اصطلاحات و مدخل ها
-
سوید بن عمرو
1742 شخصیتها
سوید بن عمرو بن مطاع (ابی مطاع) خثعمی و به نقلی سوید بن مطاع یکی ازیاران امام حسین(ع) و یکی سویدا
1935 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور ششم از «اطوار سبعه»، «سویدا» گفته میشود که مخزن مکاشفات غیبیّه و علوم الهامى و منبع حکمت و اسرار الهیّه است. رجوع کنید: «اطوار سبعه».
- سهل و ممتنع
1926 طبقهبندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
5955 سرفصلهای قرآنیسیر و سفر و جهانگردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راههای شناخت و
- سیر و سلوک
4087 اصطلاحات عرفانیسیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
- سیف (شبیب) بن حارث (ابی حارث)
1970 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در روز عاشورا به شهادت رسید، سیف(شبیب) بن حارث(حرث، ابی ح
- سیف بن مالک نمیری
1671 شخصیتهاسیف بن مالک نمیری از قبیلهی عبد القیس، و از اهالی بصره بود که به سپاه امام حسین(ع) پیوست و در حملهی اول دشمن به سیناء (طور، سینین)
4409 سرفصلهای قرآنی«سيناء» و یا «سینین» نام منطقهی وسیعی میباشد كه اکنون در کشور مصر واقع است؛ كوه معروفی در این سرزمین وجود دارد كه ميان سرزمین اصلی مصر و بندر ايله واقع شده که گفته میشود در آنجا بر شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4724 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، انسانها به دلیل حس شب قدر ، لیلة القدر
5496 سرفصلهای قرآنیبر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شبهای بینظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این
- شب و روز
20472 سرفصلهای قرآنیخداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانهها و آیات الهی – به ویژه برای شبیب بن عبدالله
2121 شخصیتها«شبیب بن عبدالله» نام یکی از شهدای کربلا است که به شبزندهداری و نمازخواندن بسیار شناخته شده بود و در روز عاشورا و در رکاب شجاعت، شجاع
4216 اصطلاحات اخلاقییکی از چهار صفت برتر در فضایل اخلاقی، «شجاعت» است که تعریف ساده آن عبارت است از آنکه قوهی غضبيهای که در انسانها وجود دارد، تحت فرمان قوهی عاقله او عمل نماید؛ يعنى نترسیدن از آنچه نبايد ترسيد، و
- شرف الشمس
2255 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- شرک
24378 سرفصلهای قرآنی«شرک»، در لغت به معنای نصیب قرار دادن، و درهم آمیخته شدن دو چیز با یکدیگر است. و در اصطلاح قرآن، مراد از شرک، مثل و مانند و شریک قراردادن برای خداوند متعال است و به فردی که چنین ا
- شریعت
3190 سرفصلهای قرآنیشريعت، در لغت به معنای راه آشكارا است. و در اصطلاح به معناى "مجموعهی تعاليم انسانسازی است كه از طرف خداوند در اختيار بشر نهاده شده و توسط پیامبران و جانشینان آنان تبيين گشته و به مرحلهی اجرا و ع
- شطحیات
2437 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته میشود که عرفا هنگام وجد و از خود بیخود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسشهای مرتبط: شعبان ، ماه شعبان
4432 زمانهاشعبان هشتمین ماه از ماههای قمری است و گفته میشود به دلیل آنکه روزى مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیمبندى مىشود، نام آن را شعبا
- شعر
5666 سرفصلهای قرآنیشعر نوعی هنر انسانی در مرتبکردن الفاظ است که در زمانها و مکانهای گوناگون با روشها و مدلهای مختلفی عرضه میشود که آموزههای دینی متکفّل این تقسیمبندیها نیست. شعر به خودی خود نه یک ارزش است و
- شعیا
1992 پیامبراندر منابع تاریخی گزارش شده است شعيا بن امصيا، (اموص)، (راموص)، یکی از پیامبران الهی از نسل حضرت سلیمان(ع) بود که در بيت المقدس زندگی میکرد. یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیم
- شغاف
1781 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» میگویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- شفاعت
8297 سرفصلهای قرآنی«شفاعت» در لغت به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است و در محاورات عرفی بدین معنا به کار میرود که شخصی آبرومند از بزرگی بخواهد که از کیفر جرمی درگذرد، یا بر پاداش خدمتگزاری بیفزاید. از نظر فرهنگ
- شفقت، شفق
4338 سرفصلهای قرآنی«شَفَقَت» اصطلاحی اخلاقى است که عبارت از ملاطفت و مهربانی در حق دیگران؛ یعنی با رفتار مهربانانه با دیگران برخورد کردن میباشد.
شفقت در فقه در بابهاى اجتهاد و تقليد، طهارت، امر به معروف و
- شقاوت ، بدبختی
4209 سرفصلهای قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شک ، تردید ، ریب ، ریبه
- شکر
16186 سرفصلهای قرآنیواژۀ «شُکر»، به معنای یادآوری نعمت و اظهار و نشر آن است که «سپاس» را میتوان معادل فارسی آن دانست.
شکر در برابر نعمتها میتواند با زبان، قلب و یا دیگر اعضای بدن انجام شود؛ بر این اساس، حم
- شمس ، خورشید ، آفتاب
8345 سرفصلهای قرآنیخورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکلگیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.
2313 پیامبرانبر اساس روایات اسلامی، «شمعون بن حَمّون» وصی حضرت عیسی(ع) بود که در انجیل با نام «پطرس» از او یاد شده است.
حضرت عیسی(ع) خطاب به امّتش فرمود: شما بعد از من سه گروه میشوید؛ دو فرقه از شما به
- شنیدن کی بود مانند دیدن.
5100 ضرب المثلهااین ضرب المثل را میتوان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت
- شوذب غلام ابی شبیب
1847 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و از آزادمردان سپاه امام حسین(ع)، شورا
3077 سرفصلهای قرآنیواژههای «مشاوره» و «مشورت» از ماده «شور» به معناى استخراج رأى و نظر صحيح است. به اين بیان كه انسان در مواقعى كه خود در باره انجام و یا ترک کارى به رأى و نظر صحيح نرسیده، به ديگرى مراجعه كرده و از
- شهاب ، شهاب سنگ
2621 سرفصلهای قرآنیآنچه در گذشته و امروز به عنوان «شهاب» شناخته میشود، سنگهای سرگردان در آسمان است که بر اثر سرعت و اصطکاک، به صورت ستارهای که با سرعت در حال حرکت است، مشاهده میشوند. در آیات متعددی از شهدای کربلا (شهدای عاشورا)
9848 شخصیتهادر جریان قیام امام حسین(ع) و قیام خونبار عاشورا، دهها نفر از پاکترین شیعیان به شهادت رسیدند که قتلگ
- شهوت
7491 سرفصلهای قرآنی«شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهشهای نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط میگویند و در تق
- شهید و شهادت
11342 سرفصلهای قرآنیواژه شهید، صیغه مبالغهای از ریشه «شهد» و به معنای «گواه بر هر چیز» میباشد. خدا در قرآن کریم بارها از این واژه به عنوان نام و صفتی برای خود یاد کرده است و در ضمن آن را مقامی برای برخی اولیای الهی
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
اگر در منزل مقداری از داروهای مصرفی در پایان سال خمسی باقی بماند، آیا خمس دارد؟
19240 آنچه خمس بدان تعلق می گیرد 1392/10/05خرید دارو؛ که به علت نیاز و احتیاج است، خمس ندارد، علاوه بر این که؛ بعد از باز شدن و استفاده از مالیت میافتد و حتی در صورت مصرف نشدن از شما خریده نمیشود، بنابراین چیزی که مالیت نداشته باشد، خمس ندارد. بله! اگر دارویی مصرف نشده باشد ...
-
آیا تربیت دینی شامل تربیتهای جسمی، عقلی و قلبی میشود و کدامشان دارای اهمیت بیشتری است؟
14434 نظری 1394/02/02تربیت دینی؛ یعنی فراهم کردن زمینه شکوفایی فطرت توحیدی انسان و تجلّی آن در عمل عبادی وی. تربیت دینی، به سه نوع بدنى(ظاهری و بیرونی)، عقلى و قلبى(روحی، باطنی و درونی) تقسیم میشود. اسلام ضمن اهمیت دادن به همه انواع تربیت هیچیک از آنها را به طور انفرادى نمیپذیرد ...
-
چه ارتباطی میان حالتهای نفسانی انسان (نفس اماره، نفس لوّامه و نفس مطمئنه) با نیروی عقل و شهوت وجود دارد؟
26796 نظری 1392/04/271. در مورد سؤال اول، پاسخ شماره 928 «فرق شيطان با نفس اماره»، را مطالعه کنید. 2. هدف از آفرینش انسان، رسیدن به کمال الهی است و خداوند حکیم هر آنچه را که انسان برای رسیدن به کمال نیاز دارد، در وجودش قرار داده است که از ...
-
آیا غسل جمعه در ایام حیض و جنابت صحیح است؟
24819 Laws and Jurisprudence 1390/04/08بنابر نظر مراجع معظم تقلید؛ شخص جنب و زن حائض مىتوانند در حال جنابت و حیض، غسل جمعه نمایند، و برخی چنین فرموده اند که: مستحب است براى حائض، غسل های مستحبی مثل غسل جمعه و احرام و .. را انجام دهد.
-
معنای این سخن امام علی(ع) که من اول و آخر و ظاهر و باطن هستم چیست؟ و آیا از سند معتبری برخوردار است؟
17310 حدیث 1397/10/01اگرچه روایت موجود در پرسش، روایتی ضعیف است، اما محتوای مشابه آن در کتابهای معتبر دیگر نقل، و بهگونهای ترجمه و تفسیر شده است که منافات با توحید نداشته و مستلزم غلو نخواهد شد؛ زیرا ویژگیها و صفات ویژه خدا را برای امام علی(ع) ثابت نمیکند. مطالب بیشتر ...
-
چرا حبیب بن مظاهر جدای از شهدای دیگر در بالای سر دفن شد؟
17621 اهل بیت و یاران 1396/05/07آنچه در گزارشهای موجود در کتب کهن مانند -ارشاد شیخ مفید (م 413ق)- وجود دارد، غیر از امام حسین(ع)، حضرت ابوالفضل(ع) و حضرت علی اکبر(ع)، جایگاه دقیق دفن شهیدان کربلا گزارش نشده است. البته گزارش است که شهدا در پیرامون حضرتشان چه بالا سر و چه پایین سر ...
-
حجامت در چه روزهایی از هفته مستحب بوده و در چه روزهایی کراهت دارد؟
44067 حدیث 1401/02/28در رابطه با حجامت، فوائد و چگونگی انجام و شرایط آن، از جمله زمان انجام حجامت، توصیههایی از معصومان(ع) وجود دارد که برخی از آنها که به زمان حجامت میپردازد، جدا از بررسی سندی در ذیل بیان میشود.طبیعی است برای جمعبندی صحیح این روایات، ...
-
در منابع روایی، چه شیوههایی برای توسل به امام جواد(ع) سفارش شده است و کدامشان مجربتر و نافذتر است؟ روش خواندن آنرا توضیح بفرمایید، و آیا دارای سند معتبری است؟
65394 حدیث 1395/06/09در مورد توسل به امام جواد(ع)؛ در کتابهای ادعیه کهن ذکرها و دعاهایی ذکر شده است که البته مشخص نیست همه آنها از امام معصوم(ع) صادر شده باشند. اما در مورد اینکه کدام نوع از توسل مجربتر و نافذتر است، باید گفت؛ در روایات به چنین موضوعی اشاره ...
-
آیا نمیتوان احتمال داد که ادیان و معجزات از طرف خداوند نبوده؛ بلکه موجودات برتری وجود دارند که انسان را آفریده و نیز رفتارها و باورهای او را مدیریت میکنند؟!
1368 1402/10/04بر اساس آنچه بیان شد، آیا این احتمال را نمیدهید که این ابهام و این پرسش نیز توسط خودتان طراحی نشده؛ بلکه همان موجودات برتر آنرا در ذهن شما جاسازی کردهاند؟! در این صورت آیا زمینه و فرصتی برای ادامه گفتوگو باقی میماند؟!احتمالی که در این پرسش آمده شبیه نظریه ...
-
اگر قلب انسان را به دو نیم تقسیم کنیم؛ و گناه نیمی از آنرا سیاه کند؛ آیا میتوان گفت ایمان به خدا در نیمه دیگر آن، جا دارد؟
10225 حدیث 1395/08/18بله ممکن است، اما طبیعتاً چنین ایمانی در معرض خطر بیشتری قرار دارد؛ همانطور که در روایات درباره تأثیر گناه در قلب آدمی و ضعف ایمان و دور ماندن از رستگاری بر این موضوع تأکید شده است: امام باقر(ع): «هنگامى که بنده گناه کند نقطه سیاهى در دل ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893141 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
800014 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
764557 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
686483 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661665 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650250 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
603995 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580740 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
577667 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565794 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- سهل و ممتنع