اصطلاحات و مدخل ها
-
علی اصغر ، عبد الله الرضیع
8434 شخصیت‌ها
یکی از شهدای کربلا، کودک شیرخوار امام حسین(ع) از همسری به نام رباب بود. در برخی منابع کهن شیعی و اهل سنت نام این کودک عبدالله ذکر شد
-
علی بن الحسین ، علی اکبر
4250 شخصیت‌ها
امام حسین (ع) دو یا چند فرزند پسر به نام علی داشت که یکی از آنها که از همسری به نام لیلا بود به نام علی اکبر(ع) شناخته می‌شود. برخی گزارش‌ها علی اکبر(ع) را بزرگتر از
-
علی بن عقیل
1648 شخصیت‌ها
بر اساس گزارش برخی منابع، علی بن عقیل یکی از شهدای کربلا در رکاب امام حسین(ع) بود که در سی و هشت‌سالگی توسط لقیط بن یاسر جهنی
- علی شریعتی
2273 شخصیت‌ها«علی مَزینانی»، مشهور به «دکتر علی شریعتی»، دوم آذر ۱۳۱۲ش، در روستای «کاهک» از توابع سبزوار متولد شد. پدرش «محمدتقی شریعتی»، مؤسس «کانون نشر حقایق اسلامی» و مفسر نوگرای علیم ، علم خدا
31840 سرفصل‌های قرآنی«علیم» صفت مشبه و به معنای عالم است. علم الهى داراى سه مرتبه است:علم به ذات، علم به اشیای دیگر قبل از ایجاد آنها، و علم به اشیاى دیگر پس از ایجاد آنها.
علم
- عمار بن حسان
1482 شخصیتهابر اساس برخی گزارش‌ها، یکی از شهدای کربلا و از یاران امام حسین(ع)، عمار بن حس
- عمار بن سلامه دالانی
1564 شخصیتهاعمار بن (ابی) سلامه دالانی یکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا بود که ا
- عمار بن یاسر ، عمار یاسر
3546 شخصیتهاعمار فرزند یاسر، با کنیه‌ی ابویقظان، هم‌پیمان قبیله بنی‌مخزوم بود. نسب عمار به خاندان عنس بن مالک از قبایل قحطانی و ساکن یمن می‌رسد.
عمار، به همراه برادر(عبدالله)، پدر(یاسر) و مادرش(سمیه)خد
- عمارة بن صلخب أزدی
1407 شخصیت‌ها- عمر بن احدوث (جندب) حضرمی
1406 شخصیت‌ها- عمر بن حسین بن علی
2118 شخصیتهاابن شهرآشوب در کتاب مناقب در میان شهدای کربلا از شهیدی با نام «عمر بن حسین بن علی» یاد می‌کند که در رکاب
- عمر بن خطاب
10271 شخصیتهاعمر بن خطاب بن نفيل بن عبد العزّى بن ریاح، با کنیه‌ی ابوحفص، در سال سیزدهم بعد از عام الفیل به دنیا آمد. مادرش حنتمة بنت هاشم بن مغيره، از قریش و طایفه‌ی بنی‌مخزوم بود.
عمر در ابتدای ظهور
- عمر بن علی
1636 شخصیت‌ها- عمران
1389 سرفصل‌های قرآنی- عمران بن کعب انصاری
1858 شخصیتهابر اساس گزارش‌های تاریخی نام یکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع)<
- عمرو (عمر) بن جناده انصاری
1636 شخصیت‌ها- عمرو (عمر) بن حسن بن علی
1967 شخصیت‌ها- عمرو (عمر) بن خالد صیداوی
1737 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و پیروان مکتب امام حسین(ع) ، عمرو (یا عمر) بن خالد صیداوی(یا
- عمرو (عمر) بن عبدالله جندعی
1688 شخصیتهاعمرو (عمر) بن عبدالله جندعی یکی از یاران امام حسین(ع) و یکی از شهدای کربلا می‌ب
- عمرو بن خلف
1836 شخصیت‌ها- عمرو بن ضبیعة (عمرو بن شیبة ، عمر بن مشیعة)
1685 شخصیتهابر اساس برخی گزارش‌ها نام یکی از شهدای کربلا عمرو بن ضبیعه ضبعی از قبیله قیس بن ثعلبه بود که در روز عاشورا در کنار عمرو بن عاص ، عمرو عاص
2799 شخصیتهاعمرو بن عاص بن وائل سهمی، یکی از چهره‌های حیله‌گر و فرصت‌طلبی بود که از زنی به نام نابغه متولد شد. عمرو بن عاص در زمان پیامبر(ص) چهره‌ای ب
- عمرو بن قرظه
1767 شخصیتهادر میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) شهیدی به نام عمرو بن قرظه(قرطه) بن کعب
- عنب ، انگور
3629 سرفصل‌های قرآنیانگور(عنب) از میوه‌هایی است که خداوند آن را به عنوان یکی از نعمت‌های ارزشمند اعلام کرده و آن را از میوه‌های پاک بهشتى دانسته است و از این رو در عون بن عبد الله بن جعفر
1847 شخصیتهاعون بن عبدالله فرزند عبدالله بن جعفر و حضرت زینب(س) یکی از شهدای کربلا می‌باشد
- عون بن عقیل
1694 شخصیتهااندکی از منابع تاریخی کهن، از شهادت عون بن عقیل در روز عاشورا و در رکاب امام حسین(ع) یاد می‌کنند، بدون آنکه توضیح بیشتری در مورد زندگ
- عهد و میثاق (پیمان)
14186 سرفصل‌های قرآنیدر آموزه‌های دینی، عهد و پیمان از چند دیدگاه می‌تواند قابل بررسی باشد:
1 . پیمان انسان با خداوند: «در ميان مؤمنان مردانى هستند كه بر سر عهدى كه با خدا بستهاند ايستادهاند. بعضى از آنها ب
- عید فطر ، فطریه
4797 طبقه‌بندی نشده- عید نوروز
1636 زمانهاعید نوروز در ابتدای فصل بهار و ماه فروردین از عیدهایی است که مردم فارسی زبان ایران و کشورهای همسایه، آن‌را پاس می‌دارند همچنان‌که مردم کرد زبان کشورهای عراق، ترکیه و سوریه آن‌را بزرگ می‌شمارند.
- عین الحق
2458 اصطلاحات عرفانی«عین الحق» اشاره به مقام ذات خداوند و اصطلاحی هستی‌شناسانه است؛ اما گاهی در مبحث الهامات و در معرفت‌شناسی عرفانی نیز به‌کار می‌رود و اشاره به زمانی است که سالک الی الله آینه‌ی سرّ شده و باطن او کا
- غدیر خم ، عید غدیر
10027 مکان‌ها و مناطقواژه «غدیر» در لغت به چند معنا آمده است؛ مانند «آبگیر» و «قطعه‌ای از آب».
غدیر خُمّ در میان راه دو شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، در محلی به نام «جُحفه» قرار دارد که در زمان رسول گرامی
- غرور
6229 سرفصل‌های قرآنیواژهی «غرور» در كلمات عرب بویژه در آيات قرآن و روايات به كار رفته و در گفت‌وگوهاى روزمرّه فارسى زبانان نيز كم و بيش در همان معانى اصلى يا لوازم آن به كار می‌رود. «غَرور»(به فتح غین) و «غُرور»(به
- غضب ، خشم
- غفلت
10065 سرفصل‌های قرآنی«غفلت» به معنای «ندانستن و جهل» و یا «از یاد بردن و فراموشی» است. خداوند بارها در قرآن این هر دو معنا را از خود نفی می‌کند. اما بشر بگونه‌ای آفریده شده که نسبت به بسیاری از چیزها آگاهی نداشته و برخ
- غفور ، غفار ، غفران ، بخشش
پرسش های اتفاقی
-
پیشینه نگارش مقتل‌نویسی شهدای کربلا از چه زمانی آغاز شد؟
8968 تاریخ 1392/11/20تک‌نگاری حادثه‌ها، یک گونه از نوشته‌های تاریخی است که مسلمانان در قرون نخستین برای ثبت وقایع مهم از آن بهره جسته‌اند. چنین نوشته‌هایی اغلب پیرامون روزهای پُر حادثه‌ای است که سرنوشت تاریخی مسلمانان را دچار تحوّل می‌کند.[1] یکی از تلاش‌های جدّی مورّخان در تدوین ...
-
چگونه خداوند در فرازهایی از قرآن، تمام خوبی‌ها و بدی‌ها را به خود نسبت داده، اما در فرازهای دیگری، عامل بدی‌ها را خود انسان‌ها می‌داند؟!
14591 تفسیر 1397/08/23در تفسیر و توضیح این آیات که به ظاهر ناهمخوان به نظر می‌آیند، نظریات مختلفی بیان شده است:«سیئه» دارای دو معنا است؛ یکی بلا و گرفتاری، و دیگری گناه و معصیت. مراد از آیاتی که بدی‌ها را به خدا نسبت می‌دهند، همان بلا و گرفتاری‌ها است، و مراد از آیاتی ...
-
از نگاه اسلام آیا می‌توانیم با افراد دچار بیماری‌های مسری، مانند جذام رفت و آمد داشته باشیم و یا باید از آنان دور شویم؟ آیا حلاج، روزه واجب خود را شکست و با جذامیان هم‌غذا شد؟!
18068 درایه الحدیث 1398/03/13انواع مختلفی از بیماری‌های مسری وجود دارد که در زمان‌های گذشته، مواردی؛ مانند «جذام» و «وبا» شیوع بیشتری داشتند. بیماری «جذام»[1]یا خوره، ناشی از یک عامل باکتریائی بوده و گذشتگان معتقد بودند که بر اثر «سوداء» به وجود می‌آید و ...
-
نام درختان بهشتی
23829 اوصاف بهشت و جهنم 1396/08/11یکی از پاداش‌های بهشتیان، بهره‌مندی از درختان بهشتی است که در آیات و روایات، برای برخی از این درختان، نام‌هایی هم ذکر شده است که بیشتر آنها ناظر به تجسّم اعمال نیک انسان است. نام برخی از این درختان عبارتست از:1. طوبی براساس روایات متعدد مقصود از «طوبی» ...
-
مخلوط شدن مسح سر با خیسی صورت چه حکمی دارد؟
34573 کیفیت وضو 1392/01/14از آنجایى که مسح پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در کف دو دست باقى مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالاى پیشانى نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این‌که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز ...
-
آیا در روایات برای بهره‌گیری و استفاده از وجود خویشتن سفارشی وجود دارد؟
3706 خود آگاهی و خود فراموشی 1399/01/07معرفت نفس و خودشناسی،[1] به معنای شناخت تمام استعدادها و نیروها، برای رسیدن به کمال مورد تأکید آیات و روایات است. امام علی(ع) در این باره می‌فرماید: «خودشناسی سودمندترین دانش‌ها است».[2] «زیرک کسى است که نفس خود را بشناسد و عمل‌هاى خود را ...
-
آیا رفتار و افعال عارف می‌تواند بر حالت قبض یا بسط او تأثیر بگذارد؟
12596 مقام شناسی 1391/11/29قبض و بسط از مسائل محوری نزد اهل معرفت و عرفان است که در موارد مختلف به کار می‌برند: در مسائل هستی شناسی می‌گویند: جریان آفرینش بر اساس قبض و بسط است که هستی ابتدا در حالت قبض بوده، سپس بسط پیدا کرده است.[1] ...
-
آیا شبنم باعث سرایت نجاست می شود؟
17770 Laws and Jurisprudence 1388/06/16همه مراجع می فرمایند: اگر چیز پاک به چیز نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که تری یکی به دیگری برسد، چیز پاک نجس می شود.[1]و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد، چیزی که پاک بوده ...
-
«انا اصغر من ربی بسنتین»، «من از پروردگارم دوسال کوچکترم!»
آیا چنین عبارتی از پیامبر اسلام(ص) و یا فرد دیگری نقل شده و معنایش چیست؟
17720 درایه الحدیث 1395/11/10در منابع حدیثی، چنین روایتی وجود ندارد، اما در برخی از کتابهای عرفانی؛ مانند «نهایة البیان فى درایة الزمان» قیصری (م 751ق)، و دیگر کتب عرفانی چنین سخنی از پیامبر اکرم(ص) و یا گوینده‌ای نامشخص، با این تعابیر نقل شده است: «أنَا أصْغَرُ مِنْ رَبّى بِسَنَتَیْن»؛
-
آیا این باور که اگر فردی روز شنبه از دنیا برود، به زودی هفت نفر از مردم آن منطقه را نیز با خود خواهد برد، دارای مستندی روایی است؟!
9524 کهنسالی و مرگ 1398/10/08آنچه در پرسش آمده نه منطبق با واقعیاتی است که در طول زمان تجربه شده و نه مستندی روایی در مورد آن وجود دارد. البته در برخی روایات، پیامدهای مثبتی برای مرگ فرد باایمان در روز شنبه[1] وجود دارد.از امام علی(ع) نقل است:
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893175 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
800108 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
764754 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
686630 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661728 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650281 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
604103 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580757 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
578163 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565827 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- علی شریعتی
