اصطلاحات و مدخل ها
-
خزیمة بن ثابت (ذو الشهادتین)
1622 شخصیت‌ها
«خزيمة بن ثابت بن فاكه بن ثعلبة بن ساعدة بن عامر»، مادرش «كبشة بنت أوس از بنی ساعده»، با کنیه‌ی ابا عماره، یکی از خواص اصحاب پیامبر اسلام(ص)<
-
خسران ، خاسر ، خسارت
11156 سرفصل‌های قرآنی
«خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آن‌را به معنای هلاکت گرفته‌اند، از آن جهت بوده که نتیجه
-
خشوع
5773 سرفصل‌های قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این رو می‌توان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خضوع
3683 سرفصل‌های قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این رو می‌توان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خفینة بن قیس
1591 شخصیت‌ها
بر اساس برخی گزارش‌ها «خفینة بن قیس» یکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا بود.
البته برخی نام ایشان را «حبشی» یا «حبشه»
-
خلسه
2475 اصطلاحات عرفانی
خلسه عرفانی، حالتی ناب است که حاصل رهایی انسان از «مَن محدود» و پر از عذاب، و رسیدن به «مَن حقیقی» و اتحاد با آن است.
پرسش مرتبط: fa12776
-
خلقت ، آفرینش ، هستی
30758 سرفصل‌های قرآنی
خلقت به معنای آفرینش و پدید آوردن است. مشتقات ریشه «خلق» در قرآن کریم فراوان به کار رفته تا از این طریق بندگان به خالق نظام هستی متوجه شوند و از خلود (ابدیت، جاودانگی)
17579 سرفصل‌های قرآنیواژه «خلود» از ریشه «خلد» در لغت به معناى دور شدن و خودداری از قرار گرفتن در موقعیتی است که چيزها را در معرض فساد قرار می‌دهد که نتیجه‌اش باقى‌ماندن بر ویژگی اولیه و تازگی خواهد بود. عرب هر چيزى را
- خلیفه (خلیفة الله)
5645 سرفصل‌های قرآنیاصطلاح «خلیفه» از ریشه «خلف» به معنای پشت‌سر، گرفته شده و به معنای جانشینی است. جانشینی گاه در امور حسی است، مانند این آیه قرآن «جَعَلَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ خِلْفَة (شب و روز را جانشین یکدیگر قرا
- خمر، شراب (مشروبات الکلی) ، مستی
12059 سرفصل‌های قرآنیگرچه «خمر» بیشتر در شراب تولیدشده از انگور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در معنایی وسیع‌تر به هر مايع مست كننده‌ای خمر می‌گویند، خواه از انگور گرفته شده باشد، يا از كشمش، خرما، و يا هر چيز ديگر، ا
- خنده ، لبخند ، ضحک ، تبسم
3418 سرفصل‌های قرآنیمادهی «ضحک» و مشتقات آن که به معنای خنده بوده و 9 مرتبه در قرآن بیان شده است. آنچه از مجموع متون خوارج
5118 فرقه‌ها، مذهب‌ها، گروه‌ها«خوارج» یکی از پرحاشیه‌ترین گروه‌هایی به شمار می‌آیند که در تاریخ اسلام ظهور نمودند. آغاز شکل‌گیری این فرقه، هنگام پایان جنگ صفین بود که
- خودکشی ، انتحار
4040 سرفصل‌های قرآنیحیات و زندگی، هدیه‌ی ارزش‌مندی است که از طرف پروردگار به انسان داده شده است. این هدیه، در واقع فرصتی است که انسان با کمک آن بتواند به بالا
- خوف(ترس، وحشت، رعب)
25593 سرفصل‌های قرآنیخوف به معنای ناراحتی قلب و ترس و وحشت از رخدادی ناپسند است که ممکن است در آینده رخ دهد: «تألم القلب و احتراقه بسبب توقع المکروه فی الاستقبال مشکوک الوقوع».
خوف و هراس دو گونه است: خوف و هرا
- خیانت ، خائن
4305 سرفصل‌های قرآنی«خیانت» در لغت به معنای مخالفت با حق و پیمان است که معمولا به صورت پنهانی انجام می‌شود و فرد خیانت‌کار، خائن نامیده می‌شود.
خیانت
- دحو الارض
1684 سرفصل‌های قرآنیبر اساس برخی گزارش‌ها، روز بیست و پنجم ذیقعده، هم‌زمان با آغاز دحوالارض است. «دَحو» به معنای بسط و گسترش است. بعضی نیز آن‌را به معنای تکان‌دادن چیزی از محل اصلی‌اش تفسیر کرده‌اند.
منظور از
- دروغگو دشمن خداست
1394 ضرب المثلهادر دین اسلام، دروغ عنوان امری بسیار ناپسند معرفی شده تا جایی که این واقعیت که «دروغگو دشمن خداست» به عنوان یک ضرب المثل در جامعه اسلامی مورد پذیرش قرار گرفته است.
برای دریافت اطلاعات بیشت
- دعا ، دعوت
29264 سرفصل‌های قرآنیدعاء در لغت به معنای خواندن و یا درخواست است که می‌تواند در دعوت مردم به سوی خداوند و کار خیر و حتی در غیر ارتباط‌های معنوی نیز مورد استفاده قرار گیرد، اما در آموزه‌های دینی، دعا و نيايش، عبادتی مع
- دلایل و برهان‌های اثبات پروردگار
2456 سرفصل‌های قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهان‌هایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- دلیل اخص از مدعا
2634 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که برای اثبات مدعا اقامه می‌شود، تنها بخشی از آن را ثابت کند؛ گفته می‌شود که «دلیل اخص از مدعاست».
- دلیل اعم از مدعا
2135 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که اقامه می‌شود، علاوه بر آنکه مدّعا را ثابت کرده، اثبات‌کننده موارد دیگری غیر از مدعا نیز باشد، گفته می‌شود که «دلیل اعم از مدعاست».
- دنیا
20395 سرفصل‌های قرآنیواژهی «دنیا» مؤنث «ادنی»، که اگر از ریشه‌ی «دنی» باشد به معنای پست، و اگر از ریشه‌ی «دنو» باشد به معنای نزدیک‌تر است. این واژه در قرآن كریم در قالب صفت آمده است؛ ما
- دور
2605 اصطلاحات فلسفی«دَوْر» (به فتح اول و سکون ثانی) از اصطلاحات منطق و فلسفه است که در سایر علوم بویژه فقه و اصول نیز کاربرد زیادی دارد. دور عبارت است از: این‌که موجود شدن چیزی در نهایت، وابسته به مو
- دور مصرح
1632 اصطلاحات فلسفی«دور مُصَرَّح» همان دور بدون واسطه است. رجوع کنید: مدخل «دَوْر».
- دور مضمر
1820 اصطلاحات فلسفیبه دور با واسطه «دَوْر مُضمَر» می‌گویند. مثلاً هر گاه "الف" متوقف بر "ب" باشد و "ب" متوقف بر "ج" و "ج" متوقف بر "دال" و "دال" متوقف بر "الف" باشد. رجوع کنید: مدخل دوری و دوستی
1767 ضرب المثلهااین ضرب المثل نشانگر آن است که اگر افرادی این ظرفیت اخلاقی را ندارند که برخی رفتارهای نامناسب همسایگان خویشاوند خود را تحمل کنند، بهتر است در کنار هم نباشند تا زمینه کمتری برای این کدورت‌ها پدید آی
- دین ، مذهب ، یوم الدین
17685 سرفصل‌های قرآنیگرچه «دين» در معنای عام آن به معنای هرنوع عقیده است، مانند آنجا که گفته می‌شود: «لکم دینکم و لی دین»، اما دین واقعی به معنای مجموعه‌ای از عقايد، اخلاق، قوانين و مقررات اجرايی است كه خداوند آن‌را ب
- ذبح
3254 اصطلاحات فقهی - اصولی«ذبح» در لغت به معنای پاره‌كردن گلو است و در استعمال قرآنی هم برای بریدن گلوی انسان‌ها مورد استفاده قرار گرفته است آنجا که ذکر
14672 سرفصل‌های قرآنی«ذکر» که در مقابل «نسیان» و فراموشی قرار دارد، به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آواز، ثنا، دعا، ورد و ... است که يكى از زيباترين جلوه‌هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسیترين راههاى
- ذمّ شبیه به مدح
1763 ادبیاتیکی از زیرشاخه‌های «دانش بدیع» و یکی از آرایه‌های ادبی کلام و زیبا سازی سخن، نکوهش شدید با سخنی است که به ظاهر شبیه ستایش می‌باشد. به این نوع از نکوهش، «ذمّ شبیه به مدح» می‌گویند. در این روش، فرد ب
- ذو القرنین (ع)
6377 سرفصل‌های قرآنییکی از شخصیت‌هایی که در قرآن از او یاد شده و گزارش‌هایی در مورد او ارائه شده است، شخصی به نام «ذو القرنین» است. درباره این‌که نام اصلی او چیست و منطبق بر کدام شخصیت تاریخی شناخته‌شده است، بین مفسرا
- رابطه خدن
1648 سرفصل‌های قرآنیرابطه خدن، رابطه دوستانه نامشروع بین زن و مرد است و «أخدان» که در قرآن مورد استفاده قرار گرفته است، جمع «خدن» به معناى رفيق است و بیشتر در مورد افرادی استعمال می‌شود كه تنها از روى شهوت رفيق می‌شو
- رافع مولی شنده
1667 شخصیتهاراهب ، رهبانیت
3549 سرفصل‌های قرآنیرهبانیت به معنای کناره‌گیری از مردم و گوشه‌نشینی است، و راهب به کسی گفته می‌شود که از مردم دوری کرده و کنج عزلت اختیار کند. رهبانیت از آموزه‌های مسیحیت تحریف شده است که مفاسد زیادی را به دنبال دارد
- رجاء ، امید
پرسش های اتفاقی
-
خداوند خلق می‌کند انسان هم این کار را می‌کند! فرق بین این دو خلق چیست؟
24605 خلقت انسان 1392/11/17اولاً: ماده اولیه خلقت را تنها خدا خلق کرده و انسان اگر چیزی را خلق می‌کند تنها با استفاده از این مواد است. ثانیاً: این خلقت و اختراع انسان نیز تنها در صورتی امکان پذیر است که خدا مجاز شمرده باشد؛ یعنی بدون اذن و کمک الهی کسی ...
-
پایان دادن به قرائت قرآن با گفتن «صدق الله العظیم» چه حکمی دارد؟
39526 Laws and Jurisprudence 1392/08/18هر دو عبارت «صدق الله العلی العظیم» و «صدق الله العظیم»در پایان قرائت قرآن، پسندیده و مستحب است، اما برخی تعصبات باعث شده تا شیعه و سنی هر کدام به یکی از این عبارات بسنده کنند: 1. ممکن است اهل سنت، آوردن کلمه « العلی» را ترویج گرایشهای ...
-
مراد از کفاره تأخیر چیست؟
663 قضای روزه و کفارات 1403/12/26اگر انسان در ماه رمضان به دلایل موجه و مشروعی روزه نگیرد، و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود، اما با این وجود، روزه‌های فوت شده را ظرف یک سال و تا ماه رمضان آینده قضا نکرده و آن را به سال‌های بعد موکول کند، ...
-
در وضو، شستن دست و صورت برای مرتبه سوم چه حکمی دارد؟ منظور از مرتبه اول و دوم چیست؟
113756 Laws and Jurisprudence 1390/11/03شستن صورت و دستها در وضو، برای مرتبۀ اوّل واجب و مرتبۀ دوّم جایز[1] و مرتبۀ سوّم و بیشتر از آن، حرام مى‌باشد.[2]حال اگر برای مرتبه سوم اعضای وضو را بشوید، درباره صحت یا بطلان وضو باید گفت:در دو صورت وضو باطل است، اول آنکه به ...
-
چرا در جامعه ایران پوشیدن لباس های روشن و تند برای خانم ها مشکل آفرین است؟
21211 Laws and Jurisprudence 1388/04/22اساسا؛ لباس برای پوشش و متانت انسان ها بوده و از میان تمام موجودات زنده، این تنها انسان است که علاوه بر پوشش طبیعی بدن خود، لباسی بر تن خود نموده تا علاوه بر محافظت او از گرما و سرما، نشانگر شخصیت او نیز باشد و این ...
-
در دانش اصول فقه، معنای «اشتراک» چیست و چند قسم دارد؟
8934 General Terms 1398/02/22در دانش اصول، «اشتراک» را به نوعی در مقابل «ترادف» در نظر می‌گیرند، بدین ترتیب که اگر چند واژه دارای یک معنا باشند آن واژه‌ها را «مترادف» می‌گویند، مثل واژه‌های «انسان» و «بشر» که هر دو به یک معنا هستند. اما «اشتراک» عبارت است ...
-
شیوه تبلیغ اسلام چگونه بوده است؟
38692 معصومین 1387/12/01تبلیغ به معنای رساندن پیام است و از آنجا که رسالت همه انبیاى الهى بویژه پیامبر گرامی اسلام (ص) هدایت انسان ها از تاریکى ها به سوى نور بوده است تبلیغ در اسلام به عنوان وسیله اى که پیام خدا را به بندگانش مى رساند اهمیّت بسیار دارد. روش های ...
-
چرا گوشت خوک در ادیان الهی قبل از اسلام حرام نبود؟
25913 غذای غیر مسلمانان 1394/06/25بر اساس تعالیم اسلام، ادیان الهی دارای شریعت بودند. در این شرایع بنابر مصالح و مفاسد، حکم به تحریم گوشت برخی از حیوانات شده است. با توجه به مفسده‌ای که در گوشت خوک وجود دارد، در دین یهود حرام و نجس اعلام شده و خوردن آن ...
-
آیا حدیثی با این مضمون که اگر کار خوبی را که قلبا دوست دارید انجام دهید، نمی‌توانید انجام دهید، سعی کنید اظهار به آن کار خوب کنید در منابع روایی وجود دارد؟
7702 درایه الحدیث 1391/08/01روایاتی به این مضمون در منابع حدیثی وجود دارد که در این‌جا دو نمونه از آن‌را ذکر می‌کنیم: ۱. قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع): «کَفَى بِالْحِلْمِ نَاصِراً وَ قَالَ إِذَا لَمْ تَکُنْ حَلِیماً فَتَحَلَّم»؛[1] امام صادق(ع) فرمود: بردبارى براى یارى کافى ...
-
روایاتی که حضرات آدم(ع) هنگام خروج از بهشت ، یعقوب(ع) هنگام دوری از فرزندش، یوسف(ع) در زندان، فاطمه(س) و سجّاد(ع) به خاطر پدرانشان را به عنوان بکّاؤون(بسیار گریه‌کنندگان) معرفی می‌کند، تا چه اندازه معتبر است؟
11168 درایه الحدیث 1397/06/18روایتی در برخی منابع وجود دارد که برخی از شخصیّت‌های والای معصوم، آن‌قدر گریه کردند که به «بکّاء(بسیار گریان)» شناخته شده‌اند. «بکّاء» صیغه مبالغه «باکی» به معنای گریان است: از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: «کسانی که بسیار گریان بودند، پنج نفرند: آدم، یعقوب، یوسف، فاطمه ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893100 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
799839 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
764011 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
686307 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661559 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650203 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
603819 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580720 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
576913 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565764 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- خلیفه (خلیفة الله)
