اصطلاحات و مدخل ها
-
ملامتیه
2736 فرقه‌ها، مذهب‌ها، گروه‌ها
«ملامتیه» گروهی می‌باشند که با انجام کارهای ناپسند خلاف عرف و شرع، خود را در چشم مردم خوار نموده و وجهه‌ی مردمی خود را تباه می‌نمایند. گفته شده که آنان از مکتب «کلبیان» یا «کلبیون» که مؤسس آن، «آنت
-
ملک الموت
1461 سرفصل‌های قرآنی
رجوع کنید: «عزرائیل».
-
ملکوت
3832 سرفصل‌های قرآنی
در بارۀ معنای واژه «ملکوت» که در قرآن مورد استفاده قرار گرفته، گفته شده است:
الف) «ملكوت» مانند مُلك (بر وزن قفل
-
منت
5681 سرفصل‌های قرآنی
شايد در ابتدا چنین تصور شود که تعبیر «منت» تعبیری است که در همه جا بار منفی داشته و رفتاری نامناسب ارزیابی شود؛ اما هنگامى كه به ريشه‌ی اصلى لغت «منت» باز می‌گرديم حقیقت این تعبیر كاملا روشن می‌شو
-
منجح بن سهم
2167 شخصیت‌ها
«منجح بن سهم» نام یکی از غلامان امام حسین(ع) و از جمله شهدای کربلا است که در رو
-
منخنقه
2408 اصطلاحات فقهی - اصولی
در زبان عرب، به حیوانى که خفه شده باشد، «منخنقه» گفته می‌شود. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره شده است.
-
منصوب به نزع خافض
1954 ادبیات
در ادبیات عرب، قانونی وجود دارد که بر اساس آن، اگر کلمه‌ای از لحاظ معنایی می‌باید مجرور حرف جرّی قرار بگیرد، اما در ظاهر کلمه از آن حرف جرّ اثری نباشد، کلمه یاد شده دارای اعراب نصب شده و عنوان «منص
-
موقوذه
2496 اصطلاحات فقهی - اصولی
در زبان عرب، به حیوانى که بدون ذبح و تنها بر اثر ضربات وارده بر او کشته شده باشد، «موقوذه» گفته می‌شود. این واژه برگرفته از «وقذ» به معناى ضربت شدید است. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره
-
مولوی ، مولانا ، مثنوی
2822 کتاب‌ها
کلمه‌ی «مولوی»یک اسم منسوب است؛ یعنی از اضافه شدن «یاء» نسبت به کلمه «مولی»، تشکیل شده است. این اصطلاح در بسیاری از مناطق اسلامی از جمله در بخش‌های شرقی ایران و نیز کشورهای پاکستان، افغانستان و ...
-
مهاجر بن اوس
1921 شخصیت‌ها
با توجه به نقلهای مختلف تاریخی، مهاجر بن اوس از برجسته‌ترین دشمنان امام حسین(ع) بوده و در شهادت افرادی مانند مهجة القلب
4040 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور هفتم از «اطوار سبعه»، «مهجة القلب» و یا «قلب سلیم» می‌گویند که محلّ تجلّیات الوهیّت و اشراقات انوار ربوبیّت است و این مقام با قطع علاقه از ما
- مهرم حلال و جانم آزاد
1891 ضرب المثلهااین ضرب المثل در جایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که زنی به دلیل بدرفتاری شوهرش با او تصمیم می‌گیرد که از حق دریافت مهر خود صرف نظر کرده و شوهرش را راضی به طلاق کند.
این ضرب المثل ناظر به دو
- میثم تمار
1608 شخصیت‌ها«میثم بن یحیی» که به «میثم تمار» و یا خرمافروش شهرت داشت، از بزرگان شیعه و از افرادی بود که در راه مکتب خود و محبت میزان، وزن، ترازو
5393 سرفصل‌های قرآنی«ميزان» که جمع آن «موازین» است، به وسيلۀ سنجش گفته می‌شود، تا با استفاده از آن، اندازه و ارزش چیزی معلوم شود. قرآن کریم این واژه را هم در
- میکال ، میکائیل
3328 سرفصل‌های قرآنی«میکائیل» نام یکی از چهار فرشته‌ی مقرب درگاه الهی است. نام این فرشته تنها يک‌بار در قرآن کریم و به صورت «ميكال» و در کنار «جبرئیل» آمده است. اینکه نام این دو فرشته به صورت خاص بعد از آن در قرآن ذکر
- میهمانی و میزبانی ، اطعام و ضیافت ، ولیمه
7123 سرفصل‌های قرآنیکاربر گرامی؛ برای دریافت اطلاعات مرتبط با این مدخل به آیات و پاسخ‌های ذیل مراجعه فرمایید.
به خواست خدا و در اولین فرصت، توصیف مختصری از مدخل بالا در همین بخش نگاشته خواهد شد.
- ناتان
2251 پیامبرانبر اساس گزارش برخی منابع تاریخی، «ناتان(ع)» ششمین فرزند «داوود نبی(ع)»، از ششمین همسرش به نام «اغلاء» بود. ناتان با آن‌که در زمان پدرش داوود نبی می‌زیست، اما او نیز پیامبری بود که بر او وحی می‌شد.<
- نار (آتش)
30078 سرفصل‌های قرآنی«نار» به معنای مطلق آتش است، اما این واژه در بسیاری از موارد - به ویژه در متون دینی - ناظر به «جهنم» و یا دوزخ می‌باشد.
- ناسوت
2127 طبقه‌بندی نشدهعرفا و فلاسفه‌ی الهی برای عالم هستی مراتبی قائل‌اند و جهان را دارای مراتب می‌دانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کرده‌اند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نافع بن هلال
2378 شخصیتهانافع بن هلال جملی که برخی گویا به دلیل سهو قلم نام وی را هلال بن رافع نگاشته‌اند، از یاران امام علی(ع) بود و ارتباط خود را با ناقص
1761 ادبیاتاز دیدگاه ادبیات عرب، هر کلمه‌ای که حرف پایانی از حروف اصلی یا «لام الفعل» آن از «حروف علّه» باشد، «ناقص» نامیده می‌شود و اگر مانند «عفو» حرف علّه پایانی آن، واو باشد، «ناقص واوی» و اگر مانند «خشي»
- ناقص واوی
1647 ادبیاترجوع کنید: «ناقص».
- ناقص یائی
1452 ادبیاترجوع کنید: «ناقص».
- نبوّت ، رسالت ، پیامبری ، انبیا ، پیامبران
45847 سرفصل‌های قرآنینبوت از مهم‌ترین اصول اعتقادی ادیان الهی است که بر اساس آن، افرادی از جانب خدا برای هدایت بشر و توجه او به مبدأ و معاد مبعوث می‌شوند. نبوت یعنی اتصال مرموز و ناشناخته با ریشه وجود و سپس مأموریت برا
- نجم ، علم نجوم ، ستاره ، ستاره‌شناسی
7235 سرفصل‌های قرآنیدر زمان‌های گذشته، دانش ستاره‌شناسی کمتر در ارتباط با پژوهش پیرامون ستارگان بوده و علم نجوم را بیشتر در پیش‌گویی‌ها و فال‌زدن‌ها با استفاده از حرکت ستارگان مورد استفاده قرار می‌دادند. منجمان گاه مد
- نخل ، نخیل ، خرما
5350 سرفصل‌های قرآنینخل به درخت خرما گفته می‌شود و به زمین و باغی که در آن درخت خرما کاشته شده و محصولش خرما باشد، در فارسی نخلستان می‌گویند.
نام درخت خرما یا همان نخل بارها در قرآن
- نذر
4088 اصطلاحات فقهی - اصولی«نذر» آن است که انسان متعهد شود برای خدا کاری از کارهای خیر را انجام دهد، یا کاری را که ترکش نیکو است، ترک نماید. نذر بر دو نوع است:
1 . نذر مشروط؛ نذر مشروط یا «نذر شکر» است، مانند اینکه
- نسخ
4413 سرفصل‌های قرآنیمعناى لغوی كلمه «نسخ»، نقل يک نسخه از كتاب به نسخهاى ديگر است، و اين عمل را از آن جهت، نسخ می‌گويند، كه گويى كتاب اولى را از بين برده، و كتابى ديگر به جايش آوردهاند.
اما در علوم قرآنی
- نسیان (فراموشی)
11364 سرفصل‌های قرآنی«نسیان» در لغت به معنای فراموشی است که گاه انسان به سبب غفلت، دچار آن شده، و گاه به صورت عمدی تلاش می‌کند آنچه در حافظه دارد را پاک کرده و به عبارتی خود را به فراموشی بزند.
برخی از اهل لغت،
- نشوز
3775 اصطلاحات فقهی - اصولی«نشوز» یک اصطلاح فقهی و حقوقی در ارتباط با حقوق و وظایف زناشویی بین زن و شوهر است؛ لذا «ناشز» و «ناشزه» به مرد يا زنى گفته مى‌شود كه حقوق
- نصر ، غلبه ، فتح ، کمک ، پیروزی
26020 سرفصل‌های قرآنی«نصر» و «فتح» واژه‌هایی قرآنی می‌باشند که خود این واژه‌ها و نیز مشتقات آن، فراوان در قرآن به کار رفته و دو سوره پر محتوا نیز به همین نام‌ها اختصاص یافته است.
البته قرآن، از ریشه‌های دیگری
- نصر بن ابی نیزر
1631 شخصیت‌ها- نطیحه
3070 اصطلاحات فقهی - اصولیدر زبان عرب، به حیوانى که به دنبال شاخ زدن حیوان دیگری به او جان داده باشد، «نطیحه» می‌گویند. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره شده است.
- نظم عمومی
471 اصطلاحات اخلاقیپرسش مرتبط: fa117908
- نعمان بن عمرو راسبی
2007 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) نعمان بن عمرو راسبی بود که به همراه برادرش حلاس، همرا
پرسش های اتفاقی
-
از نظر ملاصدرا «وجود» عین «تشخص» است یا مساوق با آن می‌باشد؟ چرا؟ «عینیت»، «تساوق» و «تساوی» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
11813 فلسفه 1397/01/11از یک نظر و با یک لحاظ می‌توان گفت: «وجود» عین «تشخص» است؛ یعنی اگر حقیقت «تشخص» و حقیقت «وجود» را با هم قیاس کنیم و بسنجیم می‌بینیم «تشخص» عین «وجود» است؛ زیرا وجود است که تشخص ساز است و با وجود، تشخص محقق می‌شود.
-
رقبه به چه معنا است؟
24186 General Terms 1392/11/16«رقبه» در لغت به معنای «گردن» است و در عرف برای «بردگان» اسم شده است.[1] این واژه در چهار آیه از قرآن مجموعاً شش بار آمده است که در همه آنها سخن از آزادی بردگان است. به عنوان نمونه این کلمه را در آیه ...
-
آیا متن انجیل مانند قرآن از طرف خدا نازل شده و یا نتیجه جمع آوری سخنان حضرت عیسی(ع) توسط حواریون است؟
36765 پیامبران و کتابهای آسمانی 1393/07/22بنابر تصریح آیات قرآن؛ حضرت عیسی(ع) پیامبر الهی بود و کتابی با نام انجیل بر او نازل شده است: «و از پی آنها عیسی پسر مریم را فرستادیم که تصدیق کننده توراتی بود که پیش از او فرستاده بودیم و انجیل را به او دادیم که در آن ...
-
از نگاه قرآن آیا تنها شناخت مبنای عمل است یا چیزهای دیگری هم می‌تواند مبنای عمل باشد؟
11266 انسان شناسی 1392/02/12حکیمان بر این باورند هر فعلی که از انسان، بلکه از هر موجود آگاه و با اراده سر می‌زند دارای مبادی و منشأهایی است؛ از نظر آنان این مبادی به دو شعبه منشعب می‌گردد:1. مبادی شوقی 2. مبادی عضلانی. قسم اول که مبادی شوقی است در حقیقت مجموعه‌ای ...
-
اینکه مشاهده می‌شود برخی از مداحان هر سال یک مطلبی را به این روضه‌ها اضافه می‌کنند، اشکال ندارد؟
12949 نقلهای غیر مستند 1387/10/16قیام عاشورا و تاریخ کربلا دو صفحه دارد: صفحه‌ای سفید و نورانی که حماسه و افتخار است، و صفحه‌ای تاریک و سیاه که در آن فقط جنایت بی‌نظیر و یا کم‌نظیر دیده می‌شود. به همین جهت نباید حوادث و مصیبت‌های نهضت کربلا را غیر ممکن یا نامقبول دانست.
-
حکم شک در اجزا و رکعات نمازهای مستحبی چیست؟
14238 شکیات، سجده سهو و نماز احتیاط 1392/04/20آنچه فقها در رساله‌های توضیح المسائل درباره شک در اجزا و رکعات نمازهای نافله گفته‌اند، به شرح زیر است: 1. اگر در یکى از کارهاى نافله شک کند، در صورتى که محل آن نگذشته باشد، باید آن‌را بجا آورد و اگر محل آن گذشته است، به شک خود ...
-
آیا معجزه به جهت درستی ادعای نبوّت پیامبران بوده یا به جهت اجابت خواسته‌های مردم لجوج؟ و مقصود از اینکه «خداوند همه چیز را از آب آفرید»، چیست؟
13166 ارتباط میان نبوت و معجزه 1392/01/211. باید دانست که؛ آوردن معجزه یک دلیل عقلی قاطع و دلیل برهانی بر صحت ادعای نبوّت خواهد بود، نه اینکه تنها یک دلیل اقناعی (قانع‌کننده) برای مردم باشد.[1] 2. این آیاتی که در پرسش ذکر کردید؛ سخن از افراد لجوجی است کـه بـه ...
-
معرب و مبنی چیست و اگر حروف مبنی هستند؛ چرا گاهی حرکت آخرشان تغییر می‌کند؟
43404 صرف و نحو 1394/12/24انسان برای رساندن مقصود خود، الفاظی را کنار هم قرار داده و تشکیل کلام می‌دهد که نقش هر کلمه در کلام می‌تواند متفاوت باشد و این تفاوتهای موجود در جایگاه کلمه، گاه با تغییر حرکات و حروف مشخص می‌شود که علم نحو متکفل بیان آن است.
-
سید یک قوم و قبیله به چه افرادی می‌گویند و چرا عبدالله بن جعفر در پاسخ به معاویه که او را سید بنی هاشم نامید، خود را شایسته چنین سیادتی ندانست؟!
6787 پیامبر اکرم ص 1397/10/20کلمه «سیّد» از ریشه «سود» به معنای بزرگی و شرف است[1] و به شریف‌ترین و رفیع‌ترین چیزی، سید آن گفته می‌شود.[2] به کسی که سرپرست جمعیت زیادی باشد نیز «سیّد» گفته می‌شود.[3] ...
-
آیا یک آهنگ، می‌تواند مشترک در مجلس لهو و غیر آن بوده و دارای دو حکم باشد؟
7622 عهد، نذر و سوگند 1395/09/301. نواختن، پخش و گوش دادن به آهنگهای لهوی[1]حرام است، هر چند در اماکن عمومی باشد.2. موسیقی مشترک معنا ندارد، بلکه موسیقی یا جزو آهنگهای لهوی است و یا خیر؛ پس اگر یک موسیقی مناسب مجالس لهو بود، استفاده از آن جایز نیست، هر چند ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
894310 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
802902 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
770406 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
689990 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
663540 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
651068 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
606910 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
591703 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
581291 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا گفتن اذان و اقامه در نماز واجب است، و آیا می‌توان با یک اذان و اقامه، چند نماز خواند؟
567354 وضو، اذان و نماز 1388/11/13برخی از فقهای گذشته، مثل ابن عقیل و ابن جنید، اذان و اقامه را واجب می‌دانند.[1] اما اکثر مراجع معظم تقلید در احکام اذان و اقامه می‌فرمایند: برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه(نمازهای واجبی که در هر روز خوانده می‌شود) اذان و ...
- مهرم حلال و جانم آزاد
