نتایج جستجو: (القبضاي ياخذ حق امه:678 مورد)
-
«تناقض حقیقی» و «تناقض عرضی» چه تفاوتی با هم دارند؟
پاسخ اجمالی : تناقض تناقض ، از ریشه نقض به معنای خراب کردن و ویران نمودن است. دو چیز ، زمانی متناقض در نظر گرفته میشوند که وجود و فقدان و یا پذیرش و رد همزمان هر دوی انها وجود ندارد ؛ بلکه باید وجود و درستی یکی
-
تفاوت تنافی حقیقی و تنافی عرضی چیست؟
پاسخ اجمالی : تنافی تنافی ، از ماده نفی بدین معنا است که دو چیز ، یکدیگر را نفی و طرد میکنند ؛ [ 1 ] از اینرو به ناممکن بودن اجتماع دو چیز مانند سیاهی و سفیدی و یا وجود و عدم در یک شی و در زمان واحد ، تنافی گف
-
منظور از «طامه کبری» در قرآن چیست؟
پاسخ اجمالی : بسیاری از مشتقات ریشه ط م م به اموری اشاره میکنند که به نحوی با برتری و غلبه در ارتباطاند. به عنوان نمونه: هذا اطم من هذا ؛ این یکی بلندتر از ان یکی است. طم الطائر الشجره ؛ پرنده از بالاى درخت بلن
-
در ازدواج شرعی، زن صیغه ایجاب و مرد صیغه قبول را میخواند، پس تنها زن میتواند شروطی برای ازدواج اعلام کند و مرد حق گذاشتن شرط را ندارد و تنها میتواند قبول کند یا نکند؟ آیا این برداشت را میپذیرید؟!
پاسخ اجمالی : عقد ازدواج یک نوع معامله طرفینی به شمار میرود ؛ از اینرو احکام عقد ازدواج در بسیاری از موارد ، مانند دیگر عقود است که امکان قرار دادن شرط از سوی یکی از دو طرف و یا هر دوی انها وجود دارد و تفاوت نمی
-
آیا اهلسنت معتقدند هنگام سحر اگر ظرف آب و غذا دست انسان باشد و همان هنگام، صدای اذان شنیده شود، میتوان به خوردن و آشامیدن آنچه در ظرف است ادامه داد؟!
پاسخ اجمالی : در کتاب سنن ابی داود -که از کتب مهم روایی اهلسنت است- سرفصلی با این عنوان وجود دارد: الرجل یسمع الندا و الانا فی یده ؛ فردی که ظرفی در دست دارد و همان هنگام ، صدای اذان را میشنود ذیل این سرفصل ،
-
افرادی که دارای ویژگی «حکم علی نفسه بالحق» باشند، در روایتی شایسته ورود به بهشت دانسته شدهاند. آنان چه افرادی هستند؟
پاسخ اجمالی : این پرسش ، ناظر به روایتی از امام باقر ع است که فرمود: ان لله عز و جل جنه لا یدخلها الا ثلاثه. رجل حکم على نفسه بالحق ، و رجل زار اخاه المؤمن فی الله ، و رجل اثر اخاه المؤمن فی الله . [ 1 ] خدای متع
-
فردی با اختلاس، احتکار، رانتخواری و دیگر راههای حرام، ثروتی را به دست آورده، سپس بخشی از آنرا در کارهایی؛ مانند ساختن مدرسه و بیمارستان خرج میکند. آیا او از انسانهای خیّر و مستحق پاداش به شمار خواهد آمد؟!
پاسخ اجمالی : ابتدا تذکر این نکته ضروری است که افراد خیر را - تنها با احتمال انکه مالشان را از حرام به دست اوردهاند - نباید متهم به گناه کرد ؛ اما با فرض یقین به اینکه منبع مالی یک کار به ظاهر خیر از حرام باشد ،
-
در کتاب المسترشد به نامهای از امام علی(ع) اشاره شده است که بعد از فتح مصر برای مردم آن سامان فرستاده و ضمن آن فرمود اگر حمزه و جعفر زنده بودند، به اجبار بیعت نمیکردم! لطفا این نامه را ترجمه کنید؟
پاسخ اجمالی : همانگونه که در پرسش امده ، محمد بن جریر طبری [ 1 ] در کتاب المسترشد خود نامهای از امام علی ع را نقل میکند که خطاب به مردم مصر و برای ثبت در تاریخ نگاشته شده است. در این نامه بعد از بیان خدمات رسول
-
واژه «جرم» و «مجرم» از دیدگاه قرآن و دانش حقوق به چه معنا است؟
پاسخ اجمالی : در دانش لغتشناسی ، ریشه جرم را به معنای قطع دانستهاند. راغب اصفهانی میگوید: اصل جرم بفتح اول به معناى قطع ثمره از درختان است. و به طور استعاره به گناهکردن نیز جرم گفتهاند. [ 1 ] به عبارت دیگر ،
-
آیا «ابن السبیل» هر فردی است که کاری خدایی انجام داده و برای ادامهاش دچار مشکل شده، و یا تنها به مسافران در راه مانده گفته میشود؟! آیا صرف نظر از نوع سفر، میتوان به هر در راه ماندهای کمک نمود؟!
پاسخ اجمالی : واژه السبیل با الف و لام معرفه ، بارها در قران تکرار شده است که در بیشتر موارد به معنای سبیل الله و راه خدا است و در مواردی هم به راه عبور و مرور ، توجیه و بهانه و ... معنا شد. در همین راستا ، اصطلاح
-
آیا انسان کامل در پایان سیر و سلوکش همان خدا میشود؛ و از همینرو میتواند ادعای «انا الحق» کند؟!
پاسخ اجمالی : همانگونه که میدانید ، تحقیق و تفحص در هر دانشی مستلزم توجه و احاطه به تمام نکات و قواعد ان علم است. در همین رابطه عارفان معتقدند در تمام مباحث باید حد و حدود هر چیزی را نگهداشت ؛ یعنی در مرتبهی ات
-
انواع خیار (حق فسخ معاملات) که در ابواب تجارت فقه از آنها گفتوگو میشود را مختصرا بیان کنید؟
پاسخ اجمالی : خیار اصطلاحی فقهى ، و اسم مصدر از اختیار است. مبحث خیارات که فقها انرا در باب تجارت مطرح میکنند ، عبارت است از اینکه هر یک از دو طرف قرارداد ، یا تنها یک نفر از انها ، و یا شخص سوم ، این اختیار
-
اصطلاحات فقهی، حقوقی «موصِی»، «موصی به»، «وصی»، «موصی له» و «موصی الیه» را توضیح دهید؟
پاسخ اجمالی : از طرف دین اسلام به مؤمنان توصیه شده است تا قبل از مرگ ، وصیتی نگاشته و تکلیف اموال ، بدهکاریها و ... را مشخص نمایند. نهاد فقهی ، حقوقی وصیت میتواند با افراد و اشیای متفاوتی در ارتباط باشد که هرکدام
-
کاربرد اصالة الحقیقه (اصل حقیقت) در علم اصول چیست؟
پاسخ اجمالی : کاربرد این اصل در جایی است که در کلام گوینده و یا در یک نوشتار با لفظ و واژهای برخورد کنیم که داراى یک معناى حقیقى و یک یا چند معنای مجازى باشد ، و شنونده و یا خواننده نسبت به هر دو معنا اگاه باشد ؛
-
ریختن آبروی مؤمن تنها حق الناس است، و یا میتوان آنرا حق الله هم دانست؟
پاسخ اجمالی : نخست باید گفت ؛ از نظر منطقی ، نسبت بین حق الناس و حق الله ، نسبت عموم و خصوص مطلق است ؛ یعنی هر حق الناسی به نوعی حق الله هم محسوب میشود ؛ زیرا در انها نیز فرمانهای خدا نادیده گرفته شده است ؛ اما ب
-
در مورد اصطلاح فقهی - حقوقی «تعاقب ایدی» توضیح دهید؟
پاسخ اجمالی : تعاقب ایدى ، یعنی تصرف پیاپى و سلسلهوار دو یا چند نفر در مال دیگرى. این مسئله از فروع و زیرمجموعههای قاعده کلى علی الید و یا على الید ما اخذت حتى تؤدى است. [ 1 ] این واژه و اصطلاح در جایى مورد است
-
چرا همسری که ناشزه است، و یا احیانا فساد اخلاقی نیز دارد، باز هم مستحق دریافت مهریه خواهد بود؟
پاسخ اجمالی : در مورد فلسفه مهریه گفته شده است که مهریه جنبه جبران خسارت دارد و پشتوانهای براى احترام به حقوق زن است. علاوه بر این ، مهریه صداق ، نشانی از راستگویی مرد در پیمان خود در تشکیل خانواده و زندگی زناشو
-
در منابع فقهی و حقوقی، اصطلاحی را با نام «ابراء» و یا «ابراء ذمه» مشاهده میکنیم. در مورد این اصطلاح توضیح دهید؟
پاسخ اجمالی : ابرا یکی از اصطلاحات فقهی و حقوقی است که معنایش اسقاط حق ثابت بر ذمه دیگرى است. البته قلمرو ان کمی محدودتر از اسقاط حق است. از ابرا در بابهاى تجارت ، رهن ، حواله ، ضمان ، صلح ، اجاره ، کفالت ، وصیت
-
شخص حقوقی با شخص حقیقی چه تفاوتی دارد؟
پاسخ اجمالی : شخصیت عبارت است از: نوعى وصف و شایستگى برخوردارى از یک سلسله حقوق و تکالیف. این وصف که در کلمات فقها از ان به اهلیت تعبیر میشود ، اگر ذاتى ، همزاد و ملازم با شخص و از او جداییناپذیر باشد ، شخصیت ح
-
قرآن کریم میفرماید: دانشمندان مذهبی یهودیت و مسیحیت، ثروتهای مردم را به ناحق مصادره و آن را به تصرف خویش درمیآورند. آنان با چه روشهایی به این کار اقدام میکردند؟!
پاسخ اجمالی : قران کریم در نکوهش دانشمندان یهود و نصاری در یکی از ایاتش میفرماید: یا ایها الذین امنوا ان کثیرا من الاحبار و الرهبان لیاکلون اموال الناس بالباطل... ؛ [ 1 ] اى کسانی که ایمان اوردهاید بدانید که ب
-
ذکر «لا اله الا الله الملک الحق المبین»، در کدام منبع آمده، تا چه اندازه معتبر بوده و چه خواصی برای آن ذکر شده است؟
پاسخ اجمالی : ذکر شریف لا اله الا الله الملک الحق المبین ، ذکری ماثور بوده و در منابع معتبر روایی نیز نقل شده است: ابی رحمه الله قال حدثنی سعد بن عبد الله عن احمد بن ابی عبد الله عن ابی یوسف عن محمد بن ابی عمیره ع
-
مراد از «حق ارتفاق» در متون فقهی و حقوقی چیست؟
پاسخ اجمالی : گاه یک فرد با انکه مالک مال غیرمنقولی ؛ مانند زمین ، چاه و ... نیست ؛ اما بر اساس قوانین و یا با توجه به توافق طرفین ، دارای حقی دائمی در ان مال میشود. در متون فقهی ، از چنین حقی با عنوان حق ارتفاق
-
معنای «صهر» و «مصاهره» در فقه و حقوق چیست؟
پاسخ اجمالی : در زبان عرب ، بسیاری از مشتقات برگرفته از ریشه ص ه ر در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که قرابتی سببی از راه ازدواج پدید امده باشد. به عنوان نمونه به شوهر دختر و شوهر خواهر صهر گفته شده و به رابطه
-
آیا فرزندان حق دارند از ازدواج مجدد مادر یا پدر خود بعد از مرگ همسرش و یا جدایی از او جلوگیری کنند؟
پاسخ اجمالی : ازدواج یک سنت الهی ، و حق مسلم هر فردی است. و هر انسانی در هر مقطعی از زندگیاش میتواند ازدواج کند ، و هیچکس حق ندارد این حق مسلم را از او بگیرد. و هر کسی از روی تعصبهای بیجا و جاهلی مانع این سنت
-
در دانش فقه و حقوق، «حق انتفاع» چیست و چه تفاوتی با «مالکیت منافع» دارد؟
پاسخ اجمالی : واژه انتفاع در دانش لغت به معنای نفع گرفتن و سود بردن امده ، و در اصطلاح فقه به معنای حقی است که به موجب ان شخص میتواند از ملک غیر که بر اساس اصل اولی ، عین و منافع ان متعلق به مالک ان است ، بهرهمن
-
در آیه 35 سوره احقاف در برخی قرائتها بر عبارت «ولا تستعجل» علامت وقف وجود دارد. معنا و وضعیت ادبی آیه با این قرائت چیست؟
پاسخ اجمالی : فاصبر کما صبر اولوا العزم من الرسل و لا تستعجل لهم کانهم یوم یرون ما یوعدون لم یلبثوا الا ساعه من نهار بلاغ فهل یهلک الا القوم الفاسقون . [ i ] در ایه 35 سورهی احقاف چندین جمله کامل وجود دارد. این ج
-
پس از فوت مادرم حقوق بازنشستگی او به حساب من که مجرد بودم واریز میشد. بنده ازدواج کردم، ولی عقدم را ثبت محضری نکردم تا حقوق بازنشستگی مادرم قطع نشود. آیا این کار اشکال شرعی دارد؟
پاسخ اجمالی : این امور تابع قانون است. در صورتی که دریافت این مستمری برخلاف قانون باشد ، دریافت ان جایز نیست. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال ، چنین است: [ 1 ] حضرت ایت الله العظمی علوی گرگانی
-
آیا «وحدت حقیقی در تعین اول» با «وحدت حقیقی در مقام ذات» متفاوت است، یا هر دو به یک چیز اشاره دارند؟
پاسخ اجمالی : در پاسخ به این پرسش باید گفت ؛ در مقام ذات ، تعینی وجود ندارد ؛ اما با تنزل از ان مقام تعین پیدا میشود. به بیان دیگر ، همینکه تعینی پیدا شد ، تفاوت با مقام ذات که مقام بیتعینی است ظاهر میشود. توضی
-
آیا عرفا که قائل به وحدت وجود بوده و معتقدند که هرچه غیر خداست تنها تجلی حق تعالی میباشد، آیا سخن ایشان مستلزم ارتفاع نقیضین نیست؟
پاسخ اجمالی : یکی از مباحث مهم در فلسفه و کلام مسئلهی علم خداوند متعال است ؛ به ویژه مسئلهی علم به اشیا قبل از وجود و در مرحله ذات [ i ] که در این مورد نظریات مختلفی ارائه شده است ؛ اما نظریهای که بسیاری از اندی
-
آیا شناخت شهودی حقایق، نسبت به شناخت عقلی بالاتر است؟
پاسخ اجمالی : به اعتقاد صدرالمتالهین راه دل و کشف و شهود از نظر شناخت ، بر راه عقل و برهان مقدم و برتر است ؛ زیرا فیلسوف تنها از راه مفاهیم و لوازم و اثار به حقایق دست مییابد ؛ اما عارف از راه حضور و درک عینی ، حق
-
آیا آنچه در عالم خارج توسط نفس قوی محقق و ابداع میشود، وجودی مادی دارد یا خیر؟ آیا انشاء، مادی است یا مثالی؟
پاسخ اجمالی : برخی از اهل معرفت بر این باورند که اگر نفس قوى شود ، میتواند انچه را که در ذهن خود به عنوان صورت علمیه دارد در خارج از خود نیز انشا و ابداع نماید. [ 1 ] ظاهر این سخن ان است که نفس قوی میتواند در بیر
-
قاعده «کل عاقل فهو معقول» در مقام بیان چه حقیقتی است؟
پاسخ اجمالی : بر اساس قاعدهای فلسفی ، هر انچه عاقل باشد معقول نیز خواهد بود ؛ زیرا هرگاه یک شی ، شی دیگری را تعقل نموده و با عقل خود انرا مورد ارزیابی قرار دهد ، تعقل دیگری نیز به وقوع میپیوندد ؛ زیرا زمانی که
-
واژههای «حقب» و «أحقاب» در قرآن کریم به چه معنا است؟
پاسخ اجمالی : واژهی احقاب از ریشهی حقب [ 1 ] به معنای زمانهای بسیار و روزگاران طولانی است که اغاز و انجام ان مشخص نباشد. [ 2 ] این کلمه جمع است و در اینکه مفردش چیست ، اختلاف نظر وجود دارد. برخی مفرد انرا حقب
-
آیهای از قرآن، مشکلات انسانها را بر اساس برنامهای از قبل طراحیشده اعلام نموده و آیهای دیگر، این مشکلات را ناشی از عملکرد خود انسانها میداند. این ناهمخوانی چگونه قابل حل است؟
پاسخ اجمالی : در ایه 22 سوره حدید ، چنین امده است: ما اصاب من مصیبه فی الارض و لا فی انفسکم الا فی کتاب من قبل ان نبراها ان ذلک على الله یسیر ؛ هیچ مصیبتى ناخواسته در زمین و نه در وجود شما روى نمیدهد مگر اینکه
-
آیا دعای «اللهم انزلته بالحق ...» که هنگام آغاز قرائت قرآن خوانده میشود، دعای معتبری است؟
پاسخ اجمالی : در برخی از منابع برای اغاز قرائت قران این دعا ذکر شده است: بسم الله الرحمن الرحیم هذا کلام ربنا و صفات ربنا ، ربنا امنا بما انزلت و اتبعنا الرسول فاکتبنا مع الشاهدین ، اللهم انزلته بالحق و بالحق نزل