قُبا مسجدى بنا کرد و ...

پربازدیدترین ها