گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:آراء شناسی)
-
وجه بطلان «علیت ماهیت برای وجود» در فلسفه مشاء چیست؟
642 1397/10/05 آراء شناسیاز ان جا که ابن سینا در خصوص این بحث به صورت نسبتا مفصل به کنکاش پرداخت ؛ به ارائه نظریات وی در این خصوص اکتفا می کنیم. شیخ الرئیس در کتاب مباحثات خود ، پرسشی در ارتباط با عروض امکان بر ماهیت مطرح می ...
-
اصطلاح «مُثُل افلاطونی» به چه معنا است؟
1565 1397/10/02 آراء شناسیمثل جمع مثال و مثال یک چیز عبارت است از الگو ، نمونه و عکس ان چیز. در اصطلاح فلسفه ، مثل عبارت اند از موجودات عقلی کلی که در عالم عقل وجود دارند و کار خلق و تدبیر موجودات مادی به عهده انها است ، و موجودات ...
-
منظور از «شیء فی نفسه» در فلسفه اسلامی و فلسفه غرب چیست؟
1254 1397/08/05 پاسخ به شبهاتمقصود از شی فی نفسه [ 1 ] در فلسفه اسلامی ، همان ذات و حقیقت شی ، بدون لحاظ هر قیدی است. [ 2 ] به عنوان مثال ، انسان شیئی است که می توان ان را به لحاظ های گوناگونی مورد ملاحظه قرار داد ؛ گاهی به این عنوان ...
-
منظور از اراده در فلسفه شوپنهاور چیست؟
1165 1397/07/30 معرفت شناسیارتور شوپنهاور -از فلاسفه المانی قرن هجدهم- در فلسفه خویش ، اعیان [ 1 ] یا بازنمودهای ذهن را به چهار دسته تقسیم می کند: 1. بازنمودهای شهودی-تجربی کامل اشیائی که موضوع علومی نظیر فیزیکی و شیمی هستند . ...
-
نتیجه فلسفه غرب چیست؟ و آیا می‌توان با عمل بر مبنای این فلسفه نجات یافت؟
820 1397/07/21 غایت شناسی1. فلسفه غرب بر خلاف اصطلاحاتی ؛ نظیر فلسفه الئائی Eleatic یا فلسفه تومیستی ، یک مکتب فکری واحد که دارای پیروانی با اختلاف نظرهای اندک باشد به شمار نمی رود ؛ بلکه مفهومی عام است که به مکاتب و جریان های ...
-
با توجه به این‌که اندیشمندانی، مانند اینشتین سخنانی دارند که نمی‌توان خداباوری را از آنها برداشت کرد، چرا برخی آنان را معتقد به خداوند می‌دانند؟
872 1397/03/29 آراء شناسی1. نخست باید گفت ؛ گاهی در سخنان دانشمندان ، سخنان ناهمگونی مشاهده می شود ؛ از این رو در سایت هایی ، مانند ویکی پدیا نیز در خصوص ایمان یا عدم ایمان اینشتین ، گزارش های مختلفی ارائه شده است. 2. شاید بتوان ...
-
فلسفه‌ی مشاء و فلسفه‌ی اشراق چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
2053 1397/02/18 آراء شناسیاگرچه فلسفه مشا و اشراق از جهات متعددی مشترک اند ؛ مانند پذیرش خداوند به عنوان سرسلسله موجودات و تنظیم تمامی موجودات در یک نظام رتبی ، اما تمایزات متعددی هم دارند که شامل اختلاف روشی عدم اکتفا به استدلال ...
-
آیا ملاصدرا در فلسفه، نوآوری و ابتکار داشته است و یا تنها سخن پیشینیان را بدون ذکر منبع بازنویسی کرده است؟
1196 1397/02/02 آراء شناسیملاصدرا در عین ارائه نظریات جدید و نواورانه در مسائل فلسفی ، گاهی کلمات حکمای پیشین را بدون استناد به گویندگان ان بیان نموده است. به همین جهت ابتدا بحثی راجع به نواوری های ملاصدرا بیان می کنیم ، انگاه ...
-
آیا همه افعال نفس آدمی، تابع علم است؟ چرا برخی از اندیشمندان اسلامی می‌گویند همه افعال نفس، تابع علم نیست؟
1640 1396/05/16 آراء شناسیهر یک از مبادى سه گانه فعل انسان ، دارای غایت و هدف مناسب با خود هستند: انسان یا به کار خود ، علم و اگاهى ندارد ، و کار او مانند فاعل هاى طبیعى ، است. یا در جایى فعل خود را از روى تفکر و تدبیر و مصلحت ...
-
فلسفه تحلیلی با فلسفه صدرایی چه تفاوتی دارد؟
2177 1395/02/08 آراء شناسییافتن تعریف دقیق از فلسفه تحلیلی مشکل است ؛ زیرا این اسم از سوی برخی از پژوهندگان مباحث فلسفی بر نحوه کار بعضی از فیلسوفان ، نهاده شده است. از ان جا که هر محقق و پژوهش گری ممکن است ملاک و معیار خاصی برای ...
-
منظور از جوهر، صفت و حالت در فلسفه اسپینوزا چیست؟
3998 1395/02/06 جوهر و عرضاسپینوزا در باب مسائل فلسفی نظریات و اصطلاحات جدیدی ابداع کرده است ؛ توضیح برخی از این اصطلاحات را در پاسخ تفصیلی اشاره می کنیم. البته تحلیل اصطلاحاتی که او مورد استفاده قرار داده کمی دشوار است. به تعبیر ...
-
از دیدگاه ابن سینا راه علم و معرفت به حقایق فراطبیعی چیست؟
2414 1394/12/10 آراء شناسیابن سینا مانند دیگر حکیمان و فلاسفه اسلامی طریقه علم و معرفت به حقایق فراطبیعی را عقل و وحی می داند. [ 1 ] البته عقل می تواند تنها کلیات مسائل فراطبیعی را درک کند ، اما ادراک جزئیات مسائل فراطبیعی فقط ...
-
آیا از نگاه ابوعلی سینا، عمر عاقل‌تر از امام علی(ع) و امیرالمؤمنین(ع) عالم‌تر از خلیفه دوم بود؟!
10018 1394/04/09 گوناگونابوعلی سینا در کتاب الهیات شفا مبحثی را به عنوان شرایط خلیفه ، حاکم و سیاست مدار اسلامی مطرح کرده و تاکید می کند که دو ویژگی از ویژگی های عمده و اساسی است که خلیفه باید ان را دارا باشد. یکی عاقل بودن و ...
-
نکات تشابه و اختلاف «رئالیسم غربی» و «رئالیسم اسلامی» در چیست؟
5121 1394/03/05 آراء شناسیواژه رئالیسم realism به معنای واقع گرایی و واقع بینی ، از کلمه رئال real به معنای واقعی ، گرفته شده است که این واژه ، از ریشه رس res به معنای شی مشتق شده است. [ 1 ] در یک تعریف کلی ، می توان گفت ؛ ...
-
حقیقت علم از نظر ابن سینا چیست، کیف نفسانی به چه معنا است؟
5594 1394/02/09 علم حضوری و حصولییکی از مباحث مهم و به تعبیر خواجه نصیر طوسی از امور پیچیده این عالم ، [ 1 ] شناخت حقیقت علم است. علاوه بر این که حقیقت علم دارای جهات و ابعاد مختلف است ؛ به همین جهت گاهی یک دانشمند تعریف های متعددی از ...
-
چه ارتباطی میان سه آیه شریفه آخر سوره حشر با مقام احدیت، واحدیت و مشیت وجود دارد؟
14354 1393/07/01 تفسیرسه ایه اخر سوره حشر ایات 22و 23 و 24 این سوره هستند. در ایه اول یعنی ایه 22 خداوند می فرماید: هو الله الذى لا الاه الا هو عالم الغیب و الشهاده هو الرحمان الرحیم ؛ او است خدایى که جز او معبودى نیست ، داناى ...
-
آیا این جمله از ابن سینا است؟ «خداوند زردآلو را زردآلو نمیکند بلکه آن‌را ایجاد میکند».
5863 1393/06/11 صفات واجب1. این جمله منسوب به شیخ الرئیس است و بسیاری نیز از او نقل کرده اند. هر چند در کتاب های وی -ان مقدار که در دسترس ماست- چنین عبارتی یافت نمی شود. اما شاید این جمله را در مجلس درسی به صورت شفاهی بیان کرده ...
-
ارسطو و فلاسفه مسلمان چه دیدگاهی نسبت به عدالت دارند؟
7281 1393/06/09 آراء شناسیارسطو سعادت را که خیر نهایی انسان ها است به فعالیت نفس در انطباق با فضیلت تعریف می کند و عدالت را راس فضایلی می داند که تحقق بخش سعادت بشر است. از دیدگاه ارسطو ؛ عدالت فضیلت کامل است ؛ چون عدل ورزیدن مستلزم ...
-
اگر خداوند قادر مطلق و خیرخواه مطلق است؛ چرا بدی‌ها و شرور در عالم رخ می‌دهند؟
10719 1393/04/26 آراء شناسیشرور عالم ؛ امور عدمی و در واقع ناشی از محدودیت های وجودی عالم هستند و این محدودیت ها زمینه ساز ازمایش موجودات مختار را فراهم اورده اند. موفقیت در این ازمایش سعادت مندی نیکوکاران را به دنبال خواهد داشت ...
-
منظور از «البرزخ الخافی» و «الجوهر الغاسق» در سخن جناب شیخ سهروردی چیست؟
3781 1393/03/03 آراء شناسیشیخ اشراق در فلسفه ، اصطلاحات جدیدی را ابداع کرده که از جمله ان اصطلاحات البرزخ الخافی یا الجوهر الغاسق است. کلمه برزخ در اصطلاح شیخ اشراق همان جسم است. [ 1 ] کلمه خافى نیز مرادف با تاریکی و بی نور بودن ...
-
علمای اشاعره عقل را چگونه تعریف نموده‌اند؟
5348 1393/01/06 شیعه و دیگر مذاهبمتکلمان اشاعره تعریف جدیدی از عقل ارائه نکردند ، بلکه مباحث انها در کتاب های کلامی در تبیین استدلال ها نظیر مباحث فلاسفه است. [ 1 ] برای عقل معانی متعددی بیان کردند. برخی عقل را بر چهار معنا اطلاق مى ...
-
معنای چهار بیت شعر ابتدای مثنوی معنوی، معروف به «نی‌نامه» چیست؟
14855 1392/09/24 آراء شناسیمولوی شاعر و عارف بنام ایرانی است که در اشعار خود معروف به نی نامه شرح جدایی انسان از مبدا خویش را بیان کرده است. تشبیه مشخصی که در این ابیات شده است تشبیه انسان با نی می باشد. نی ساقه ای است که از محل ...
-
آیا روح پیش از بدن جسمانی خلق شده، یا جسم پیش از روح خلق شده است؟
11194 1392/06/28 نظریدر مورد چگونگی پیدایش نفس ( روح ) نظریات مختلفی از سوی حکیمان بیان شده است. اکثر حکیمان معاصر نظریه صدر المتالهین را در این زمینه پذیرفته اند. بر اساس این نظریه ، نفس همراه با پیدایش بدن و به تدریج خلق ...
-
نظریه ابن باجه درمورد روح مطلق چیست؟
4948 1392/06/12 آراء شناسیابن باجه ، ابوبکر محمد بن یحیی بن الصائغ التجیبی مشهور به ابن باجه فیلسوف ، دانشمند ، شاعر و دولت مرد اندلسی است. باجه در گویش اندلسیان به معنای نقره بوده است . پدر ابن باجه ظاهرا زرگر بوده ، زادگاه وی ...
-
آیا به عقیده ابن سینا، انسان امور شر و فاسد را از طریق عوالم بالا یا نفوس فلکی دریافت میکند؟ همچنین از نظر ایشان شیطان به کدام یک از عوالم تعلق دارد؟
5079 1392/06/05 آراء شناسیدر نظر حکیمان نفس از قوای متعددی برخوردار است. این قوا از جهت کلی به قوای ادراکی و حرکتی تقسیم می شوند. قوای ادراکی نیز به دو بخش کلی قوای ادراکی باطنی و حواس ظاهری تقسیم می گردند. قوای ادراک باطنی هم ...
-
عوامل مؤثر بر رفتار انسان مسلمان کدام‌اند؟
4608 1392/02/25 آراء شناسیعواملی که بر رفتار انسان تاثیرگذارند بر رفتار انسان مسلمان نیز اثر می گذارند ؛ انسان مسلمان از این جهت تفاوتی با انسان های دیگر ندارد. در این جا به دو نمونه از این گونه عوامل اشاره می کنیم: 1. اولین عامل ...
-
تفاوت دیدگاه‌های ابن سینا و ابو حامد غزالی، در سفر نفس بعد از مرگ چیست؟
10454 1392/02/10 غایت شناسیبه نظر می رسد فرق سفر نفس بعد از مرگ ( معاد ) در نظر ابن سینا با نظریه غزالی در تفسیر مسئله ی معاد جسمانی است. غزالی بر ان است که نفس پس از مرگ به همین بدن مادی باز می گردد ؛ در ان صورت اگر در دنیا انسان ...
-
چرا فلسفه سنتی اسلامی جای خود را به فلسفه جدید غربی نداده و در کنار آن و در عرض آن به حیات خود ادامه می‌دهد؟
4091 1391/11/18 آراء شناسیپذیرش هر مسئله علمی باید مبتنی بر دلیل باشد ؛ بر این اساس اگر بطلان و نادرستی برخی از فرضیه های قدیم ثابت شد ، نمی توان گفت تمام ان علوم و دانش ها باطل است. اما فلسفه اسلامی به دلیل اعتماد بر دلایل منطقی ...
-
آیا علوم تجربی می‌توانند پاسخ‌گوی پرسش از ماهو باشند؟
3980 1391/11/03 ماهیتپرسش از ماهو در حقیقت پرسش از ماهیت است ؛ تعریف کامل ماهیت یک چیز متوقف بر شناخت جنس و فصل است ؛ وظیفه اصلی علوم تجربی درک روابط اجزای درونی یک چیز یا روابط او با اشیای دیگر است ؛ از این رو ، شناخت ماهیت ...
-
آیا واجب الوجود در کلام ملا صدرا همان الله در آیات و روایات است؟
1481 1391/10/02 صفات واجبهر چند معنا و مفهوم کلمه الله با کلمه واجب الوجود متفاوت است ، ولی از نظر مصداق فرقی ندارند ؛ یعنی خصوصیاتی که برای واجب الوجود در فلسفه بیان می شود با صفات الله در ایات و روایات مطابقت دارد.
-
نظر امام خمینی (ره) در مورد فلسفه خواجه نصیر طوسی چیست؟
6928 1391/06/13 آراء شناسیاصولا نمی توان نظر فلاسفه تابع ملا صدرا را در مورد فیلسوفان غیر صدرایی به صورت عام بیان کرد ؛ چرا که مسلک ملا صدرا از نظر شیوه بحث و چینش مطالب ، با فلسفه های پیش از او کاملا متفاوت است. خواجه نصیر الدین ...
-
نظر دیوید هیوم در مورد بدیهیات عقلی و جواب فلاسفه اسلامی بر آن چیست؟
17377 1390/12/14 Islamic Philosophyهیوم می گوید ؛ مفاهیم ذهنی یا تحلیلی هستند یا خارجی. مفاهیم خارجی هم یا مستقیما یا با واسطه ، از حس گرفته می شود. در مورد مفاهیم خارجی می گوید این گونه مفاهیم در خارج قابل استفاده است ولی یقینی نیست ؛ ...
-
سابقه این سخن که شجره ممنوعه همان درخت فلسفه است، از کجا بوده و چه معنایی از آن مورد نظر است؟
7595 1390/07/26 Islamic Philosophyاین سخن در نامیدن شجره ممنوعه به درخت فلسفه ، سخن تازه ای نیست و با تعبیر مسیحی سازگار است. در تعبیر مسیحی گرفتار امدن بشر به دام فلسفه نه به معنای جست و جوی حقیقت ، بلکه به معنای ظن و شک و سوبژکتیویسم ...
-
آیا ملاصدرا با تقلید مخالف بوده؟
11205 1390/01/27 Islamic Philosophyاز نظر هانری کربن ، ملاصدرا قائل به تقلید ، اعم از فقه و عرفان نبوده ، بلکه عقل و شریعت را برای نیل به مقصود کافی دانسته و این مطلب از عوامل مؤثر در تبعید وی از اصفهان به دستور شاه عباس اول و اقامت اجباری ...
-
آیا روش ریاضی دکارت در فلسفه متضمن با قطعیت و یقین است؟
10487 1390/01/14 Philosophy of Scienceتلاش دکارت در جهت دست یافتن به بنیانی متقن برای علوم به خصوص الاهیات و متافیزیک ، در واکنش به موج شک گرایی ( مذهب شک ) که اروپای ان روز را فراگرفته بود ، تلاشی در خور تحسین و ستایش است ، اما به قطعیت و ...
