اصطلاحات و مدخل ها
-
حرّ بن یزید ریاحی
2506 شخصیتها
«حُرّ بن یزید» از افراد سرشناس شهر کوفه بود که که نظر به انتسابش به تیرههای انشعابی سلسلهوار قبیلهاش با عناونی چون «ریاحی»، «تمیمی»، «یربوعی»، «نهشلی» و «حنظلی» شناخته میشد. بعد از حرکت امام حس
-
حرف جر ، حروف جاره ، جار و مجرور
144 ادبیات
در ادبیات عرب، «حروف جاره» یا «حروف جر» حرفهایی هستند که تنها بر سر اسمها در میآیند و آنها را مجرور میکنند. حروف جر بر اساس نظر مشهور، هفده حرفاند.
-
حرف عطف، عاطف، معطوف علیه
63 ادبیات
حروف عاطفه، حرفهایی هستند كه دو جمله و يا دو اسم را به هم ربط میدهند. به كلمه و جمله قبل از حروف عطف، «معطوف عليه» میگويند که خود میتواند دارای نقشهای مختلفی مانند فاعل، مبتدا، خبر و ... باشد.
-
حرکت جوهری
3315 اصطلاحات فلسفی
منظور از حرکت، خروج تدریجی شیء از قوه به فعل است. و مراد از جوهر، آن ماهیتی است که برای ایجاد شدن در خارج نیازمند به موضوع نیست، برخلاف عَرَض که برای ایجاد شدن در خارج به موضوع نیاز دارد. رنگ سفید
-
حروف مشبهة بالفعل
2991 ادبیات
حروف مشبهة بالفعل که از مجموعه «نواسخ» است، شامل پنج حرف بوده که بر سر مبتدا و خبر وارد شده و اولی را منصوب و دومی را مرفوع میکنند. این حروف عبارتاند از: «إنَّ»، «أنَّ»، «لیت»، «لکنَّ»و «لعلَّ»
-
حروف مقطعه
3797 سرفصلهای قرآنی
در ابتدای 29 سوره از سورههای قرآن، یک یا چند حرف از حروف الفبا وجود دارد، که مجموعاً 78 حرف است که با حذف مکررات 14 حرف میشود؛ یعنی نصف حروف هجاء عربی که مجموعا 28
-
حزن و اندوه(غم و غصه)
11831 سرفصلهای قرآنی
«حزن»، جمع آن «احزان»؛ در زبان فارسی به معنای «اندوه»، «غم» بوده، و در مقابل «شادی» قرار میگیرد.
غم و اندوه، حالتی است که ناگزیر در همۀ انسانها وجود دارد و هر انسانی در طول زندگانی خود با
-
حسادت ، حسد
3983 سرفصلهای قرآنی
«حسادت» و یا «حسد»، روحیه خواری و خودکمبینی است که فرد حسود در خود میبینید و به دنبال آن آرزو میکند که نعمت واقعی یا خیالی را که فرد دیگر دارد، از او گرفته شود، حال چه آن نعمت واقعی یا خیالی را
-
حسن و قبح عقلی
1340 اصطلاحات کلامی
در اصطلاح علم کلام، پذیرش و یا نپذیرفتن «حسن و قبح عقلی» به این معنا است كه آيا عقل در ادراک حسن و قبح و یا شناخت نیکیها و زشتیها «استقل
-
حسود
1870 سرفصلهای قرآنی
رجوع کنید: «حسادت».
-
حسین بن عبدالله بن جعفر
1510 شخصیتها
-
حصر ، حصر حکمی و موضوعی ، حصر عقلی و استقرایی ، حصر حقیقی و اضافی
2880 اصطلاحات فقهی - اصولی
اصطلاح «حصر»، بیشتر در علوم ادبی کاربرد دارد، و عبارت است از: اختصاص دادن چیزی به چیز دیگر به طریق مخصوص. به عبارت دیگر، اثبات حکمی برای موردی معین و نفی آن حکم از موارد دیگر است.
به عنوان
-
حضانت
2886 اصطلاحات فقهی - اصولی
«حضانت» از ریشه «حضن» گرفته میشود که در لغت به «فاصله زیر بغل تا پهلو» گفته میشود. «احتضان» هم به معنای حمل کردن اشیاء میباشد. «الحضانة» - و یا در نگارش فارسی، «حضانت» - به فعالیتهای مرتبط با ت
-
حضرات خمس
2765 اصطلاحات عرفانی
از نگاه اهل عرفان، تمام عالم وجود را میتوان در پنج رتبه و یا پنج حضرت طبقهبندی کرد: حضرت غیب مطلق حضرت اول وجود حق تعالی است که بدون فنای ذهنیات و هر وجودی ظاهری، این مرتبه قابل درک نیست. چراکه ه
-
حضرت آدم (ع)
17509 سرفصلهای قرآنی
حضرت آدم(ع) اولین فرد از نسل فعلی انسان بوده و از این رو به حضرتشان «ابوالبشر» نیز میگویند. خداوند ایشان را از خاک آفرید و به فرشتگان دستور داد تا به او که قرار بود خلیفهاش در زمین باشد سجده کنند
-
حضرت ابراهیم (ع)
33535 سرفصلهای قرآنی
حضرت ابراهیم(ع) از پیامبران اولوالعزم و دارای شریعت و کتاب مستقل بود. نام ابراهیم(ع) و داستان زندگی آنحضرت در قرآن کریم فراوان و در سورههای مختلف بیان شده است.
معروفترین لقب حضرت ابراهیم
-
حضرت ادریس (ع)
3904 سرفصلهای قرآنی
از جمله پیامبرانی که نام وی در قرآن کریم آمده، حضرت ادریس(ع) است.نام إدریس نبیّ دو بار در قرآن آمده و با اوصاف صدّیق، نبیّ، صابر و صالح از او تکریم شده است. امام صادق(ع) به نقل از پیامبر اسلام(ص)
-
حضرت اسحاق (ع)
4874 سرفصلهای قرآنی
اسحاق نبی(ع) دومین فرزند حضرت ابراهیم(ع) و برادر حضرت اسماعیل(ع) میباشد. نام مادر آنحضرت؛ ساره(س) است. ساره یکی از بانوان بزرگ و مشهور تاریخ است که دختر لاحج نبی(ع) بود.
براساس گزارش قرآن
-
حضرت اسماعیل (ع)
7048 سرفصلهای قرآنی
حضرت اسماعیل(ع) فرزند بزرگ حضرت ابراهیم(ع) و هاجر(س) است.
قرآن کریم ایشان را پیامبری الهی دانسته که به همراه پدرشان در ساخت و نگهداری خانه کعبه و ترویج آیین توحید، نقشی اساسی داشتند. و بنا
-
حضرت الیاس (ع)
4339 سرفصلهای قرآنی
حضرت الیاس(ع) از جمله پیامبران الهی است که قرآن در دو مورد از او نام میبرد؛ در یک مورد او را از صالحان دانسته و در آیه دیگری، نام او را از پیامبران بر میشمرد و به صورت مختصر داستان او و دعوت قومش
-
حضرت ایوب (ع)
3786 سرفصلهای قرآنی
حضرت ایوب(ع) از پیامبرانی است که قرآن کریم او را به عنوان مظهر صبر و استقامت در راه خدا معرفی میکند و آنچه از این کتاب مقدس در مورد زندگی حضرتشان آمده، مهمترین بخش قطعی و تردیدناپذیر زندگی ایشان
-
حضرت جرجیس(ع)
2139 پیامبران
جرجيس(ع) یکی ازپیامبران بنیاسرائیل از سرزمین فلسطین بود که خداوند او را بعد از حضرت عیسی(ع) به پیامبری برانگیخت و مأمورش کرد تا به سوی پادشاه موصل رفته و او را به توحید دعوت کند. تاریخ دقیق رسالت
-
حضرت حزقیل(ع)
2581 پیامبران
حزقیل(ع)، سومين خليفه ازجانشینان حضرت موسی(ع) پس ازيوشع و كالب بن يوفنا بود که به نبوّت بنیاسرائیل مبعوث شد. او پسر بوذى(بوزی، یا نوری) بود و به او «ابن العجوز» هم میگفتند؛ زیرا مادرش پیرزنى عقیم
-
حضرت خضر (ع)
5736 سرفصلهای قرآنی
قرآن کریم صريحاً نامى از حضرت خضر(ع) نبرده است، اما آیهای وجود دارد که به سرگذشت فردی پرداخته و او را تنها به عنوان «بندهای از بندگان خدا» معرفی میکند که مورد رحمت الهی قرار گرفته و عالم به اسرا
-
حضرت دانیال (ع)
2805 پیامبران
دانیال نبی(ع) از پیامبرانی است که در قرآن به نامش اشاره نشده، اما روایات بسیاری در ارتباط با ایشان وجود دارد. براساس بیشتر روایات، آنحضرت معاصر با بخت النصر، پادشاه ستمکار بابل بود و از طرف او مو
-
حضرت داوود (ع)
7271 سرفصلهای قرآنی
حضرت داوود(ع) از پیامبران بزرگ بنیاسرائیل است که در سرزمین «بیت لحم» فلسطین، دیده به جهان گشود. قرآن کریم به پیامبری داوود(ع) و نزول وحی بر آنحضرت و داشتن کتابی آ
-
حضرت ذو الکفل (ع)
1742 سرفصلهای قرآنی
رجوع کنید: «حزقیل(ع)».
-
حضرت زکریا (ع)
5512 سرفصلهای قرآنی
حضرت زکریا(ع) از پیامبران برجسته بنی اسرائیل و از نوادگان حضرت داوود(ع) است که نام او هفت مرتبه در قرآن کریم آمده است.
همسر او «اشیاع» خاله «مریم بنت عمران» بوده و بعدها سرپرستی مریم(س) نی
-
حضرت سلیمان (ع)
13554 سرفصلهای قرآنی
سلیمان نبی(ع) از پیامبران بزرگ بنی اسرائیل بود که در سرزمین فلسطین و در شهر «بیت لحم» دیده به جهان گشود.
او فرزند داوود نبی(ع) بود که خداوند حكومت بینظیر و بسیار وسیعی را در اختیار او قر
-
حضرت شعیب (ع)
10768 سرفصلهای قرآنی
حضرت شعیب(ع) -که نامش ده بار در قرآن کریم ذکر شده است-، یکی از پیامبران الهی بود که بعد از حضرت هود(ع) و حضرت صالح(ع) به دنیا آمد و معاصر با حضرت موسی(ع) بوده و دخترش نیز به همسری موسی(ع) درآمد. او
-
حضرت صالح (ع)
16157 سرفصلهای قرآنی
حضرت صالح(ع) پیامبری است که نام او بارها در قرآن تکرار و به بخشی از داستان او نیز پرداخته شده است؛ از اینرو تردیدی در وجود چنین پیامبری وجود ندارد. بر اساس برخی گزارشها، نام کامل ایشان «صالح بن
-
حضرت عزیر (ع)
2634 سرفصلهای قرآنی
«عزیر» از نسل هارون پیامبر(ع) و یکی از پیامبران بنی اسرائیل است. در قرآن کریم یک مرتبه به نام عزیر(ع) تصریح شده است.
«عزير» در لغت عرب مترادف با «عزرا» در لغت يهود است که هنگام ورود به این
-
حضرت عیسی (ع)
16139 سرفصلهای قرآنی
حضرت عیسای مسیح(ع) از بزرگترین پیامبران الهی است. میلاد حضرتشان حدود پنج قرن قبل از میلاد پیامبر اسلام(ص) بوده و مبدأ سال میلادی میباشد. مادرش مریم بنت عمران(س)، بدون آنکه شوهری داشته باشد، عیسی
-
حضرت لقمان (ع)
3178 سرفصلهای قرآنی
لقمان؛ حکیمی بزرگ بود که در آیات قرآن و روایات، نصایح و گفتارهای نغز بسیاری از او نقل شده است. در مورد نَسَب او نقلهای مختلفی وجود دارد؛ برخی از منابع او را لقمان بن عنقاء بن سدون معرفی کرده، و ب
-
حضرت لوط (ع)
17916 سرفصلهای قرآنی
حضرت لوط(ع)، یکی از پیامبران بزرگ و معاصر با حضرت ابراهیم(ع) بود. نام این پیامبر 27 بار در قرآن مجید ذکر شده است. وی بر شريعت ابراهيم(ع) بوده، و اولین فردی بود که به آنحضرت ایمان آورد. در نسبت حضر