اصطلاحات و مدخل ها
-
خزیمة بن ثابت (ذو الشهادتین)
1667 شخصیت‌ها
«خزيمة بن ثابت بن فاكه بن ثعلبة بن ساعدة بن عامر»، مادرش «كبشة بنت أوس از بنی ساعده»، با کنیه‌ی ابا عماره، یکی از خواص اصحاب پیامبر اسلام(ص)<
-
خسران ، خاسر ، خسارت
11494 سرفصل‌های قرآنی
«خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آن‌را به معنای هلاکت گرفته‌اند، از آن جهت بوده که نتیجه
-
خشوع
5955 سرفصل‌های قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این رو می‌توان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خضوع
3786 سرفصل‌های قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این رو می‌توان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خفینة بن قیس
1641 شخصیت‌ها
بر اساس برخی گزارش‌ها «خفینة بن قیس» یکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا بود.
البته برخی نام ایشان را «حبشی» یا «حبشه»
-
خلسه
2522 اصطلاحات عرفانی
خلسه عرفانی، حالتی ناب است که حاصل رهایی انسان از «مَن محدود» و پر از عذاب، و رسیدن به «مَن حقیقی» و اتحاد با آن است.
پرسش مرتبط: fa12776
-
خلقت ، آفرینش ، هستی
31920 سرفصل‌های قرآنی
خلقت به معنای آفرینش و پدید آوردن است. مشتقات ریشه «خلق» در قرآن کریم فراوان به کار رفته تا از این طریق بندگان به خالق نظام هستی متوجه شوند و از خلود (ابدیت، جاودانگی)
18136 سرفصل‌های قرآنیواژه «خلود» از ریشه «خلد» در لغت به معناى دور شدن و خودداری از قرار گرفتن در موقعیتی است که چيزها را در معرض فساد قرار می‌دهد که نتیجه‌اش باقى‌ماندن بر ویژگی اولیه و تازگی خواهد بود. عرب هر چيزى را
- خلیفه (خلیفة الله)
5794 سرفصل‌های قرآنیاصطلاح «خلیفه» از ریشه «خلف» به معنای پشت‌سر، گرفته شده و به معنای جانشینی است. جانشینی گاه در امور حسی است، مانند این آیه قرآن «جَعَلَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ خِلْفَة (شب و روز را جانشین یکدیگر قرا
- خمر، شراب (مشروبات الکلی) ، مستی
12501 سرفصل‌های قرآنیگرچه «خمر» بیشتر در شراب تولیدشده از انگور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در معنایی وسیع‌تر به هر مايع مست كننده‌ای خمر می‌گویند، خواه از انگور گرفته شده باشد، يا از كشمش، خرما، و يا هر چيز ديگر، ا
- خنده ، لبخند ، ضحک ، تبسم
3542 سرفصل‌های قرآنیمادهی «ضحک» و مشتقات آن که به معنای خنده بوده و 9 مرتبه در قرآن بیان شده است. آنچه از مجموع متون خوارج
5420 فرقه‌ها، مذهب‌ها، گروه‌ها«خوارج» یکی از پرحاشیه‌ترین گروه‌هایی به شمار می‌آیند که در تاریخ اسلام ظهور نمودند. آغاز شکل‌گیری این فرقه، هنگام پایان جنگ صفین بود که
- خودکشی ، انتحار
4161 سرفصل‌های قرآنیحیات و زندگی، هدیه‌ی ارزش‌مندی است که از طرف پروردگار به انسان داده شده است. این هدیه، در واقع فرصتی است که انسان با کمک آن بتواند به بالا
- خوف(ترس، وحشت، رعب)
26437 سرفصل‌های قرآنیخوف به معنای ناراحتی قلب و ترس و وحشت از رخدادی ناپسند است که ممکن است در آینده رخ دهد: «تألم القلب و احتراقه بسبب توقع المکروه فی الاستقبال مشکوک الوقوع».
خوف و هراس دو گونه است: خوف و هرا
- خیانت ، خائن
4461 سرفصل‌های قرآنی«خیانت» در لغت به معنای مخالفت با حق و پیمان است که معمولا به صورت پنهانی انجام می‌شود و فرد خیانت‌کار، خائن نامیده می‌شود.
خیانت
- دحو الارض
1751 سرفصل‌های قرآنیبر اساس برخی گزارش‌ها، روز بیست و پنجم ذیقعده، هم‌زمان با آغاز دحوالارض است. «دَحو» به معنای بسط و گسترش است. بعضی نیز آن‌را به معنای تکان‌دادن چیزی از محل اصلی‌اش تفسیر کرده‌اند.
منظور از
- دروغگو دشمن خداست
1448 ضرب المثلهادر دین اسلام، دروغ عنوان امری بسیار ناپسند معرفی شده تا جایی که این واقعیت که «دروغگو دشمن خداست» به عنوان یک ضرب المثل در جامعه اسلامی مورد پذیرش قرار گرفته است.
برای دریافت اطلاعات بیشت
- دعا ، دعوت
30306 سرفصل‌های قرآنیدعاء در لغت به معنای خواندن و یا درخواست است که می‌تواند در دعوت مردم به سوی خداوند و کار خیر و حتی در غیر ارتباط‌های معنوی نیز مورد استفاده قرار گیرد، اما در آموزه‌های دینی، دعا و نيايش، عبادتی مع
- دلایل و برهان‌های اثبات پروردگار
2514 سرفصل‌های قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهان‌هایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- دلیل اخص از مدعا
2707 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که برای اثبات مدعا اقامه می‌شود، تنها بخشی از آن را ثابت کند؛ گفته می‌شود که «دلیل اخص از مدعاست».
- دلیل اعم از مدعا
2221 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که اقامه می‌شود، علاوه بر آنکه مدّعا را ثابت کرده، اثبات‌کننده موارد دیگری غیر از مدعا نیز باشد، گفته می‌شود که «دلیل اعم از مدعاست».
- دنیا
21235 سرفصل‌های قرآنیواژهی «دنیا» مؤنث «ادنی»، که اگر از ریشه‌ی «دنی» باشد به معنای پست، و اگر از ریشه‌ی «دنو» باشد به معنای نزدیک‌تر است. این واژه در قرآن كریم در قالب صفت آمده است؛ ما
- دور
2689 اصطلاحات فلسفی«دَوْر» (به فتح اول و سکون ثانی) از اصطلاحات منطق و فلسفه است که در سایر علوم بویژه فقه و اصول نیز کاربرد زیادی دارد. دور عبارت است از: این‌که موجود شدن چیزی در نهایت، وابسته به مو
- دور مصرح
1685 اصطلاحات فلسفی«دور مُصَرَّح» همان دور بدون واسطه است. رجوع کنید: مدخل «دَوْر».
- دور مضمر
1866 اصطلاحات فلسفیبه دور با واسطه «دَوْر مُضمَر» می‌گویند. مثلاً هر گاه "الف" متوقف بر "ب" باشد و "ب" متوقف بر "ج" و "ج" متوقف بر "دال" و "دال" متوقف بر "الف" باشد. رجوع کنید: مدخل دوری و دوستی
1814 ضرب المثلهااین ضرب المثل نشانگر آن است که اگر افرادی این ظرفیت اخلاقی را ندارند که برخی رفتارهای نامناسب همسایگان خویشاوند خود را تحمل کنند، بهتر است در کنار هم نباشند تا زمینه کمتری برای این کدورت‌ها پدید آی
- دین ، مذهب ، یوم الدین
18290 سرفصل‌های قرآنیگرچه «دين» در معنای عام آن به معنای هرنوع عقیده است، مانند آنجا که گفته می‌شود: «لکم دینکم و لی دین»، اما دین واقعی به معنای مجموعه‌ای از عقايد، اخلاق، قوانين و مقررات اجرايی است كه خداوند آن‌را ب
- ذبح
3361 اصطلاحات فقهی - اصولی«ذبح» در لغت به معنای پاره‌كردن گلو است و در استعمال قرآنی هم برای بریدن گلوی انسان‌ها مورد استفاده قرار گرفته است آنجا که ذکر
15079 سرفصل‌های قرآنی«ذکر» که در مقابل «نسیان» و فراموشی قرار دارد، به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آواز، ثنا، دعا، ورد و ... است که يكى از زيباترين جلوه‌هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسیترين راههاى
- ذمّ شبیه به مدح
1842 ادبیاتیکی از زیرشاخه‌های «دانش بدیع» و یکی از آرایه‌های ادبی کلام و زیبا سازی سخن، نکوهش شدید با سخنی است که به ظاهر شبیه ستایش می‌باشد. به این نوع از نکوهش، «ذمّ شبیه به مدح» می‌گویند. در این روش، فرد ب
- ذو القرنین (ع)
6508 سرفصل‌های قرآنییکی از شخصیت‌هایی که در قرآن از او یاد شده و گزارش‌هایی در مورد او ارائه شده است، شخصی به نام «ذو القرنین» است. درباره این‌که نام اصلی او چیست و منطبق بر کدام شخصیت تاریخی شناخته‌شده است، بین مفسرا
- رابطه خدن
1690 سرفصل‌های قرآنیرابطه خدن، رابطه دوستانه نامشروع بین زن و مرد است و «أخدان» که در قرآن مورد استفاده قرار گرفته است، جمع «خدن» به معناى رفيق است و بیشتر در مورد افرادی استعمال می‌شود كه تنها از روى شهوت رفيق می‌شو
- رافع مولی شنده
1726 شخصیتهاراهب ، رهبانیت
3662 سرفصل‌های قرآنیرهبانیت به معنای کناره‌گیری از مردم و گوشه‌نشینی است، و راهب به کسی گفته می‌شود که از مردم دوری کرده و کنج عزلت اختیار کند. رهبانیت از آموزه‌های مسیحیت تحریف شده است که مفاسد زیادی را به دنبال دارد
- رجاء ، امید
پرسش های اتفاقی
-
اگر صلوات و سلام بر پیامبران و امامان را به صورت مختصر(ص، ع، س و ...) بنگاریم، آیا مرتکب گناه شده‌ایم؟!
1185 حدیث 1403/09/04در ابتدای پاسخ باید به چند نکته اشاره کرد:قرآن کریم در آیه 56 سوره احزاب به مؤمنان توصیه فرمود تا بر پیامبر اکرم(ص) درود و صلوات بفرستند و احادیثی که در تفسیر این آیه آمده، ناظر به آن است که باید ...
-
آیا آتش جهنم مانند آتش این دنیا است؟
26225 اوصاف بهشت و جهنم 1392/10/25امام صادق(ع) در این باره فرموده است: روزى پیامبر اسلام(ص) نشسته بودند، ناگاه جبریل در حالى‌که رنگ پریده، اندوهگین و افسرده بود آمد. پیامبر(ص) فرمودند: چرا تو را چنین اندوهگین و افسرده مىبینم؟ گفت: اى محمد! چرا چنین نباشم که امروز کورههاى جهنم افروخته شد؟ رسول خدا(ص) پرسیدند: ...
-
آیا خوردن سُس سویا اگر در روند تولید آن از لوبیا های سویا مواد الکلی خارج شود، جایز است؟
16037 خوراکی های صنعتی 1386/09/11مراجع معظم تقلید (حفظهم الله) در پاسخ مرقوم فرموده اند: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی): اگر مسکر نباشد، اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی): اگر به مقداری الکل داشته باشد که باعث ایجاد مستی شود جایز نیست و همچنین اگر قبلاً ...
-
معنای این که: «زیارت امام حسین (ع) بمنزله زیارت خدا در عرش است»، چیست؟
26926 درایه الحدیث 1388/12/16حضرت حسین بن علی (ع) (امام سوم شیعیان) به خاطر اهداف، ویژگی ها، اعمال، فداکاری ها، ایثار گری ها و مصیبت هایی که در راه خدا دیده دارای مقام بسیار بلندی در نزد خداوند متعال است. خداوند پاداش های زیادی به ایشان داده ...
-
رابطه امامت و توحید در حدیث سلسلة الذهب چیست؟
31858 درایه الحدیث 1389/08/30از این روایت استفاده می شود که وصول به مقام توحید، انسان را در عصمت و مصونیت وارد می‌کند، و وصول به این مقام بدون عبور از ولایت که معناى مرآتى خدا است ممکن نیست. برای ...
-
عضویت و فعالیت در احزاب داخل کشور چه حکمی دارد؟
12048 نقش احزاب و نهادهای مدنی 1386/02/20از آنجا که احزاب مثبت، دارای انگیزه‌ها و هدف‌هایی؛ نظیر عدالت اجتماعی، نظارت بر عمل‌کرد مسئولان، شکل‌دهی و جهت‌دهی به افکار عمومی و ... هستند؛ فعالیت در احزاب و تحزب با دارا بودن شرایط زیر مورد تأیید اسلام، قانون اساسی (اصل 26) و رهبر معظم انقلاب ایران است:
-
آیات قرآن که در آنها راجع به «فساد» بحث شده کدام‌اند؟
41973 فساد 1388/01/30فساد در مقابل صلاح است و به هر کار تخریبی فساد می‌گویند. بنابراین، هر کاری که در جهت نقص و تخریب باشد و یا افراط و تفریط در مسائل فردی و اجتماعی باشد، عنوان فساد بر او صدق می‌کند. وقتی دانستیم که هدف و رسالت قران کریم نجات ...
-
ایا زدودن موهای زائد بدن در اسلام توصیه شده و ایا دارای ادابی نیز می‌باشد؟
218516 دستور العمل ها 1394/01/30در این زمینه باید گفت؛ اسلام در موارد فراوانی به زدودن موهای زائد بدن توصیه کرده و شیوه‌ها و ادابی را نیز در این زمینه بیان نموده که به برخی از انها اشاره می‌کنیم. الف. اهمیت موزدایی بدن با نوره و غیر ان - امام على(ع): «نوره، یک ...
-
سفته‌بازی و خرید و فروش‌های متعدد دلالان در بازار سکه و ارز چه حکمی دارد؟
6474 خرید و فروش 1398/11/26اینگونه فعالیت‌های اقتصادی، چنانچه خلاف قوانین و مقررات مربوطه نباشد، اشکال شرعی ندارد.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):موارد مختلف است. به طور کلی اگر مخالف قوانین ...
-
تفسیر مختصری از آیه 33 سوره نساء «وَ لِکلٍّ جَعَلْنا مَوالِی ...» می‌خواستم؟
7751 تفسیر 1398/09/14قرآن و دیگر منابع دینی بارها به موضوع ارث[1] پرداخته و در همین راستا، از هم‌پیمانان انسان نیز نام برده‌اند:«وَ لِکلٍّ جَعَلْنا مَوالِی مِمَّا تَرَک الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ الَّذِینَ عَقَدَتْ أَیمانُکمْ فَآتُوهُمْ نَصِیبَهُمْ...»؛[2] براى هر کس وارثانى قرار دادیم که از ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
894514 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
803332 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
771313 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
690482 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
663857 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
651216 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
607342 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
593844 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
581405 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا گفتن اذان و اقامه در نماز واجب است، و آیا می‌توان با یک اذان و اقامه، چند نماز خواند؟
568689 وضو، اذان و نماز 1388/11/13برخی از فقهای گذشته، مثل ابن عقیل و ابن جنید، اذان و اقامه را واجب می‌دانند.[1] اما اکثر مراجع معظم تقلید در احکام اذان و اقامه می‌فرمایند: برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه(نمازهای واجبی که در هر روز خوانده می‌شود) اذان و ...
- خلیفه (خلیفة الله)
