اصطلاحات و مدخل ها
-
متردیه
2671 اصطلاحات فقهی - اصولی
به حیوانى که با افتادن از پرتگاه کشته شده باشد، «متردّیه» گفته میشود که در آیه سوم سوره مائده نیز به آن اشاره شده است.
-
متین
3231 سرفصلهای قرآنی
«متين» از ریشه «متن» از أسمای حسناى الهی است که معنایش سفت و سخت، محكم و نيرومند میباشد. در مواردی، خداوند کید و مکر خود را نیز با ویژگی «متین» و محکم اعلام کرده است. در برخی منابع اسلامی، از عبار
-
مثال
1652 ادبیات
از دیدگاه ادبیات عرب، هر کلمهای که حرف اول از حروف اصلی و یا «فاء الفعل» آن از «حروف علّه» باشد، «مثال» نامیده میشود و اگر مانند «وعد» حرف علّه ابتدایی، واو باشد، «مثال واوی» و اگر مانند «یقظ» یا
-
مثال واوی
1376 ادبیات
رجوع کنید: «مثال».
-
مثال یائی
1343 ادبیات
رجوع کنید: «مثال».
-
مجمع بن زیاد
1747 شخصیتها
از میان شهدای کربلا که در کنار امام حسین(ع) به فیض مجمع بن عبدالله
1956 شخصیتهامجمع بن عبدالله یکی از شهدای کربلا میباشد که در کنار امام حسین(ع) به
- مجوس(زرتشتیان)
4374 سرفصلهای قرآنیپیش از پادشاهی مادها و قبل از ظهور «زرتشت» – که شواهدی نشانگر پیامبر بودن ایشان وجود دارد - بومیان غیر آریایی ایران، دینی داشتند که «آیین مغان» نامیده میشد. کلمۀ «م
- محبت ، دوستی ، دوست
- محرم الحرام
4440 زمانهامحرم اولین ماه قمری است. و علت نامگذاری آن به محرم این است که چون در زمان جاهلیت و زمان ظهور محرومیت ، حرمان
2437 سرفصلهای قرآنی«محرومیت» در لغت به معنای بیبهره بودن و نصیب نداشتن است. آنچه در تعالیم دینی آمده این است که خدای متعال رحمتش آنچنان گسترده است که شامل تمام انسانها و تمام موجودات میشود: « محمد بن ابی سعید بن عقیل
1651 شخصیتهامحمد بن ابی سعید بن عقیل بن ابی طالب نام فرزند پسر عموی امام حسین(ع) و یکی از شهدای
- محمد بن بشیر حضرمی
716 شخصیتها- محمد بن جعفر بن ابی طالب
1712 شخصیتها- محمد بن حسین بن علی
1853 شخصیتها- محمد بن عباس بن علی
1832 شخصیتها- محمد بن عبدالله بن جعفر
1957 شخصیتهامحمد بن عبدالله فرزند عبدالله بن جعفر یکی از شهدای کربلا میباشد که به همراه برادرش
- محمد بن عبدالله بن عقیل
1682 شخصیتهابرخی منابع، محمد بن عبدالله بن عقیل که نوه دختری امام علی(ع) و خواهرزاده امام حسین(
- محمد بن عقیل
1679 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها محمد بن عقیل پسر عموی امام حسین(ع) در واقعه عاشورا به شهادت رسید و گزارشهای دیگری نیز در مورد اسارت ایشان وجود
- محمد بن علی بن ابی طالب
2052 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در رکاب امام حسین(ع) به محمد بن علی بن ابی طالب ، محمد بن حنفیه ، کیسانیه
3669 شخصیتهانام اصلی محمد بن حنفیه؛ «محمد بن على بن ابیطالب»، و نام مادر او «خوله» دختر «جعفر بن قيس بن مسلمة بن عبيد بن ثعلبة بن يربوع بن ثعلبة بن الدؤل بن حنيفة» است. او را به خاطر نام قبیلهی مادرش به حنفی
- محمد بن مسلم بن عقیل
1614 شخصیتهادر میان شهدای کربلا به فرزندی از مسلم بن عقیل به نام محمد نیز یاد شده است که بر
- محی الدین ، ابن عربی
3216 شخصیتهانام اصلی محیی الدین عربی، محمد بن علی بن محمد بن احمد بن عبدالله حاتم طایی بوده و با کنیهی «ابن عربی» و لقب «شیخ اکبر» شناخته میشود. ابن عربی در سال 560 قمری در شهر مرسیه اندلس به مختار بن ابی عبیده ثقفی
3524 شخصیتها«مختار بن ابیعبیده» از قبیلهی «ثقیف»، با كنیهی «ابو اسحاق» و لقـب «كـیـسـان»، در آغاز جوانى، هـمراه با پدر و عموى خود، براى شركت در جنگ با لشكر ایران به سرزمین عراق آمد. مختار
- مدح شبیه به ذمّ
1814 ادبیاتیکی از زیرشاخههای «دانش بدیع» و یکی آرایههای ادبی کلام و زیبا سازی سخن، بهتر ستایشکردن یک فرد با استفاده از سخنی است که به ظاهر شبیه نکوهش میباشد که به این نوع از ستایش، «مدح شبیه به ذمّ» میگو
- مدنی بالطبع
1858 طبقهبندی نشدهانسانها به صورت واضح و غیر قابل انکار، زندگی اجتماعی داشته و تعامل بسیار گستردهای میان آنان برقرار است، اما در تحلیل این نوع از زندگی برای انسان دو نظر وجود دارد:
الف . این ویژگی انسان، ا
- مدینه ، مدینة النبي (یثرب)
7240 سرفصلهای قرآنییثرب از شهرهای باستانی عربستان بود که بعد از ظهور اسلام و بعد از هجرت مرجئه
2059 فرقهها، مذهبها، گروهها«مرجئه» از جمله فرقههای اسلامی است که در نیمه دوم قرن اول هجری با انگیزههای سیاسی شکل گرفته و سپس مبانی فکری خود را به عنوان تفکری کلامی سر و سامان داد. تحولات فکری مرجئه به شکلگیری انشعاباتی د
- مرض ، بیماری
8335 سرفصلهای قرآنی«مرض» که در فرهنگ فارسی به معنای بیماری است، از واژههایی است که در قرآن و روایات برای مشکلات جسمی و مرگ ، موت
34409 سرفصلهای قرآنیمرگ عبارت است از: قطع علاقهی روح از عالم طبیعت و سفر کردن به دنیایی دیگر.
در ارتباط با «مرگ» نکاتی قابل گفتن است:
1 . در فرهنگ قرآن همانگونه که حیات و زندگی، امری وجودی است، مرگ ه
- مروان بن حکم
2111 شخصیتهامروان بن حکم بن ابی العاص بن امیه، چهارمین خلیفهی اموی بعد از معاویة بن یزید و سرسلسلهی حکومت مروانیان بود.
از آنجا که حکم بن ابی العاص یکی از مخالفان سرسخت رسالت مریم (مریم بنت عمران)
13308 سرفصلهای قرآنیحضرت مریم(س) دختر عمران و مادر حضرت عیسی(ع)، یکی از بانوان بزرگ تاریخ، و بر اساس آیات قرآن بزرگترين شخصيت زن در زمان خود، و در کنار
- مسائل مستحدثه
2323 اصطلاحات فقهی - اصولیمسائل مستحدثه مسائلی است که یا در آثار فقهی کهن به آنها پرداخته نشده باشد و یا به آن گونه که می بایست مطرح شود، از آنها بحث نشده و طبیعتاً نیاز به نگاه و تحقیق مجدد دارد.
- مستحاضه
1200 اصطلاحات فقهی - اصولیرجوع کنید: «استحاضه».
- مستضعف، استضعاف
4934 سرفصلهای قرآنی«استضعاف» در لغت به معنای «ناتوان ديدن، ناتوان شمردن و تزریق حسّ ناتوانی در دیگران» است و «مستضعف» به معنای فردی است که او را ضعیف پنداشته و در ناتوانی نگه میدارند. در تعالیم دین
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
از نظر ملاصدرا «وجود» عین «تشخص» است یا مساوق با آن میباشد؟ چرا؟ «عینیت»، «تساوق» و «تساوی» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
11813 فلسفه 1397/01/11از یک نظر و با یک لحاظ میتوان گفت: «وجود» عین «تشخص» است؛ یعنی اگر حقیقت «تشخص» و حقیقت «وجود» را با هم قیاس کنیم و بسنجیم میبینیم «تشخص» عین «وجود» است؛ زیرا وجود است که تشخص ساز است و با وجود، تشخص محقق میشود.
-
رقبه به چه معنا است؟
24186 General Terms 1392/11/16«رقبه» در لغت به معنای «گردن» است و در عرف برای «بردگان» اسم شده است.[1] این واژه در چهار آیه از قرآن مجموعاً شش بار آمده است که در همه آنها سخن از آزادی بردگان است. به عنوان نمونه این کلمه را در آیه ...
-
آیا متن انجیل مانند قرآن از طرف خدا نازل شده و یا نتیجه جمع آوری سخنان حضرت عیسی(ع) توسط حواریون است؟
36765 پیامبران و کتابهای آسمانی 1393/07/22بنابر تصریح آیات قرآن؛ حضرت عیسی(ع) پیامبر الهی بود و کتابی با نام انجیل بر او نازل شده است: «و از پی آنها عیسی پسر مریم را فرستادیم که تصدیق کننده توراتی بود که پیش از او فرستاده بودیم و انجیل را به او دادیم که در آن ...
-
از نگاه قرآن آیا تنها شناخت مبنای عمل است یا چیزهای دیگری هم میتواند مبنای عمل باشد؟
11266 انسان شناسی 1392/02/12حکیمان بر این باورند هر فعلی که از انسان، بلکه از هر موجود آگاه و با اراده سر میزند دارای مبادی و منشأهایی است؛ از نظر آنان این مبادی به دو شعبه منشعب میگردد:1. مبادی شوقی 2. مبادی عضلانی. قسم اول که مبادی شوقی است در حقیقت مجموعهای ...
-
اینکه مشاهده میشود برخی از مداحان هر سال یک مطلبی را به این روضهها اضافه میکنند، اشکال ندارد؟
12949 نقلهای غیر مستند 1387/10/16قیام عاشورا و تاریخ کربلا دو صفحه دارد: صفحهای سفید و نورانی که حماسه و افتخار است، و صفحهای تاریک و سیاه که در آن فقط جنایت بینظیر و یا کمنظیر دیده میشود. به همین جهت نباید حوادث و مصیبتهای نهضت کربلا را غیر ممکن یا نامقبول دانست.
-
حکم شک در اجزا و رکعات نمازهای مستحبی چیست؟
14238 شکیات، سجده سهو و نماز احتیاط 1392/04/20آنچه فقها در رسالههای توضیح المسائل درباره شک در اجزا و رکعات نمازهای نافله گفتهاند، به شرح زیر است: 1. اگر در یکى از کارهاى نافله شک کند، در صورتى که محل آن نگذشته باشد، باید آنرا بجا آورد و اگر محل آن گذشته است، به شک خود ...
-
آیا معجزه به جهت درستی ادعای نبوّت پیامبران بوده یا به جهت اجابت خواستههای مردم لجوج؟ و مقصود از اینکه «خداوند همه چیز را از آب آفرید»، چیست؟
13166 ارتباط میان نبوت و معجزه 1392/01/211. باید دانست که؛ آوردن معجزه یک دلیل عقلی قاطع و دلیل برهانی بر صحت ادعای نبوّت خواهد بود، نه اینکه تنها یک دلیل اقناعی (قانعکننده) برای مردم باشد.[1] 2. این آیاتی که در پرسش ذکر کردید؛ سخن از افراد لجوجی است کـه بـه ...
-
معرب و مبنی چیست و اگر حروف مبنی هستند؛ چرا گاهی حرکت آخرشان تغییر میکند؟
43404 صرف و نحو 1394/12/24انسان برای رساندن مقصود خود، الفاظی را کنار هم قرار داده و تشکیل کلام میدهد که نقش هر کلمه در کلام میتواند متفاوت باشد و این تفاوتهای موجود در جایگاه کلمه، گاه با تغییر حرکات و حروف مشخص میشود که علم نحو متکفل بیان آن است.
-
سید یک قوم و قبیله به چه افرادی میگویند و چرا عبدالله بن جعفر در پاسخ به معاویه که او را سید بنی هاشم نامید، خود را شایسته چنین سیادتی ندانست؟!
6787 پیامبر اکرم ص 1397/10/20کلمه «سیّد» از ریشه «سود» به معنای بزرگی و شرف است[1] و به شریفترین و رفیعترین چیزی، سید آن گفته میشود.[2] به کسی که سرپرست جمعیت زیادی باشد نیز «سیّد» گفته میشود.[3] ...
-
آیا یک آهنگ، میتواند مشترک در مجلس لهو و غیر آن بوده و دارای دو حکم باشد؟
7622 عهد، نذر و سوگند 1395/09/301. نواختن، پخش و گوش دادن به آهنگهای لهوی[1]حرام است، هر چند در اماکن عمومی باشد.2. موسیقی مشترک معنا ندارد، بلکه موسیقی یا جزو آهنگهای لهوی است و یا خیر؛ پس اگر یک موسیقی مناسب مجالس لهو بود، استفاده از آن جایز نیست، هر چند ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
894310 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
802902 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
770406 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
689990 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
663540 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
651068 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
606910 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
591703 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
581291 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا گفتن اذان و اقامه در نماز واجب است، و آیا میتوان با یک اذان و اقامه، چند نماز خواند؟
567354 وضو، اذان و نماز 1388/11/13برخی از فقهای گذشته، مثل ابن عقیل و ابن جنید، اذان و اقامه را واجب میدانند.[1] اما اکثر مراجع معظم تقلید در احکام اذان و اقامه میفرمایند: برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه(نمازهای واجبی که در هر روز خوانده میشود) اذان و ...
- مجوس(زرتشتیان)
