اصطلاحات و مدخل ها
-
برهان إنی
1706 اصطلاحات فلسفی
«برهان إنّي» آن است كه در آن از وجود معلول به وجود علّت استدلال شود؛ يعنى حدّ اوسط آن موجب نسبت اكبر به اصغر در ذهن شود. مانند اينكه از علايم بيمارى به نوع بيمارى پى ببرند، يا از بالا رفتن ستون ج
-
برهان تضایف عشق
1459 اصطلاحات فلسفی
این برهان از راه وجود عشق در انسان وارد میشود که خلاصهاش این است:
هر چند حکیمان و عارفان، عشق را حقیقتی جاری در کلیهی موجودات د
-
برهان تقابل قطبین
1160 طبقهبندی نشده
منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتابهای عرفانی بیان کردهاند. و تطبیق آن بر وجود برهان تمانع
- برهان شرّ
1678 اصطلاحات فلسفییکی از مسائلی که مادیگرایان و منکران خدا برای انکار وجود خالق هستی به آن استدلال میکنند وجود «شر» است. مهمترین نقدی که بر این استدلال وارد میشود آن است که معتقدان به چنین برهانی، شر را به صورت
- برهان صدیقین
2026 اصطلاحات فلسفیبراهین اثبات وجود خدا را میتوان از جهتی به دو دسته تقسیم نمود، یک دسته از براهین، مخلوقات را واسطۀ استدلال قرار میدهند و با کمک مخلوقات به خداوند میرسند، ولی در دسته دیگر از براهین، مخلوقات واسط
- برهان فرجه
1543 طبقهبندی نشده«برهان فرجه» برگرفته از روایتی است كه هشام بن حكم از امام صادق(ع) نقل کرده و <
- برهان لمّی
1743 اصطلاحات فلسفی«برهان لمّی» استدلال از وجود علت برای اثبات وجود معلول است که نتیجهای یقینی در پی دارد. برهان لمّ هم علّت وجود مطلوب را در عالم خارج بيان میكند و هم علّت تصديق به آنرا. بنابراين سير ذهن از علّ
- برهان محبت
1466 طبقهبندی نشدهبرهان محبت، برهانی است که حضرت ابراهیم(ع) از طریق آن به نفى ربوبيت غير خدا و اث
- برهان نظم
4812 طبقهبندی نشدهیکی از براهین اثبات وجود خداوند، «برهان نظم» است که با استفاده از نظم موجود در جهان آفرینش، در صدد اثبات وجود آفریننده و نظمدهنده میباشد.
- برهان وجوب و امکان
1892 طبقهبندی نشدهتوضیح برهان وجوب و امکان به طور خلاصه این است که: به یقین در جهان خارج موجودی هست. این موجود اگر واجب الوجود باشد، ادعای ما (که وجود خداون
- برهان وجودی آنسلم
1591 اصطلاحات فلسفییکی از براهین اثبات وجود خدا، «برهان وجودی آنسلم» است. این برهان در قرن یازدهم میلادی(قرن پنجم قمری)، از سوی «قدیس سنت آنسلم» مطرح شد، و به نام ارائه کنندهی آن شهرت یافت.
تقریر این برهان چ
- برهانهای خداناباوران
818 اصطلاحات فلسفیوجود خداوند و آفرینندهای برای جهان هستی، مطلبی واضح و روشن بوده و با برهانهای گوناگونی به اثبات آن پرداخته شده است.
با این وجود، برخی منکران خداوند تلاش نم
- بریر بن خضیر همدانی
1174 شخصیتها- بشارت، تبشیر، مژده
15122 سرفصلهای قرآنیهمانگونه که گاه خداوند و فرستادگانش مردم را انذار کرده و آنان را از افتادن در دام شیطان برحذر میدارند، در طرف مقابل، بارها و بارها افرادی
- بشر بن حسن بن علی
1132 شخصیتها- بشیر بن عمر (عمرو) حضرمی
1650 شخصیتهایکی از
- بصیر (از صفات پروردگار)
8567 سرفصلهای قرآنیواژهی «بصیر» به معنای بسیار «بینا» یک واژهی قرآنی و یکی از اسمای حسنا و صفات ذاتی الهی است که در قرآن فراوان به کار رفته است. بصیر در مو
- بعث حقیقی
2035 اصطلاحات فقهی - اصولی«بعث» به معنای برانگیختن و تشویق میباشد..اگر آمر(دستور دهنده)، حقیقتاً خواستار آن باشد که دستور او به عنوان یک قانون به مرحله اجرا برسد، «بعث حقیقی» در دستور او وجود خواهد داشت و از این رو گفته می
- بقیع
2033 مکانها و مناطقبقیع معروفترین و کهنترین قبرستان مسلمانان است که در شهر مدینه در کشور عربستان قرار دارد و به «بقیع الغرقد» هم شهرت دارد. بقیع در شرق <
- بقیة الله
1633 سرفصلهای قرآنیدر لغت، «بقیه» به باقیماندهای گفته میشود که از چیزی باقی میماند.
در فرهنگ شیعی، به امام زمان(عج) «بقیة الله» میگویند و میتوان گفت که استفاده از این لقب برای حضرتشان برگرفته از آیه 86 س
- بکر بن حی تیملی
1525 شخصیتهابر اساس گزارش منابع تاریخی یکی از شهدای کربلا و یکی از افرادی که در رکاب امام حسین(
- بلال بن رباح ، بلال حبشی
2012 شخصیتهابلال پسر رباح و حمامه بود که از حبشه به حالت اسارت به شبه جزیره عربستان آورده شده بود. با توجه به سیاهچرده بودن و اصالت حبشی، به بلال حبشی معروف شد. او بردۀ مردى به نام «امية بن خلف» از سران قريش
- بنی اسرائیل
22620 سرفصلهای قرآنی«اسرائیل» نام دیگر حضرت یعقوب(ع) است؛ از اینرو به فرزندان و نوادگان ایشان «بنیاسرائیل» گفته میشود. علاوه بر آن در مواردی، عنوان «بنیاسرائیل» به «قوم یهود» گفته م
- بنی امیه ، امویان
3457 فرقهها، مذهبها، گروههابنیامیه در زمان جاهلیت از توانگران قریش بودند که شغل آنها تجارت و بازرگانی بود. عداوت و دشمنی بنیامیه با بنیهاشم به پیش از بنی عباس ، عباسیان
3024 فرقهها، مذهبها، گروههابنی عباس از نسل عباس بن عبد المطلب، عموی پیامبر اسلام(ص) بودند که از سال 123 تا
- بنیامین (ع)
5528 سرفصلهای قرآنیبنیامین کوچکترین پسر یعقوب نبی(ع) است که با یوسف پیامبر(ع) از یک مادر بودند.
تاریخ از بنیامین و زندگی او مطالب در خور توجهی را ثبت نکرده است. در قرآن کریم نیز به نام او تصریح نشده است، بلک
- به در میگویند که دیوار بشنود
2424 ضرب المثلهااین ضرب المثل در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که فردی به ظاهر مخاطب قرار میگیرد، ولی مخاطب واقعی فرد دیگری است. «إیاک أعني و اسمعي یا جاره» مشابه این ضرب المثل در زبان عربی میباشد. در آیات قر
- بیت المال
2907 اصطلاحات فقهی - اصولیدر متون دینی، عنوان «بيت المال» اصطلاحى عام است که شامل تمام درآمدهاى عمومى مسلمانان میشود كه اختیار آن در تصرّف حكومت اسلامى است. از رهگذر نگرشى فراگير به
- بیت معمور (البیت المعمور، خانه آباد)
1944 سرفصلهای قرآنی«بیت المعمور» به معنای خانهی آباد، اصطلاحی قرآنی است که در آیه 4 سورهی طور به آن اشاره شده است. اینکه منظور از آن چیست و چگونه خانهای است، مفسران میگویند:
بيت المعمور همان خانهی كعبه
- پاسخ حلّی
1892 طبقهبندی نشده«پاسخ حلی» آن است که جهات نقص استدلال، اشتباهات و مغالطههایی که ضمن استدلال طرف مقابل رخ داده را برای او بازگو کرده و بر این اساس، استدلال او را به چالش بکشیم. مانند آنکه در پاسخ به فردی که دلایل
- پاسخ نقضی
2464 طبقهبندی نشدهاگر در برابر استدلال طرف مقابل، به بررسی اشکالات و مغالطههای موجود در استدلال او پرداخته نشده و در مرحله اول تنها به او گفته شود که با چنین استدلالی، باید موضوع دیگری که خودت آن را قبول داری نیز ب
- پلورالیسم ، تکثرگرایی دینی
808 اصطلاحات کلامیاصل «تیغ اوکام»، اصلی منسوب به «ویلیام اوکام»، منطقدان و فیلسوف انگلیسی است. اوکام در قرن ۱۴ میلادی، اصلی را مطرح کرد که به نام «تیغ اوکام»، «اُستُرهٔ اوکام»، «اصل امساک»، یا «اصل اختصار تبیین» شن
- پیامبر اسلام(ص)، محمد(ص)
12956 پیامبرانپیامبر گرامی اسلام(ص) حضرت محمد(ص) در عام الفیل، (سال 570 میلادی) در مکه مکرمه، در شعب ابیطالب منطقهای در نزدیکی مسجدالحرام، دیده به جهان گشود. پدران ایشان به ترتیب عبارتاند از: عبدالله، عبدالمط
- پیری ، سالمندی ، کِبَر ، شیخوخه
3247 سرفصلهای قرآنیانسانها اعم از مرد و زن در پنجاه سال دوم عمر خود و بنابر برخی تعریفها بعد از گذراندن حدود 65 سال از زندگی خود به سن پیری میرسند. از این
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
- برهان شرّ
پرسش های اتفاقی
-
کدام آیه تأییدی است بر وسیله قرار دادن و چگونه آن را توجیه می کند؟
61008 توسل، شفاعت، تبرک و ... 1388/04/14توسل جستن به غیر خدای سبحان، و یاری خواستن از پیامبران و اولیای الاهی که در زمان های مختلف نزد مسلمانان معمول و متعارف بوده، به معنای شریک قرار دادن آنان در افعال خداوند نیست، بلکه به این معنا است که آنان از مقرّبان درگاه الاهی بوده و ...
-
1. آیا منزلی که انسان در آن زندگی نمیکند خمس دارد؟ 2. آیا وکیل شرعی میتواند از سهم امام(ع) برای خرید منزل به کسی کمک کند؟ 3. آیا میتوان خمس را به وکیل مرجع تقلید پرداخت کرد؟ 4. خمس کتاب چگونه است؟
14434 آنچه خمس بدان تعلق می گیرد 1391/09/021. اگر خانه تا سر سال خمسی مورد استفاده شخصی نباشد، مشمول خمس میگردد و الا خمس ندارد. 2. موارد، مختلف است و در این باره باید به دفتر مرجع تقلید خود، مراجعه کرد. 3. اگر احراز شود وی از مرجع تقلیدتان وکالت ...
-
اولین سجده سهو با چه کیفیتی و توسط چه کسی انجام شد و فلسفه وجودی آن چیست؟
11603 بیشتر بدانیم 1386/09/22در خصوص علت و حکمت تشریع دو سجده سهو، در روایت آمده است که آن دو «مرغمتان»[1] نسبت به شیطان هستند، که با توجه به معانی ماده رغم،[2] یعنی سجده سهو باعث خواری و خشم شیطان و نوعی مخالفت و دشمنی با شیطان است.
-
آیا دوستی طولانی، موجب خویشاوندی میشود؟ و آیا روایتی در مورد مشابه چنین اثری در دوستیهای یک روزه هم داریم؟
11624 حدیث 1393/02/30روایاتی داریم مبنی بر اینکه دوستی و همنشینی 20 ساله نوعی فامیلی است. شیخ کلینی از امام صادق(ع) روایت میکند که حضرتشان فرمود: «همنشینی 20 ساله، قرابت و خویشاوندی محسوب میشود.»[1] شیخ صدوق نیز از امام رضا(ع) نقل میکند: «دوستی 20 ساله، قرابت و ...
-
آیا متلاشی نشدن بدن در قبر، علامت اهل نجات بودن مرده است؟
13152 برزخ 1392/06/12با استفاده از برخی عوامل شیمیایی مانند مومیایی کردن، میتوان جسد را سالم نگهداشت، چنانکه جسد فراعنه مصر را با عمل مومیایی برای سالها سالم نگهمیداشتند، در حالیکه بیشتر فراعنه از بدترین و ستمگرترین افراد روزگار خود بودند، حتی برخی از آنان مانند فرعون زمان حضرت موسی(ع) ادعای ...
-
ماهیت روح بنابر روایات اسلامی چیست و چرا در قرآن توضیح بیشتری در این مورد ارائه نشده است؟
70632 تفسیر 1388/10/22منظور از کلمه روح در علوم مختلف متفاوت بوده و این واژه در هر علمی معنای اصطلاحی خاص خود را دارد و در اصطلاح قرآنی نیز معنایی خاص از آن مورد نظر است که با تعبیرات متفاوتی بکار برده شده است.
-
ثواب نماز اول وقت را از نظر ائمه (ع) و علما بیان کنید؟
88607 درایه الحدیث 1390/02/28درباره خواندن نماز در اول وقت، آثار و ثواب های زیادی قرار داده شده است؛ مانند: دو برابر شدن ثواب نماز، مورد محبت الاهی قرار گرفتن و ... .علما هم با توجه به همین موضوع، مردم را سفارش به انجام نماز در اول ...
-
در صورتی که ندانیم کدام یک از فرش های مسجد نجس شده است، چگونه باید آنها را تطهیر کرد؟
9738 Laws and Jurisprudence 1388/02/16پاسخ دفاتر مراجع عظام حفظهم الله به شرح زیر می باشد:دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):در فرض سؤال تمام فرش های مذکور شسته شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):بله باید تمام فرشها شسته شوند تا یقین حاصل شود.دفتر حضرت آیت الله ...
-
اصل تطابق در علم اصول یعنی چه؟
7644 General Terms 1393/03/26هرگاه در مطابقت اراده استعمالى متکلم با اراده جدّى او، شک کنیم؛ یعنى شک کنیم که آیا متکلم همان معناى مفهوم از لفظی را که استعمال نموده، اراده کرده است یا معناى دیگرى را؟ اصل کلّى که بناى عقلا بر آن است، تطابق اراده جدّى با اراده استعمالى ...
-
آیا طبق نظر آیت الله خامنه ای، حضور زن آرایش کرده (چیدن ابرو، سرمه کشیدن و استفاده از کحل) در اجتماع و معرض دید نامحرم، جایز است؟ اگر آرایش کم باشد، چه حکمی دارد؟
90374 Laws and Jurisprudence 1385/10/201 و 2: جایز نیست و تفاوتی میان انواع وسیلهی زینت نیست. 3: اگر عرفاً زینت محسوب میشود، جایز نیست. [1] [1] ـ استفتا از دفتر آیتالله العظمی خامنهای مد ظله العالی. ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889205 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
775566 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
748248 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
669388 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
653565 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
645572 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
592542 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
578850 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
562608 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562483 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...