اصطلاحات و مدخل ها
-
علم حضوری
3180 اصطلاحات عرفانی
علم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطه‌ای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، «علم حصولی»
-
علی اصغر ، عبد الله الرضیع
8620 شخصیت‌ها
یکی از شهدای کربلا، کودک شیرخوار امام حسین(ع) از همسری به نام رباب بود. در برخی منابع کهن شیعی و اهل سنت نام این کودک عبدالله ذکر شد
-
علی بن الحسین ، علی اکبر
4369 شخصیت‌ها
امام حسین (ع) دو یا چند فرزند پسر به نام علی داشت که یکی از آنها که از همسری به نام لیلا بود به نام علی اکبر(ع) شناخته می‌شود. برخی گزارش‌ها علی اکبر(ع) را بزرگتر از
-
علی بن عقیل
1678 شخصیت‌ها
بر اساس گزارش برخی منابع، علی بن عقیل یکی از شهدای کربلا در رکاب امام حسین(ع) بود که در سی و هشت‌سالگی توسط لقیط بن یاسر جهنی
- علی شریعتی
2324 شخصیت‌ها«علی مَزینانی»، مشهور به «دکتر علی شریعتی»، دوم آذر ۱۳۱۲ش، در روستای «کاهک» از توابع سبزوار متولد شد. پدرش «محمدتقی شریعتی»، مؤسس «کانون نشر حقایق اسلامی» و مفسر نوگرای علیم ، علم خدا
32755 سرفصل‌های قرآنی«علیم» صفت مشبه و به معنای عالم است. علم الهى داراى سه مرتبه است:علم به ذات، علم به اشیای دیگر قبل از ایجاد آنها، و علم به اشیاى دیگر پس از ایجاد آنها.
علم
- عمار بن حسان
1512 شخصیتهابر اساس برخی گزارش‌ها، یکی از شهدای کربلا و از یاران امام حسین(ع)، عمار بن حس
- عمار بن سلامه دالانی
1599 شخصیتهاعمار بن (ابی) سلامه دالانی یکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا بود که ا
- عمار بن یاسر ، عمار یاسر
3632 شخصیتهاعمار فرزند یاسر، با کنیه‌ی ابویقظان، هم‌پیمان قبیله بنی‌مخزوم بود. نسب عمار به خاندان عنس بن مالک از قبایل قحطانی و ساکن یمن می‌رسد.
عمار، به همراه برادر(عبدالله)، پدر(یاسر) و مادرش(سمیه)خد
- عمارة بن صلخب أزدی
1434 شخصیت‌ها- عمر بن احدوث (جندب) حضرمی
1438 شخصیت‌ها- عمر بن حسین بن علی
2163 شخصیتهاابن شهرآشوب در کتاب مناقب در میان شهدای کربلا از شهیدی با نام «عمر بن حسین بن علی» یاد می‌کند که در رکاب
- عمر بن خطاب
10601 شخصیتهاعمر بن خطاب بن نفيل بن عبد العزّى بن ریاح، با کنیه‌ی ابوحفص، در سال سیزدهم بعد از عام الفیل به دنیا آمد. مادرش حنتمة بنت هاشم بن مغيره، از قریش و طایفه‌ی بنی‌مخزوم بود.
عمر در ابتدای ظهور
- عمر بن علی
1680 شخصیت‌ها- عمران
1425 سرفصل‌های قرآنی- عمران بن کعب انصاری
1899 شخصیتهابر اساس گزارش‌های تاریخی نام یکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع)<
- عمرو (عمر) بن جناده انصاری
1680 شخصیت‌ها- عمرو (عمر) بن حسن بن علی
1998 شخصیت‌ها- عمرو (عمر) بن خالد صیداوی
1775 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و پیروان مکتب امام حسین(ع) ، عمرو (یا عمر) بن خالد صیداوی(یا
- عمرو (عمر) بن عبدالله جندعی
1730 شخصیتهاعمرو (عمر) بن عبدالله جندعی یکی از یاران امام حسین(ع) و یکی از شهدای کربلا می‌ب
- عمرو بن خلف
1871 شخصیت‌ها- عمرو بن ضبیعة (عمرو بن شیبة ، عمر بن مشیعة)
1717 شخصیتهابر اساس برخی گزارش‌ها نام یکی از شهدای کربلا عمرو بن ضبیعه ضبعی از قبیله قیس بن ثعلبه بود که در روز عاشورا در کنار عمرو بن عاص ، عمرو عاص
2858 شخصیتهاعمرو بن عاص بن وائل سهمی، یکی از چهره‌های حیله‌گر و فرصت‌طلبی بود که از زنی به نام نابغه متولد شد. عمرو بن عاص در زمان پیامبر(ص) چهره‌ای ب
- عمرو بن قرظه
1804 شخصیتهادر میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) شهیدی به نام عمرو بن قرظه(قرطه) بن کعب
- عنب ، انگور
3725 سرفصل‌های قرآنیانگور(عنب) از میوه‌هایی است که خداوند آن را به عنوان یکی از نعمت‌های ارزشمند اعلام کرده و آن را از میوه‌های پاک بهشتى دانسته است و از این رو در عون بن عبد الله بن جعفر
1889 شخصیتهاعون بن عبدالله فرزند عبدالله بن جعفر و حضرت زینب(س) یکی از شهدای کربلا می‌باشد
- عون بن عقیل
1730 شخصیتهااندکی از منابع تاریخی کهن، از شهادت عون بن عقیل در روز عاشورا و در رکاب امام حسین(ع) یاد می‌کنند، بدون آنکه توضیح بیشتری در مورد زندگ
- عهد و میثاق (پیمان)
14581 سرفصل‌های قرآنیدر آموزه‌های دینی، عهد و پیمان از چند دیدگاه می‌تواند قابل بررسی باشد:
1 . پیمان انسان با خداوند: «در ميان مؤمنان مردانى هستند كه بر سر عهدى كه با خدا بستهاند ايستادهاند. بعضى از آنها ب
- عید فطر ، فطریه
4938 طبقه‌بندی نشده- عید نوروز
1662 زمانهاعید نوروز در ابتدای فصل بهار و ماه فروردین از عیدهایی است که مردم فارسی زبان ایران و کشورهای همسایه، آن‌را پاس می‌دارند همچنان‌که مردم کرد زبان کشورهای عراق، ترکیه و سوریه آن‌را بزرگ می‌شمارند.
- عین الحق
2485 اصطلاحات عرفانی«عین الحق» اشاره به مقام ذات خداوند و اصطلاحی هستی‌شناسانه است؛ اما گاهی در مبحث الهامات و در معرفت‌شناسی عرفانی نیز به‌کار می‌رود و اشاره به زمانی است که سالک الی الله آینه‌ی سرّ شده و باطن او کا
- غدیر خم ، عید غدیر
10247 مکان‌ها و مناطقواژه «غدیر» در لغت به چند معنا آمده است؛ مانند «آبگیر» و «قطعه‌ای از آب».
غدیر خُمّ در میان راه دو شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، در محلی به نام «جُحفه» قرار دارد که در زمان رسول گرامی
- غرور
6397 سرفصل‌های قرآنیواژهی «غرور» در كلمات عرب بویژه در آيات قرآن و روايات به كار رفته و در گفت‌وگوهاى روزمرّه فارسى زبانان نيز كم و بيش در همان معانى اصلى يا لوازم آن به كار می‌رود. «غَرور»(به فتح غین) و «غُرور»(به
- غضب ، خشم
- غفلت
10293 سرفصل‌های قرآنی«غفلت» به معنای «ندانستن و جهل» و یا «از یاد بردن و فراموشی» است. خداوند بارها در قرآن این هر دو معنا را از خود نفی می‌کند. اما بشر بگونه‌ای آفریده شده که نسبت به بسیاری از چیزها آگاهی نداشته و برخ
پرسش های اتفاقی
-
اگر بدون هماهنگی با مالک آب، اقدام به وضو برای نماز کنیم، آیا وضویمان صحیح است؟
16052 حقوق مادی 1391/01/23اگر از شواهد و قرائن، رضایت صاحب آب برای وضو گرفتن استفاده شود، استفاده از آن مانعی ندارد. بله اگر انسان بداند مالک آب راضی نیست، اکثر فقها تصرف در آن آب را جایز نمی دانند.[1] البته برخی فقها با استفاده از ...
-
جایگاه افراد با تجربه و پیش کسوت در امور مختلف در احادیث و نظریات بزرگان چیست؟
19265 پیش کسوتان 1389/10/26پیش کسوتان، صاحبان تجربه، سال خوردگان و ... از جمله کسانی هستند که در میان تمام اقوام، ملل و تمدن ها گرامی و مورد تکریم و احترام اند. این موضوع در آموزه های دینی ما، اعم از آیات، روایات و سیره پیشوایان دین نیز پذیرفته شده است که در ...
-
معنای اصطلاحات رایج «دلیل»، «مؤید»، «حجّت» و «استدلال» چیست؟
27926 General Terms 1393/04/10مفهوم‌شناسی «دلیل» دلیل در لغت عبارت است از: چیزى که از چیز دیگرى خبر می‌دهد و آن چیز دیگر را نمایان می‌سازد، خواه لفظ باشد یا غیر لفظ، به قصد نمایاندن و خبر دادن از چیز دیگر باشد یا بدون قصد باشد.[1] پس نمایاندن ...
-
بر اساس روایتی اگر هنگام نماز، سه بار حواسمان پرت شده و حضور قلبمان از بین رفت، نمازمان پذیرفته نخواهد بود. آیا باید قضای چنین نمازی را بجا آوریم؟
17922 حدیث 1397/04/23نماز دارای آداب باطنی بسیاری است،[1] که یکی از آداب آن توجه دائمی به نماز است؛[2] اگر نمازگزار توجهی به خدا نداشته باشد، خداوند از او روی برمی‌گرداند؛ امام صادق(ع) در این‌باره فرمود: «هنگامى که بنده به نماز می‌ایستد، خداوند ...
-
آیا قرآن دشمنان خود را به آوردن یک آیه مثل یکی از آیات خود به مبارزه (تحدی ) فرا خوانده است؟
34624 قرآن 1388/12/03معجزه جاوید پیامبر گرامی اسلام قرآن است، که دارای جنبه های زیادی از اعجاز است و برای همیشه باقی است و با همه دوستان و دشمنان خود تحدی و آنان را به مبارزه دعوت کرده است و از آنان خواسته است اگر در الاهی بودن قرآن ...
-
آیا در آموزه‌های دینی راه رفتن بدون دلیل و پرسه زدن مورد نکوهش قرار گرفته است؟
6232 حدیث 1399/09/29در آموزه‌های دینی حتی به شیوه راه رفتن نیز پرداخته شده است. به عنوان نمونه راه رفتن همراه با تواضع و وقار از ویژگی مؤمنان به شمار آمده است:«وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّک لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولاً »؛
-
آیاتی که می‌فرماید پیامبر(ص) برای رسالتش مزد نمی‌خواهد، آیا با آیات دیگری که انفال و خمس را متعلق به ایشان و بستگانشان - به عنوان پاداش رسالت – قرار داده، منافاتی ندارند؟!
17306 تفسیر 1393/04/19هدف اصلی پیامبران، تبلیغ دین بوده و بر این اساس، از مردم اجر و پاداشی نخواسته و پاداش خود را تنها از خداوند می‌طلبند. این رویکرد به نقل از پیامبران مختلف - از جمله پیامبر گرامی اسلام - در قرآن آمده است. اما در آیه‌ای دیگر از قرآن، ...
-
اگر من روزه‌ام را در یک شهر آغاز کنم اما مسافرت کرده و بقیه روزه‌هایم را در شهر دیگری گرفته و به اتمام برسانم. تکلیف من در شبهای قدر و یا حتی در خصوص عید فطر چیست؟
8026 گوناگون 1391/12/10جهت تعیین شب قدر و عید فطر طبق شهر و منطقه‌ای که فعلاً در آن سکونت دارید، عمل نمایید. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): بر اساس افق محلى که ...
-
اگر در کیف کسی باز باشد نگاه ناخود آگاه انسان به آن چه حکمی دارد؟ آیا باید از صاحب آن حلالیت طلبید؟
7640 تجسس 1388/03/06عیب جویی و تفحص از عیوب دیگران در اسلام منع شده است.[1] ولی کار شما چون ناخواسته و غیر عمد بوده است، اشکالی ندارد و طلب حلالیت لازم نیست.[1]
-
آیا تأثیرگذاری دعا منوط به خواندن عربی آن است؟
31180 دعا 1386/02/23دعاها هر چند، لازم نیست به عربى خوانده شوند؛ حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است، ولی بهتر است دعاهایى که از ائمه(ع) صادر شدهاند با عنایت و توجه به معانى آنها، به زبان عربى خوانده شود. مطلب زیر دلیل این امر را ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
894259 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
802736 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
770130 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
689861 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
663464 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
651029 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
606791 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
591167 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
581269 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا گفتن اذان و اقامه در نماز واجب است، و آیا می‌توان با یک اذان و اقامه، چند نماز خواند؟
566957 وضو، اذان و نماز 1388/11/13برخی از فقهای گذشته، مثل ابن عقیل و ابن جنید، اذان و اقامه را واجب می‌دانند.[1] اما اکثر مراجع معظم تقلید در احکام اذان و اقامه می‌فرمایند: برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه(نمازهای واجبی که در هر روز خوانده می‌شود) اذان و ...
- علی شریعتی
