گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:توحیدشناسی)
-
معنای وجود ربطی در حکمت اسلامی چیست؟
2060 1398/07/14 وحدت وجودوجود ربطی در حکمت اسلامی به این معنا است که وجود معلولها و ممکنها ، نسبت به خداوند متعال عین ربط و اضافه اشراقی هستند ؛ یعنى استقلالى از خود ندارند ، و کاملا وابسته به مبدا فیض بوده ، و با کسب فیض وجود ...
-
اصطلاح «وجود منبسط» در فلسفه به چه معنا است؟ اولین بار توسط چه کسی مطرح شد؟ و آیا ریشه در قرآن و سنت دارد؟
2928 1397/09/08 وحدت وجودوجود منبسط ، اصطلاحی عرفانی- فلسفی است و به معنای وجود عام گسترده می باشد. از نگاه فلسفی ، وجود در یک مرتبه از تحقق عینی نه ذهنی خود ، دارای عموم سعی است ؛ به این معنا که در عین تحصل و تشخص و وحدت و... ...
-
مقصود از «ظاهر بودن خدا به صورت جماد و حیوان» در سخن برخی از عارفان چیست؟
1901 1397/08/12 وحدت وجوداگر مقصود از این ظهور و بروز ، ادعای دیدن خدا در قالب یک حیوان و یا جماد باشد ، باید ان را از شطحیات و اشتباهاتی دانست که قابل دفاع نیست ؛ اما اگر مقصود از ان ، اول و اخر و ظاهر و باطن بودن خداست که در ...
-
در دانش عرفان، احد با واحد(احدیت با واحدیت) چه تفاوتی دارد؟
10127 1395/02/26 کلیاتبر اساس علم عرفان ، هستی منحصر در ذات متعالی خداوند است ؛ ماسوی الله نمود و ظهور و تجلی او هستند. به این بیان خداوند متعال که هستی محض است ، شدت و کمال هستی او موجب عشق به ظهور و تجلی می گردد. ذات حضرت ...
-
بر اساس نظریه «وحدت وجود»، عالم مظهر اسمای الهی است و غیر از خدا چیزی وجود ندارد، پس من انسانی چیست؟ قُرب خدا به انسان چه معنا دارد؟ تکلیف، ثواب یا عقاب چه میشود؟ آیا خدا به خودش پاداش داده و خودش را مجازات میکند؟
10982 1393/10/27 وحدت وجودجهان هستی که مشهود ما است متکثر و پراکنده می نماید. اندیشمندان در پی پاسخ به این پرسش هستند که ایا جهان سراسر کثرت است یا دارای وحدت نیز هست ؟ اگر وحدت دارد رابطه کثرت و وحدت چگونه است ؟ عارفان و اهل معرفت ...
-
خلقت ارواح انسانها از کدام یک از عوالم وجودی ریشه میگیرد؟
7601 1393/09/24 چینش وجودخلقت روح انسان مانند خلقت موجودات دیگر است که در خلقت موجودات سلسله مراتب ، رعایت می شود ؛ ترتیب سلسله وجود بر اساس فلسفه و حکمت اسلامی به این صورت است که وجود از مرتبه ذات خداوند که از ان به عالم لاهوت ...
-
جایگاه وجودی «لوح محفوظ» و «لوح محو و اثبات» کجا است و ارتباطشان با «عین ثابت» چیست؟
9811 1393/09/24 چینش وجودمقصود از لوح محفوظ ( ام الکتاب ) همان علم ازلى الهی است که مقدرات در ان ثابت و غیر قابل تغییر است. مقصود از لوح محو و اثبات ، چیزی است که سرنوشت و تقدیر هر چیزى بر ان ثبت شده ، لکن هیچ کدام از این تقدیرات ...
-
سند، ترجمه و توضیح «حدیث حقیقت» که پاسخ امام علی(ع) به پرسشهای کمیل را میخواستم؟
19264 1393/09/12 تجلی ذاتیگرچه در منابع متداول روایی این حدیث را نمی توان مشاهده کرد اما از دیرباز این روایت در کتاب های متعدد عرفانی نقل شده است ؛ و برخی عارفان به شرح و تفسیر ان پرداخته اند. [ 1 ] شرح تفصیلی این روایت در این ...
-
چه ارتباطی میان سه آیه شریفه آخر سوره حشر با مقام احدیت، واحدیت و مشیت وجود دارد؟
18082 1393/07/01 تفسیرسه ایه اخر سوره حشر ایات 22و 23 و 24 این سوره هستند. در ایه اول یعنی ایه 22 خداوند می فرماید: هو الله الذى لا الاه الا هو عالم الغیب و الشهاده هو الرحمان الرحیم ؛ او است خدایى که جز او معبودى نیست ، داناى ...
-
تفاوت میان «وحدت وجود»، «وحدت موجود» و «وحدت شهود» در چیست؟
12487 1393/06/17 وحدت وجوددر مورد تفاوت بین وحدت وجود و وحدت موجود به پاسخ های ذیل رجوع شود: 8343 ( وحدت وجود و موجود ) و 4639 ( وحدت وجود ) و 4642 ( نظریۀ وحدت وجود در برابر چالش ها و مشکلات ) . وحدت شهود در مورد وحدت شهود ...
-
منظور از تجافی و تنزیل در رابطهی علت و معلول چیست؟
7544 1393/02/02 چینش وجودتجافی و تنزیل از یک جهت مشترک اند و ان ، نشات گرفتن و نازل شدن چیزی از چیز دیگر است ، ولی با این تفاوت که تجافی به معنای تخلیه و خالی شدن منبع و منشا این شی نازل شده از حقیقت نازل شده و از بین رفتن این ...
-
چرا در عبارت «بسم الله و بالله» اسم خدا بر خود خدا مقدم شده است؟
13599 1392/10/19 مقامات ذاتبا توجه به مباحث دقیق عرفانی ، شناخت حقیقت ذات خداوند ممکن نیست. به بیان اهل عرفان از ذات خداوند نه خبری می توان داد و نه اسم و رسمی بر او می توان گذارد. تمام دانش ما از خداوند از مقام تجلی و مقام ظهور ...
-
آیا اعتقاد به تفویض [واگذاری تدبیر امور جهان به ائمه اطهار(ع)] که در احادیثی نقل شده است، قابل پذیرش است؟
7334 1392/06/25 درایه الحدیثبر اساس بینش توحیدی ، جز ذات متعالی خداوند هیچ موجودی دارای وجود استقلالی نیست ؛ غیر از او همه نشانه ، مظهر و تجلی ان ذات متعالی اند که در ذات و صفات خود محتاج و وابسته به او هستند ، بلکه ذاتشان عین نیاز ...
-
«رَبّ مطلق» و «رَبّ مضاف» چیست؟
7977 1392/06/16 تجلی ذاتیرب مطلق ( اصطلاحی عرفانی و فلسفی ) ، به واجب الوجود بالذات و معبود مطلق گویند که تنها ذات اقدس خدای تبارک و تعالى است که هیچ کس شریک او نیست. [ 1 ] از ان جا که خدا مالک همه هستى است ، در نتیجه تدبیر همه ...
-
اگر پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) قبل از آفرینش کائنات، نور وجودیشان خلق شده بود، آیا آنان راهنمایان انسانهای قبل از ما نیز بودهاند؟ چگونه این مسئله اثبات میشود؟
6696 1392/02/04 دانش، مقام و توانایی های معصومانبه نظر می رسد مقصود از خلقت پیامبر ( ص ) و ائمه هدی ( ع ) قبل از افرینش کائنات ، تحقق وجود نورانی انها است. وجود نورانی ، اشاره به مرتبه ی وجود اشیا در مرتبه ی ذات علت است. به عبارت دیگر ، هر موجودی برای ...
-
کثرت خارجی و کثرت نفسی، به چه معنا است؟
6491 1391/11/30 وحدت وجود1. کثرت: کثرت و وحدت از مفاهیم بدیهی هستند که نیاز به تعریف منطقی ندارند ؛ به همین جهت تعریفی که از ان دو می شود شرح اسم و تعریف لفظی است ؛ مانند این که در تعریف کثرت گفته می شود: کثرت حیثیت انقسام است ...
-
اگر بگوییم خداوند علم به ذات خودش دارد، پس باید گفت خدا قادر به ذات است، بنابراین خدا ذو جهتین میشود، هم قادر به ذات و هم مقدور به ذات. این مسئله چگونه قابل حل است؟
8267 1391/11/17 مقامات ذاتپاسخ تفصیلی این سؤال را در کتاب هایی که در زمینه عرفان نظری نگاشته شد ، باید جست وجو کرد. اما پاسخ اجمالی ان این است که اهل معرفت برای خداوند مقاماتی بیان می کنند ؛ اولین ان مقامات ، مقام ذات است. در مورد ...
-
در نهج البلاغه امام علی(ع) میفرماید: «واحد لا بعدد»، اما در دعای ۲۷ صحیفه سجادیه آمده است: «لک -یا الهی- وحدانیه العدد»، این تفاوت به چه دلیل است؟
9977 1391/11/04 درایه الحدیثجمله ای که از امام علی ( ع ) نقل شده است که ان حضرت فرمود خداوند واحد عددی نیست ( واحد لا بعدد ) ، [ 1 ] مطلبی است که حکیمان و اهل معرفت نیز بدان معترف اند ، و می گویند خداوند حقیقت واحد غیر متناهى است ...
-
وقتی خداوند چیزهای مادی را از هیچ مطلق خلق نمود، آیا به این معنا است که قدرتش در شکل، فرم و قدرت مادی منعکس شده است؟
8472 1391/10/26 آسمان و زمینبله ، خلق از عدم به همین معنا است ؛ چون عدم چیزی نبود تا خدا از ان خلق کند و در روایات به همین مطلب پرداخته شده است که قدرت مطلق خدا که وحدت با دیگر صفات الاهی داشته و از حد علم ما خارج است ، چون مخلوقات ...
-
چرا در قرآن خورشید به عنوان «ضیاء» و ماه به عنوان «نور» معرفی شده است؟
18802 1391/10/26 تفسیردر بسیاری از تعبیرات معمول در نوشته ها و محاوره های عربی کلمه ضیا و نور مترادف هم استفاده می شوند. هرچند برخی استعمال ها فقط اختصاص به اشتقاق ضو دارد و برخی اختصاص به نور. این مسئله در زبان های دیگر از ...
-
لطفاً در خصوص نام های خداوند و همچنین معانی و مفاهیم هر کدام از آنها را توضیح دهید؟
13963 1391/10/26 پروردگار. نامها و ویژگی هاقران کریم می فرماید: برای خداست تمامی اسمایی که بهترین اسما است ، پس او را عبادت کنید و با انها به سویش توجه نمایید. [ 1 ] برای خداوند اسما و صفات فراوانی است ، تعداد زیادی از این اسما و صفات در دعای جوشن ...
-
وحدت وجود را با بیان ساده چگونه می توان تبیین کرد؟
35815 1391/10/26 وحدت وجوددر نظریه وحدت وجود تنها وجود حقیقی در عالم از ان خدا است و دیگران همه جلوه ها و سایه هایی از حضرت حق هستند. در نتیجه کثرت در عالم وجود دارد ، ولی این کثرت در جلوه ها است. این نظریه هیچ تلازمی با ...
-
موجودات چگونه آیات و نشانه های خدواند متعال هستند؟
6637 1391/10/26 نشانه های خداموجودات هم از جهت ذات و هم از جهت صفات ، نشانه های وجود خداوند متعال هستند ؛ توضیح این که موجودات از نظر ذات و ماهیت ممکن الوجود هستند که در وجود و تحقق خود محتاج به خداوند واجب الوجود هستند ؛ از این رو ...
-
آیا ربوبیت تنها مخصوص خدای متعال است؟
17043 1391/10/26 پروردگار. نامها و ویژگی هاربوبیت از واژه رب ، در زبان عربی در مواردی ؛ مانند مالک ، صاحب و تربیت کننده به کار می رود. از ان جا که خدا مالک همه هستى ها است ، در نتیجه تدبیر همه عالم از او خواهد بود ، پس او رب تمامى ما سواى خویش ...
-
چه کسی اسم اعظم را می دانست؟
29530 1391/10/26 پروردگار. نامها و ویژگی هااسم اعظم صرف دانستن و گفتن یک لفظ نیست بلکه فراتر از لفظ دارای حقیقتی است که در اثر خود سازی ، تهذیب نفس ، عبادت و توفیقات الهی در وجود افراد پیدا می شود و در پرتو این حالت خداوند چنان قدرت و مقام والایى ...
-
آیا خداوند دارای شخصیت و خودآگاهی است؟
10059 1391/10/26 مقامات ذاتاسلام برخلاف اموزههای مسیحی که خدا را در قالب بشری مطرح کرده ، برای خداوند وجود و شخصیت مستقلی قرار داده است و او را انسانوار نمیداند و موجودیت انسانی برای او قائل نیست ؛ از اینرو ، 1. با فرد انسانی ...
-
عالم معنا چیست؟
23470 1391/10/25 چینش وجودعالم معنا تعبیر رایجی است که در موارد مختلف بکار می رود. یکی از موارد ان عالم متافیزیک و غیر ماده است ؛ یعنی عالمی که با حواس ظاهری درک نمی شود ؛ در این صورت به عالم مثال ، عالم عقل ، مجردات ، ملائکه و ...
-
فیض در عرفان به چه معنا است؟
12604 1391/10/25 چینش وجودمقصود اهل معرفت از فیض ، همان چیزی است که در فلسفه از ان به بخشش وجود ( اعطای وجود ) تعبیر می اورند. توضیح این که از نظر اهل معرفت ، ذات متعالی خداوند هستی محض است ، شدت و کمال هستی او موجب تحقق موجودات ...
-
منظور از مقام رب در آیات قرآن چیست؟
10488 1391/07/20 تفسیرکلمه مقام در قران کریم به تناسب ، در ایات مختلف امده ، اما در دو ایه به رب اضافه شده است: و اما من خاف مقام ربه ... ؛ [ 1 ] و لمن خاف مقام ربه جنتان . [ 2 ] قبل از هر سخنی باید گفت ؛ کلمه مقام اسم مکان ...
-
منظور روایتی که میفرماید؛ اولین چیزی که خدا خلق کرد، محمد(ص) و ائمه هدایت که از نسل ایشاناند -و آنها جلوی خداوند در اشکالی از نور هستند- چیست؟
13751 1391/07/05 درایه الحدیثاین روایت از نظر سند صحیح و معتبر است ، [ 1 ] و از نظر دلالت و محتوا نیز مشکلی ندارد. در توضیح ان چند نکته را متذکر میشویم: 1. منظور از اشباح که در متن روایت امده است ، همان تصویر تاریک یک چیز است که ...
-
منظور از حدیث قدسی: «اَلإنسانُ سِرّی وَ أنا سِرُّه» چیست؟ و آیا این حدیث در متون روایی وجود دارد؟
10054 1391/05/07 درایه الحدیثاین حدیث با این الفاظ الانسان سری وانا سره در منایع روایی ، وجود ندارد ، اما در برخی از کتاب ها به همین لفظ یا الفاظ مشابه نقل شده است. [ 1 ] انچه در باره این حدیث -با صرف نظر از بود و نبودش در متون ...
-
تقسم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... برچه اساسی است؟
49978 1390/09/07 Theoreticalتقسم عوالم وجود به سه عالم ماده ، مثال و عقل از دیرباز معمول بوده و در مورد علت این تقسیم دلایلی نیز مطرح شده است. از طرفی بسیاری از حکمای الاهی عوالم وجود را چهار مرتبه دانسته و غیر از عالم ماده ، مثال ...
-
در مورد مطابقت مراتب وجود با اصطلاح قرآنی برزخ و قیامت توضیح دهید، آیا مراتب وجود همگی یک حقیقت منبسط است؟
8010 1390/08/23 Theoreticalبا توجه به تقسیماتی که در حکمت و عرفان نسبت به مراتب وجود شده است و تطبیق ان با قران و روایات باید گفت ؛ عالم دنیا ظاهری از عالم وجود است و عالم مثال یا برزخ هم هنوز حقیقت اشیا نیست ، بلکه مثالی از حقیقت ...
-
وحدت عددی و وحدت حقه حقیقیه چیست؟
14614 1389/08/17 وحدت وجودوحدت بر دو قسم است : حقیقی و غیر حقیقی واحد حقیقی : وحدتی است که واحد بدون واسطه متصف به وحدت می شود و واحد غیر حقیقی : وحدتی است که واحدی با واسطه متصف به وحدت می شود. برای توضیح مطلب به پاسخ ...
-
آیا امکان دیدن خدا وجود دارد؟
19838 1386/08/19 تجلی ذاتیبه حکم عقل و شرع خدای متعال ، - نه در دنیا و نه در اخرت - با چشم سر قابل دیدن نیست ، ولی با چشم دل قابل مشاهده است. دلها به مقدار ظرفیت وجودی ، از طریق شهود باطنی ، پس از پاکی درون و تصفیه باطن به واسطه ...